Giải pháp nào cho hạ tầng thoát nước của Thủ đô

Tuy nhiên, bước vào mùa mưa của năm cuối cùng thực hiện kế hoạch này, người dân Thủ đô vẫn không khỏi lo lắng về tình trạng ngập úng có thể tái diễn trên các đường phố khi trời mưa lớn.

Nhiều con phố Thủ đô thường xuyên bị ngập khi phải hứng chịu những trận mưa lớn

Vẫn còn nguy cơ ngập úng nhiều điểm trên địa bàn Hà Nội

Ngay từ đầu mùa mưa năm nay Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, vẫn còn 23 điểm thuộc địa bàn 12 quận và huyện Thanh Trì có nguy cơ úng ngập khi mưa lớn với lưu lượng từ 50-200mm/2 giờ. Nếu mưa lớn với lượng mưa từ 100 mm đến 150 mm liên tục trong 2 giờ, sẽ có 50 điểm trên địa bàn thành phố bị ngập.

Đặc biệt là ở các khu vực thuộc phạm vi thoát nước lưu vực sông Nhuệ và khu vực Hà Đông do hệ thống kênh mương (chủ yếu phục vụ tưới tiêu nông nghiệp, tiêu thoát nước bằng hình thức tự chảy ra sông Nhuệ) bị thu hẹp dòng chảy, nhiều nơi cao độ đáy không bảo đảm được khả năng tự chảy để tiêu thoát, nếu mưa lớn, mực nước sông Nhuệ dâng cao, các khu vực này phải chịu cảnh nước ứ đọng.

Ông Ngô Xuân Long (Định Công, Hoàng Mai) cho biết, những cơn mưa đầu mùa vừa qua đã khiến khu vực xung quanh nhà ông có 3 điểm úng ngập nghiêm trọng, trong đó có một điểm đường bị úng ngập dài ngày khiến giao thông tắc nghẽn.

Lý giải về tình trạng nhiều khu vực dân cư, nhiều tuyến phố vẫn bị ngập úng khi xảy ra mưa lớn, đại diện Công ty Thoát nước Hà Nội cho biết: “Nếu tính lượng mưa trong một ngày thì các trận mưa đầu mùa vừa qua còn lớn hơn các trận mưa trong trận lũ lụt lịch sử năm 2008 xảy ra ở Hà Nội. Có trận mưa đo được là gần 300mm, trong khi đó, năm 2008 lượng mưa trong bốn ngày là trên 600mm. Nếu chia cho các ngày thì năm 2008 chỉ từ 150 đến 170mm/ngày. Dù cho rằng, so với năm 2008 thì nay hệ thống thoát nước của Hà Nội đã được cải thiện nhiều nhưng với các trận mưa dài liên tục mà hết ngập ngay là rất khó. Cần phải có thời gian để tiêu thoát nước, hơn nữa quá trình đô thị hóa nhanh, trong khi hệ thống thoát nước vẫn đang trong quá trình hoàn chỉnh”.

Ý kiến của các nhà chuyên môn

Theo TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, TP. Hà Nội đã có những đầu tư lớn vào hệ thống thoát nước, tuy nhiên cứ đến mùa mưa là xảy ra úng ngập cục bộ. Lý giải điều này có thể kể đến các nguyên nhân, thứ nhất, hệ thống thoát nước tuy đã được cải thiện nhưng khả năng kết nối giữa các khu vực tới các kênh mương còn bị cản trở bởi các công trình mới xây dựng.

Thứ hai là các khu đô thị mới của Hà Nội được phân bố rải rác trên một diện tích rất rộng và các khu đô thị này chỉ lo thoát nước cho bản thân khu vực đó, thiếu sự kết nối đường thoát nước giữa các khu vực với nhau.

Ngoài ra, còn có nguyên nhân dòng nước bị ảnh hưởng bởi rác thải mà công tác kiểm tra, đảm bảo còn hạn chế khiến hiệu quả của việc thoát nước cho đô thị bị hạn chế.

Hiện nay, trên địa bàn Hà Nội có 116 hồ. Cùng với hệ thống thoát nước sông Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu, hệ thống ao hồ trong nội đô thành phố đã đóng góp một phần quan trọng trong việc điều hoà nước mưa và khí hậu cho khu vực.

Mặt khác, do các ngành trong thành phố đang sử dụng và khai thác hồ với những mục đích khác nhau nên trong những năm qua công tác quản lý hồ không có sự thống nhất dẫn đến tình trạng buông lỏng quản lý, khai thác không có kế hoạch. Điều này dẫn đến tình trạng úng ngập nước mưa, ô nhiễm môi trường, lấn chiếm đất đai, mặt nước... Nhiều hồ được quy hoạch xác định là hồ điều hoà nay không còn.

Khuyến nghị về các giải pháp đồng bộ cho vấn đề thoát nước của Thủ đô, TS. Phạm Sĩ Liêm cho rằng: Thứ nhất là phải cập nhật quy hoạch thoát nước với việc thực hiện quy hoạch đô thị hiện nay. Quy hoạch thoát nước phải được thực hiện và kết nối với quy hoạch chung.

Thứ hai là dùng các biện pháp hiện đại hơn trong việc quản lý hệ thống cống thoát nước của đô thị. Thành phố cần quan tâm và đầu tư hơn nữa cho lĩnh vực này bởi đây là vấn đề dân sinh bức xúc trong nhiều năm qua.

Về phía người dân phải có ý thức bảo vệ hệ thống hạ tầng, giữ gìn sạch sẽ; người dân nên vì lợi ích lâu dài của chính mình chứ không nên vì một chút tiện lợi mà làm ảnh hưởng đến khả năng tiêu thoát nước và mỹ quan chung của đô thị.

Chỉ khi tất cả mọi người cùng chung tay góp sức vì một thành phố xanh sạch đẹp như vậy, người dân Thủ đô mới mong thoát khỏi cảnh lội “bì bõm” giữa đường sau những trận mưa lớn.