Đánh thuế sở hữu nhà ở thứ 2 sẽ “giết chết” thị trường nhà cho thuê

	Lại nóng chuyện đánh thuế chi phí lãi vay
	Đánh thuế tài sản tạo công bằng?
	Kinh doanh trên facebook: Đánh thuế có khả thi?

Những ý kiến tại Tọa đàm trực tuyến “Hai kịch bản từ đề xuất đánh thuế sở hữu nhà ở thứ 2” do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức sáng 7/9/2017 ủng hộ chủ trương lâu dài cần phải có một sắc thuế tài sản nhưng với Việt Nam lúc này chính sách này sẽ gây ra nhiều tác động bất lợi.

Ảnh minh họa

Theo các chuyên gia và DN, nhà đầu tư tham gia tọa đàm, với Kịch bản 1 thông qua đề xuất này sẽ tác động rất bất lợi đến thị trường BĐS, kéo theo ảnh hưởng xấu đến thị trường vật liệu xây dựng và việc làm của hàng triệu lao động, thậm chí sẽ “giết chết thị trường nhà cho thuê”. Việc áp dụng sắc thuế này sẽ khiến thị trường BĐS vừa khởi sắc sẽ trở nên trầm lắng. Với kịch bản 2, nếu không thông qua mà nên sửa lại thuế sử đụng đất phi nông nghiệp thì hơn…

Nếu đánh thuế thế, không ai dại gì xây nhà đẹp

Có mặt tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) khẳng định với cương vị hiện nay, ông không “liên quan” đến thị trường BĐS và cũng không phát biểu với tư cách một đại diện của Tổng cục Thuế, nhưng ông đã có thời gian nghiên cứu về thuế tài sản, trong đó có vấn đề đánh thuế tài sản BĐS. Theo ông về lâu dài cần có 1 đạo luật để thực hiện vấn đề này, bởi đây là tài sản hiện hữu trên địa bàn địa phương, ai cũng có thể nhìn thấy được. Việc Bộ Tài chính có báo cáo chuyên đề nghiên cứu thấu đáo về một vấn đề thực tiễn của xã hội thì đó là việc đúng thẩm quyền, đúng chức năng của Bộ.

“Tôi cũng lấy làm tiếc trong 12 năm qua chưa có đạo luật nào về đánh thuế tài sản BĐS”, ông nói. Nhưng ông cũng cho rằng, khi các thông tin nhà đất chưa công khai, chưa minh bạch, chưa có sự liên thông, thì chưa thể đánh thuế được và chỉ khi quy hoạch chưa minh bạch và công khai minh bạch thì còn đầu cơ và thổi giá nhưng khi đã minh bạch công khai sẽ hạn chế đầu cơ và thổi giá.

Ông khẳng định “đánh thuế nhà ở thứ 2” chỉ là cách nói miệng không phản ánh chính xác ý tưởng mà Bộ Tài chính đang nghiên cứu. Việc có thuế tài sản là cần thiết nhưng cần phải có lộ trình: khi nào đánh, đánh bao nhiêu và liệu có quản lý được không. “Không phải chúng ta ban hành được sắc thuế này ngay đâu. Để soạn thảo và ban hành một luật thuế thì cần có thời gian và tuân thủ quy định ban hành. Năm 2018 -2019 chưa ai nói đến chuyện ban hành thuế này. Bộ Tài chính mới đang nghiên cứu vấn đề này”, ông Phụng phát biểu.

Ủng hộ việc phải có giải pháp để chống đầu cơ, và thuế là một giải pháp nhưng ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) cho rằng, thuế tài sản là cần phải có cho tương lai. Tại một số quốc gia, thuế BĐS là một nguồn thu ngân sách và với mức cao hơn Việt Nam nhiều lần (Hàn Quốc gấp 3 lần Việt Nam). Liên quan đến BĐS là nhà đất của hộ gia đình cá nhân, hiện Nhà nước mới đánh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp chứ chưa đánh thuế vào nhà. Thuế suất sử dụng đất phi nông nghiệp hiện là là 0,03%, vượt quá giới hạn 3 lần định mức là 0,07%; trên 3 lần hạn mức là 0,15%. Mức thuế này chưa giúp người sử dụng đất sử dụng một cách hiệu quả và chưa chống được đầu cơ. Tuy nhiên lúc này ban hành sắc thuế này là chưa phù hợp, nên nghiên cứu việc sửa thuế sử dụng đất nông nghiệp.

