Định hình tương lai nền Kinh tế Tầm thấp tại Việt Nam

Sự kiện do Mạng lưới Hàng không, vũ trụ, thiết bị bay không người lái (AUVS VN) phối hợp với Tập đoàn FPT, Liên minh Kinh tế tầm thấp Việt Nam và các Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam tại nước ngoài tổ chức, quy tụ hơn 200 đại biểu trong nước và quốc tế.

Diễn đàn là hoạt động cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đồng thời thực hiện Quyết định số 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược.

Với chủ đề “Định hình tương lai nền Kinh tế Tầm thấp tại Việt Nam – Từ chính sách đến thực tiễn”, Diễn đàn đề cập đến những cơ hội của Việt Nam trong việc ứng dụng công nghệ hàng không, vũ trụ và thiết bị bay không người lái nhằm phát triển các mô hình kinh tế tầm thấp. Diễn đàn không chỉ tăng cường đối thoại chiến lược, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế mà còn là cơ hội hợp tác đề xuất chính sách thúc đẩy phát triển an toàn, hiệu quả, bền vững của nền kinh tế tầm thấp – một trụ cột mới cho kinh tế số và công nghiệp công nghệ cao của Việt Nam.

Lần đầu tiên được tổ chức, Diễn đàn thu hút hơn 200 đại biểu đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ cùng các chuyên gia quốc tế và nhiều gian hàng đến từ các đối tác lớn trong lĩnh vực hàng không, trí tuệ nhân tạo, công nghệ không gian như: Học viện hàng không, công ty dịch vụ kỹ thuật hàng không, Gremsy Solutions, Công ty công nghệ XB, Saolatek, HTI….

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc NIC cho biết, nhiều nước trên thế giới đã xem hàng không vũ trụ và UAV là các ngành công nghệ chiến lược. Với sự bùng nổ của công nghệ hàng không, vũ trụ và thiết bị bay không người lái, mô hình kinh tế mới cụ thể là nền “Kinh tế Tầm thấp” đang trở thành xu thế phát triển nổi bật trên toàn cầu.

Theo các chuyên gia phát biểu tại sự kiện Ra mắt Liên minh Kinh tế tầm thấp (LAE) ngày 10/10/2025, chỉ riêng ngành hàng không tầm thấp toàn cầu được định giá dự kiến đạt khoảng 700 tỷ USD vào năm 2035. Tại Việt Nam, tiềm năng của kinh tế tầm thấp được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD. Với các lợi thế về địa chính trị, chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, lực lượng lao động trẻ và năng động, Việt Nam, đang đứng trước "cơ hội ngàn năm có một" để trở thành trung tâm công nghiệp tầm thấp của khu vực và thế giới.

Nền kinh tế tầm thấp bao gồm các hoạt động kinh tế diễn ra dưới độ cao 1.000 m, có thể mở rộng đến dưới 5.000 m tùy theo nhu cầu thực tế của từng quốc gia, tận dụng công nghệ bay có và không người lái, mạng thông minh tầm thấp để phát triển hạ tầng, sản xuất phương tiện bay, dịch vụ và bảo đảm an toàn bay, chủ yếu dựa trên việc ứng dụng thiết bị UAV và các công nghệ liên quan trong các lĩnh vực như nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, giao thông, truyền thông và giải trí… Đây là không gian kinh tế mới, tận dụng tầng không khí thấp vốn chưa được khai thác hiệu quả để tạo ra giá trị thông qua công nghệ tiên tiến.

Ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT - thành viên mạng lưới AUVS VN, cho biết: “Kinh tế tầm thấp mở động lực tăng trưởng mới - nơi Việt Nam có thể cất cánh bằng trí tuệ, công nghệ và sự hợp tác đa chiều giữa: Nhà nước - Doanh nghiệp, Trường viện và Người dân. Nắm bắt cơ hội và đầu tư LAE, chúng ta đang thúc đẩy ba trụ cột của thời đại mới: kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tri thức - đồng thời đánh thức tiềm năng sáng tạo của đội ngũ kỹ sư, nhà khoa học Việt Nam, mang lại dịch vụ tốt hơn cho người dân vùng sâu, vùng xa, hải đảo và khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu.”

Theo bà Nguyễn Thị Hải Hằng, Phó chủ tịch Mạng lưới AUVS VN, Giám đốc Học viện hàng không Việt Nam, kinh tế tầm thấp không đơn thuần chỉ là về phương tiện bay, mà đó là một sự dịch chuyển chiến lược nhằm mở ra không phận thấp như một không gian kinh doanh mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua đổi mới công nghệ.

Ông Trần Anh Tuấn, Phó chủ tịch Mạng lưới AUVS VN, CEO Công ty Saolatek, nhận định: Việt Nam có đầy đủ lợi thế để trở thành trung tâm kinh tế tầm thấp: vị trí địa lý và chính trị ổn định, tiềm năng làm chủ công nghệ lõi (phần mềm, AI và hệ thống UTM), năng lực sản xuất phần cứng và hệ sinh thái các ngành công nghiệp phụ trợ đã hoàn thiện. Để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tầm thấp, ông Tuấn đưa ra một số đề xuất như xây dựng hành lang pháp lý, đầu tư phát triển các trung tâm R&D và khu công nghiệp LAE trong nước, đào tạo và phát triển nhân lực chất lượng cao, xây dựng hệ sinh thái kết nối toàn diện và hợp tác quốc tế.