Đồng hành thực hiện “mục tiêu kép”

Thách thức những tháng cuối năm

Nhiều đại biểu đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ khi mà bên cạnh việc duy trì tốc độ tăng trưởng tích cực, 6 tháng qua kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát; thị trường tiền tệ, ngoại hối, tỷ giá ổn định, tín dụng dần phục hồi, mặt bằng lãi suất cho vay giảm đã hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp và nền kinh tế. Bên cạnh đó, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng tới 32,3% so với cùng kỳ năm ngoái; đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục duy trì xu hướng tích cực, giải ngân vốn FDI ước đạt 9,24 tỷ USD, tăng 6,8% so với cùng kỳ… Nhờ đó Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế giới được cả 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế đồng loạt nâng điểm triển vọng lên “Tích cực”.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (Hà Nội) cho rằng, tốc độ tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm đạt 5,64% là chưa đáp ứng kỳ vọng, nhưng so với quốc tế đây là một tốc độ rất cao. Tuy nhiên, thực trạng kinh tế đầu quý III đã xấu hơn rất nhiều và chúng ta phải tính toán cẩn trọng trong kế hoạch phát triển những tháng cuối năm.

Bất chấp dịch bệnh, hoạt động ngoại thương vẫn tăng trưởng mạnh

Đáng chú ý khi phân tích chi tiết các dữ liệu kinh tế 6 tháng đầu năm cho thấy, có sự phân hóa rất lớn trong sự phát triển của các khu vực trong nền kinh tế. Cụ thể, trong khi khu vực kinh tế đối ngoại phục hồi rất mạnh với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng hơn 30% so với năm ngoái thì khu vực kinh tế trong nước lại rơi vào tình trạng trầm lắng do sức mua rất yếu. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 6 tháng đầu năm gần như dậm chân tại chỗ so với cùng kỳ 2 năm trước. Tốc độ tăng trưởng khu vực dịch vụ cũng chỉ tương đương tốc độ tăng trưởng thấp của khu vực nông, lâm, ngư nghiệp.

Tán thành với những định hướng lớn của Chính phủ đã và đang thực hiện, ông Lộc cho rằng, điều trước hết là phải đẩy mạnh tiêm chủng vắc-xin, đặc biệt ở các khu vực là động lực tăng trưởng của nền kinh tế để có thể vừa bảo vệ được sinh mạng người dân, vừa duy trì sản xuất, kinh doanh, tránh đứt gãy các nguồn cung. Tiếp đến là chuẩn bị những điều kiện và lộ trình để mở cửa lại nền kinh tế, tương ứng với tỷ lệ tiêm chủng vắc-xin; đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả.

“Trong bối cảnh chính sách tiền tệ không còn nhiều dư địa, tôi đánh giá rất cao việc NHNN đã thống nhất, đã đồng thuận với các NHTM trong việc cố gắng giảm được lãi suất. Điều đó được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. Gói hỗ trợ 26.000 tỷ đồng được Chính phủ ban hành cũng được đánh giá khá tốt khi cắt giảm được các thủ tục hành chính và có khả năng đẩy nhanh tiến độ giải ngân”, ông Lộc phát biểu.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Kim Bé (Kiên Giang) kiến nghị Chính phủ, bên cạnh các giải pháp đã nêu nhằm thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, cần có thêm các phương án cụ thể để xử lý kịp thời các tình huống xảy ra khi có biến động bất ổn và môi trường sản xuất kinh doanh diễn biến phức tạp của dịch bệnh và nhiều rủi ro khác để hoàn thành các mục tiêu mà Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra.

Cần hướng đến phát triển bền vững

Đề cập đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch đầu tư công, kế hoạch tài chính 5 năm, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) cho rằng, các kế hoạch này phải được đặt trong mối quan hệ với phát triển bền vững. Đơn cử kế hoạch đầu tư công trung hạn tới đây sẽ có 4.479 dự án, tuy nhiên tất cả những kế hoạch, chương trình này ở các mức độ khác nhau đều có tác động ít nhiều đến môi trường. Vì vậy để giảm thiểu tất cả những tác động tiêu cực, bà Mai đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rà soát, đánh giá những tác động môi trường và đề cao tính thực chất của báo cáo đánh giá tác động môi trường. Bên cạnh đó cần có cơ chế xác định trách nhiệm cụ thể, nhất là trong trường hợp để xảy ra thiệt hại, và tuyệt đối không đổ lỗi cho thiên nhiên.

Liên quan đến chính sách huy động nguồn lực của mọi thành phần kinh tế cho phát triển đất nước, bà Mai kiến nghị Chính phủ cần đánh giá tính hợp lý của mục tiêu huy động, bởi dự kiến tổng mức đầu tư vốn ngoài ngân sách thời gian tới khoảng 14 triệu tỷ đồng, trong đó chỉ tính riêng đề án cao tốc đường bộ 3.811 km, tổng nguồn lực ngoài ngân sách cũng rơi vào khoảng 69.000 tỷ đồng. Đây là những con số rất lớn nhưng lại thấy thiếu vắng những giải pháp mang tính đột phá.

“Tôi nghĩ rằng cần rà soát để đưa ra những giải pháp mang tính thuyết phục hơn, đặc biệt trong giai đoạn trước, khi chúng ta đã chưa thành công đối với việc huy động nguồn lực tư nhân theo phương thức PPP cho 8 dự án cao tốc Bắc - Nam thì lần này theo logic bắt buộc đó là nếu muốn thực hiện thành công thì phải có những bước đi mới, những giải pháp đột phá mới”, bà Mai khuyến nghị.

Đặc biệt các đại biểu đánh giá cao tính đúng đắn của dự thảo nghị quyết về các biện pháp phòng, chống Covid mà Chính phủ vừa trình Quốc hội. Tuy nhiên, “mọi kế hoạch dù có hay đến đâu, có hoàn hảo đến đâu, điều quan trọng vẫn phải là khâu tổ chức thực hiện và yếu tố con người. Chúng ta thực sự rất cần những con người có phẩm chất, có năng lực, trí tuệ để vận hành bộ máy, đó là điều kiện tiên quyết để đảm bảo thực hiện thành công tất cả những kế hoạch”, bà Mai phát biểu và cho biết: “Khi chúng ta ngồi đây để thảo luận về định hướng, về kế hoạch thì ngoài kia cuộc sống với dịch bệnh vẫn diễn ra vô cùng phức tạp, người dân vẫn đang chờ đợi, chờ đợi để vắc-xin sớm đến với toàn dân, chờ đợi để những ngày tháng khó khăn sẽ đi qua. Và người dân cũng hy vọng, với bản lĩnh, với trí tuệ của mình, Chính phủ sẽ thực hiện thành công tất cả những nghị quyết, những kế hoạch và chúng tôi cũng tin rằng Chính phủ sẽ làm được điều đó”.