GS Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng việc đánh thuế vào nhà ở thứ hai không hợp lý bởi trong thị trường BĐS, phần kinh doanh chiếm tỷ trọng rất cao. Nếu phần kinh doanh không có thì lập tức phân khúc nhà ở cho thuê sẽ bị giảm. Đánh thuế vào nhà ở thứ hai là đánh vào phân khúc nhà cho thuê. Điều này ngược với chủ trương của Nhà nước: Bán nhà chung cư với hình thức thuê, mua. Nếu đánh thuế vào nhà cho thuê thì số lượng người thuê nhà sẽ giảm. Mà khi cầu về những nhà đầu tư thứ cấp giảm thì cung từ các dự án sẽ giảm, sẽ làm giảm cả cung lẫn cầu. Trước là giảm cầu của người có nhà ở cho thuê, sau là giảm cầu của nhà đầu tư thứ cấp cho thuê. Thêm nữa, nếu đánh thuế nhà ở thì nên đánh vào giá trị đất, nếu đánh vào giá trị nhà thì sẽ không còn nhà đẹp nữa bởi chả ai dại gì đầu tư xịn để chịu thuế cao hơn.

Thay vì đánh thuế nhà hãy sửa thuế sử dụng đất phi nông nghiệp

Là người nghiên cứu và tư vấn thị trường BĐS toàn cầu, ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội, đại diện của Savills nhấn mạnh: Việt Nam cần cẩn trọng với việc ban hành sắc thuế này. Ông lưu ý rằng mục đích đánh thuế BĐS thứ hai là khi cung và cầu chưa gặp nhau, thị trường phát triển quá nóng, cần áp dụng chính sách thuế để cân bằng. Nhưng với Việt Nam, thị trường BĐS đang phát triển khá lành mạnh, việc giao dịch vẫn ở mức ổn định nhu cầu nhà ở đang rất lớn nhưng rất nhiều người chưa có khả năng mua nhà và nguồn cầu cũng chưa ổn định.

Vì thế, Việt Nam mà đánh thuế BĐS thứ hai sẽ làm giảm cầu, giảm sức mua. “Chúng tôi nghĩ không nên đưa thêm những chính sách mang tính thắt chặt, giảm sự hứng thú của nhà đầu tư nước ngoài với BĐS Việt Nam. Chúng ta cần nhìn vào những tình huống khi nguồn cung và cầu không cân bằng và khi nợ xấu của các ngân hàng tăng cao thì chúng ta cần cân nhắc tới các chính sách siết chặt”, ông Matthew Powell nêu ý kiến.

Nhiều ý kiến quan ngại thị trường BĐS của Việt Nam vừa mới phục hồi chưa lâu, nay chúng ta lại đánh thuế tài sản, nhắm vào căn nhà thứ 2 trở lên sẽ tác động xấu đến thị trường.

Ông Nguyễn Mạnh Hà – Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam lưu ý thị trường BĐS cũng rất nhạy cảm với chính sách. Theo ông, thị trường BĐS chỉ mới phục hồi được mấy năm sau một thời gian khủng hoảng dài, những sắc thuế và phí đưa ra trong thời điểm này đều phải rất thận trọng. Nếu ta đánh thuế cao thì nguồn cung sẽ giảm đi. Nếu đánh thuế nhà ở thứ hai thì sẽ “giết chết” thị trường nhà cho thuê. Ở các nước châu Âu, thị trường nhà ở cho thuê chiếm tới 70%, ở Việt Nam chỉ có 10%. Ông nhắc lại, năm 2009, chúng ta có chính sách coi BĐS không phải là ngành sản xuất và giảm các khoản vay vốn, ngay lập tức đã kéo theo nhiều doanh nghiệp BĐS gặp khó khăn và kéo theo nợ xấu, thậm chí nhiều doanh nghiệp phải phá sản, hệ luỵ là ảnh hưởng tới ngành xây dựng, lao động, vật liệu xây dựng…