Doanh nghiệp giảm vay ngoại tệ

Thống kê của NHNN chi nhánh TP.HCM cho thấy, tính đến hết tháng 10/2022, dư nợ cho vay ngoại tệ của các NHTM trên địa bàn đạt hơn 192.036 tỷ đồng (quy đổi) giảm hơn 1.870 tỷ đồng so với tháng 9/2022 và giảm 10.335 tỷ đồng so với tháng 8/2022. Số liệu thống kê cũng ghi nhận doanh số mua bán ngoại tệ của các tổ chức kinh tế trong mấy tháng gần đây tại các NHTM trên địa bàn TP.HCM cũng giảm, trong đó tháng 10 doanh số mua ngoại tệ giảm 2,2% so với tháng 9 và giảm 17,4% so với tháng 8/2022; doanh số bán ngoại tệ tháng 10 giảm 12,4% so với tháng 9 và giảm 22% so với tháng 8/2022.

Ảnh minh họa.

Chính phủ chủ trương chống đô la hóa nền kinh tế, chuyển dần từ quan hệ huy động - cho vay, sang mua - bán ngoại tệ. Theo quy định tại Thông tư 42/2018/TT-NHNN, từ ngày 1/10/2019 việc cho vay ngoại tệ chỉ còn thực hiện dưới dạng cho vay ngắn hạn, không cho vay trung dài hạn. Trong đó, bốn nhóm khách hàng được phép vay vốn ngắn hạn bao gồm: Thứ nhất, cho vay ngắn hạn để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam khi khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay; Thứ hai, cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu được Bộ Công Thương giao hạn mức nhập khẩu xăng dầu hàng năm để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu xăng dầu khi doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu không có hoặc không có đủ nguồn thu ngoại tệ từ hoạt động sản xuất, kinh doanh để trả nợ vay;

Thứ ba, cho vay ngắn hạn để đáp ứng các nhu cầu vốn ở trong nước nhằm thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu biên giới Việt Nam mà khách hàng vay có đủ ngoại tệ từ nguồn thu xuất khẩu để trả nợ vay. Khi được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài giải ngân vốn cho vay, khách hàng vay phải bán số ngoại tệ vay đó cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho vay theo hình thức giao dịch hối đoái giao ngay, trừ trường hợp nhu cầu vay vốn của khách hàng để thực hiện giao dịch thanh toán mà pháp luật quy định đồng tiền thanh toán phải bằng ngoại tệ; Thứ tư, cho vay để đầu tư ra nước ngoài đối với các dự án đầu tư được Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư ra nước ngoài và đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài.

Như vậy, trong cho vay ngoại tệ hiện ngân hàng chỉ còn cấp các khoản vay ngắn hạn, phổ biến ở các kỳ hạn 3 và 6 tháng, mỗi ngân hàng lại có những sản phẩm tín dụng phù hợp, như VietinBank có thế mạnh về cho vay đầu tư trồng cây công nghiệp như cao su, gạo, hạt điều… Vietcombank cho doanh nghiệp xuất khẩu thuỷ hải sản… Hay như, Agribank cho vay ngoại tệ lãi suất ưu đãi hỗ trợ các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong các khu công nghiệp - khu chế xuất.

Sacombank cho vay ngoại tệ đối với các công ty làm hàng xuất khẩu theo phương thức L/C. Phương thức này cũng được nhiều ngân hàng sử dụng đối với doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo khoản vay. Các ngân hàng còn đưa ra rất nhiều sản phẩm cho vay ngắn hạn hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu thu mua, sản xuất chế biến hải sản…

Thực tế cho thấy khi được vay ngoại tệ, doanh nghiệp có thêm điều kiện mở rộng thị trường xuất khẩu, tăng nguồn thu ngoại tệ từ xuất khẩu. Hiện ngân hàng cung cấp đa dạng các loại ngoại tệ cho khách hàng lựa chọn khi vay ngoại tệ. Tuy nhiên, trong bối cảnh đồng tiền các nước có nhiều biến động như hiện nay, các ngân hàng khuyến khích khách hàng ký kết thêm hợp đồng phòng ngừa rủi ro tỷ giá.