Hồ tiêu tìm hướng đi bền vững

Giá tiêu trồi sụt bất thường

Theo thông tin từ Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, giá tiêu ngày 23/3 tại thị trường trong nước đồng loạt giảm sâu tới 3.000 đồng/kg. Cụ thể, giá tiêu tại tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông giảm 3.000 đồng/kg, thu mua ở ngưỡng 71.000 đồng/kg. Giá tiêu hôm nay tại tỉnh Gia Lai cũng giảm 3.000 đồng/kg, hiện đang giao dịch ở mức 70.000 đồng/kg. Giá tiêu tại Đồng Nai giảm thêm 3.000 đồng/kg, thu mua ở mức 69.000 đồng/kg. Tương tự, tại Bà Rịa - Vũng Tàu, giá tiêu giảm 3.000 đồng/kg, về mốc 73.000 đồng/kg. Còn tại tỉnh Bình Phước, giá tiêu cũng giao dịch quanh mức 72.000 đồng/kg... Trước đó chỉ 1 ngày (22/3) giá tiêu đã đồng loạt giảm 2.000 đồng/kg, nên tại các địa phương thu mua trong khoảng từ 70.000 - 73.500 đồng/kg...

Ảnh minh họa

Có thể nói, xu hướng giảm giá đã và đang kéo dài cả tuần nay khiến cho người trồng tiêu và thu gom hàng lo lắng, đúng như những cảnh báo về rủi ro mà nhiều chuyên gia đã đưa ra trước đó. Khi giá hồ tiêu đạt đỉnh và có xu hướng xuống khiến tâm lý e ngại giá sẽ còn giảm sâu hơn nữa, nên nhiều người bắt đầu “xả hàng”. Điều này khiến nguồn cung tăng lên, trong khi sức cầu còn yếu, vô tình khiến giá rơi “thẳng đứng” trong những ngày qua. Bên cạnh đó, vẫn có không ít thông tin cho rằng, thương lái Trung Quốc đang sang gom hàng tại Việt Nam, tuy nhiên, đại diện Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam phủ nhận điều này.

Với mức giá hiện nay, người dân trồng tiêu mới chỉ mức hòa vốn chứ chưa có lãi. Sở dĩ như vậy là, nhiều năm qua giá hồ tiêu luôn ở mức thấp, nhiều vườn tiêu trên địa bàn tỉnh trong nhiều năm qua không được đầu tư, chăm sóc dẫn tới sản lượng thấp. Trong khi đó, giá thuê nhân công thu hoạch, các chi phí phân, thuốc ngày một tăng cao dẫn tới chi phí tăng lên đáng kể. Thị trường hồ tiêu vẫn còn chưa ổn định. Do đó, ngành nông nghiệp khuyến cáo tại thời điểm hiện nay, bà con nông dân trồng tiêu cần thận trọng trong việc đầu tư, tập trung, chú trọng chăm sóc, phục dưỡng những diện tích tiêu đang cho năng suất ổn định, nhằm phát triển bền vững, để tránh rủi ro.

Tìm hướng đi lâu dài

Để tránh tình trạng giá cả trồi sụt thất thường, nhiều hộ nông dân trồng hồ tiêu ở Bình Dương, Bình Phước, Đắc Nông, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu đã liên kết với nhau tạo thành tổ hợp tác xã (HTX) để cùng nhau sản xuất theo mô hình hữu cơ, nâng cao chất lượng, bao tiêu đầu ra, phục vụ xuất khẩu. Trung bình một tổ HTX sẽ có khoảng hơn 100 thành viên sản xuất trên quy mô vài trăm ha hồ tiêu, cho ra sản lượng trung bình vài nghìn tấn hồ tiêu hữu cơ/năm. Trong quá trình liên kết, HTX đã tổ chức hướng dẫn kỹ thuật, quy trình sản xuất sạch cho các thành viên nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, nên nhiều sản phẩm của những HTX này đã xuất hàng sang châu Âu.

Đại diện HTX Tiêu Lâm San (Huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai) cho biết, do yêu cầu phải vượt qua các lần kiểm tra của Hiệp hội Gia vị châu Âu, nên ngay cả những lúc tiêu xuống giá, 100% sản lượng tiêu đạt chuẩn hữu cơ vẫn được HTX bao tiêu với giá cao hơn thị trường khoảng 20%.

Tương tự, nhiều tổ HTX tại huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông cũng chuyển sang canh tác hồ tiêu theo hướng hữu cơ để hướng đến xuất khẩu trực tiếp nhằm gia tăng giá trị, giúp thành viên tăng thu nhập. Theo nhiều hộ nông dân trồng tiêu tại đây, khi tham gia HTX sản xuất sạch, được bao tiêu sản phẩm với giá cao hơn giá thị trường, đồng thời, được học hỏi kinh nghiệm để về ứng dụng vào sản xuất.

Ông Nguyễn Cao Nguyên, Phó giám đốc HTX Hoàng Nguyên chia sẻ, dịch bệnh Covid-19 thời gian qua ảnh hưởng chung đến các doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp nói chung và ngành hồ tiêu nói riêng, nhưng nhờ chủ động trong sản xuất, kinh doanh mô hình HTX vẫn hoạt động khá ổn định. Từ đầu năm đến nay, HTX Hoàng Nguyên xuất khẩu hơn 100 tấn hồ tiêu hữu cơ. Thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm và tiến tới xuất khẩu trực tiếp để chủ động trong sản xuất, kinh doanh và nâng cao giá trị sản phẩm. HTX cũng đang liên kết với các HTX khác ở trong và ngoài tỉnh để mở rộng diện tích trồng hồ tiêu hữu cơ, đảm bảo nguồn hàng phục vụ cho xuất khẩu.

Theo Liên minh HTX tỉnh Đắk Nông, HTX là mô hình sản xuất đang phát huy được những kết quả nhất định trong bối cảnh thị trường, hoạt động xuất nhập khẩu nông - thủy sản gặp nhiều biến động, rất cần thiết nhân rộng trên địa bàn một số tỉnh thành có diện tích trồng hồ tiêu lớn. Nhất là đối với HTX sản xuất hồ tiêu hữu cơ theo chuỗi giá trị và mô hình liên kết bền vững đang là hướng đi đem lại hiệu quả cao.