Đầu tư năng lượng tái tạo: Phải đi cùng quản lý rủi ro môi trường

	Huy động vốn vào năng lượng tái tạo: Không thể chỉ trông chờ ngân hàng
	Chờ sóng lớn hơn vào năng lượng tái tạo

Theo GIZ, để tài trợ cho Chiến lược Tăng trưởng Xanh, Việt Nam cần ít nhất 30,7 tỷ USD đến năm 2020

Đẩy mạnh rót vốn

Phát triển và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo góp phần thực hiện các mục tiêu môi trường bền vững và phát triển nền kinh tế xanh. Đây cũng là lĩnh vực ngày càng nhận được sự quan tâm hơn của các NHTM trong việc hỗ trợ các DN đối phó với các rủi ro, phát triển bền vững một cách hiệu quả và kịp thời.

Mới đây, BIDV cùng Tập đoàn Quadran International (Pháp) và đối tác là Tập đoàn Trường Thành Việt Nam đã tổ chức lễ ký kết chính thức hợp đồng tín dụng tài trợ Dự án Nhà máy điện mặt trời Cát Hiệp (Bình Định). Dự án dự kiến đưa vào vận hành thương mại trước ngày 30/6/2019 với sản lượng điện năng dự kiến vào khoảng 76.500 MWh/năm. Đầu năm 2019, HDBank cũng cấp gói vay 1.400 tỷ đồng cho dự án điện mặt trời Sao Mai của CTCP tập đoàn Sao Mai.

Trước đó, vào cuối năm 2018, nhà băng này đã ký thoả thuận hợp tác phát triển dự án điện mặt trời Fujiwara Bình Định với Công ty TNHH Fujiwara Bình Định, công suất thiết kế 50 MWp; tài trợ 760 tỷ đồng cho Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy điện mặt trời tại Ninh Thuận của CTCP Điện Mặt trời Mỹ Sơn - Hoàn Lộc Việt.

Ngày 20/1/2019 vừa qua, Công ty cổ phần BP Solar đã chính thức đóng điện, đưa vào vận hành Nhà máy điện mặt trời BP Solar 1 - một trong số những dự án điện năng lượng mặt trời được triển khai sớm nhất tại tỉnh Ninh Thuận, với tổng công suất 46 MWp, sản lượng điện dự kiến khoảng 75 triệu kwh/năm. Đây là dự án được Vietcombank cấp tín dụng 785 tỷ đồng vào năm 2018. Ngân hàng này cũng đã tài trợ vốn cho dự án điện mặt trời Srêpok 1 (công suất 50MW), huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk với CTCP Đầu tư và Phát triển điện Đại Hải.

Những năm gần đây các nhà băng khác cũng là đơn vị tài trợ vốn cho nhiều dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt là các dự án điện mặt trời. Đơn cử như VietinBank với một loạt dự án: Dự án của Tập đoàn Thành Công (100MW), Tập đoàn Hà Đô (50MW), TCT Tư vấn điện 2 (50 MW), dự án điện mặt trời Phước Hữu (50 MW)...; Agribank triển khai gói tín dụng sử dụng hệ thống điện mặt trời phục vụ sản xuất nông nghiệp (cây Thanh long) tại Bình Thuận, tài trợ tín dụng 490 tỷ đồng cho dự án Nhà máy điện mặt trời Phong Điền, 950 tỷ đồng cho dự án điện mặt trời Long Thành (Đắk Lắk). SHB, Techcombank, ABBank... đều là những ngân hàng sớm có động thái triển khai cho vay đối với các dự án phát triển năng lượng tái tạo từ nhiều năm trước.

Ông Nguyễn Văn Lê - Tổng giám đốc SHB chia sẻ: Phát triển bền vững với tăng trưởng xanh đang trở thành xu hướng phát triển chung của các quốc gia trên thế giới bởi tăng trưởng xanh có thể giải quyết đồng thời những vấn đề giữa tăng trưởng và môi trường - xã hội, đảm bảo tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường và xã hội.

Hệ thống tài chính ngân hàng, với vai trò cung ứng vốn cho các chủ thể trong nền kinh tế, sẽ tạo ra những tác động gián tiếp đến môi trường. “Khi ngân hàng tăng cường quản lý rủi ro môi trường trong hoạt động cho vay sẽ tạo động lực cho các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sản xuất theo hướng sạch hơn”, ông này cho hay.

Vì mục tiêu phát triển bền vững

Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia cho rằng, việc thiết lập chính sách quản lý rủi ro với mỗi ngân hàng là vô cùng quan trọng. Ở đây, phải coi việc đánh giá rủi ro môi trường - xã hội như một loại rủi ro tín dụng. Theo đó, để giúp quản trị rủi ro môi trường hiệu quả, đối với các NHTM, vị này cho rằng các chính sách tín dụng phải thiết kế phù hợp với đặc điểm, đồng thời giải quyết được các rào cản của từng ngành hay lĩnh vực cụ thể.

Ví dụ như đối với các dự án thuộc lĩnh vực năng lượng tái tạo quy mô lớn và tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp cần có giải pháp tài trợ vốn với thời hạn dài, có thể lên đến hàng chục năm. Cùng với đó ngân hàng quan tâm xem xét việc áp dụng ân hạn trả nợ lãi trong khoảng thời gian đầu tư xây dựng các dự án năng lượng tái tạo hoặc trong 1 - 2 năm đầu của các dự án tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp. Cũng cần có biện pháp hỗ trợ lãi suất hoặc giúp tiếp cận nguồn vốn dài hạn giá rẻ từ các tổ chức quốc tế để khuyến khích các TCTD cho vay với lãi suất ưu đãi.

Nói tới quản trị rủi ro môi trường - xã hội - quản trị (ESG), đại diện Commerzbank chia sẻ, nhiệm vụ của quản trị rủi ro ESG là xác định các rủi ro về môi trường sinh thái, xã hội, đạo đức và tích hợp những rủi ro này vào chiến lược và công tác quản trị rủi ro tổng thể của ngân hàng. Song song với đó đặt ra các yêu cầu về hạn mức cho các hoạt động kinh doanh và đánh giá toàn diện các sản phẩm tài trợ, đầu tư hoặc quan hệ khách hàng.

Theo vị này, “nhờ chuyển sang dùng năng lượng điện xanh, nhà băng này đã giảm được đáng kể lượng phát thải khí nhà kính gián tiếp của mình. Kể từ năm 2013, toàn bộ 1.300 toà nhà của Commerzbank ở Đức đều được cung ứng 100% điện môi trường (eco-electricity)”.

NHNN đã phối hợp với IFC xây dựng bộ công cụ đánh giá rủi ro môi trường xã hội trong mười ngành cụ thể (trong đó có năng lượng) để phục vụ công tác thẩm định và ra quyết định cấp tín dụng. Chuyên gia đánh giá, bộ công cụ sẽ giúp cho các TCTD hiểu rõ hơn về việc liệu khách hàng của mình đã hiểu cụ thể những rủi ro môi trường xã hội tiềm ẩn trong dự án/phương án sản xuất và kinh doanh cũng như trách nhiệm của khách hàng trong quản lý những rủi ro đó hay chưa?

“Khách hàng có năng lực quản lý những rủi ro này một cách có trách nhiệm? Và có đủ nguồn lực cần thiết để tiếp tục quản lý rủi ro môi trường xã hội một cách có trách nhiệm trong suốt thời hạn của khoản vay?”, vị này cho biết.