Hóa giải thách thức, đẩy mạnh tăng trưởng

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nhiều điểm sáng tích cực

Về kết quả đạt được, các báo cáo, ý kiến tại phiên họp thống nhất đánh giá, nhìn chung, nền kinh tế tiếp tục xu hướng phục hồi mạnh mẽ với những kết quả đáng khích lệ. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. CPI bình quân hai tháng tăng 3,27%, lạm phát cơ bản tăng 2,97%, trong khi lãi suất cho vay giảm 0,72%/năm, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Thu ngân sách nhà nước đạt gần 500 nghìn tỷ đồng, bằng 25,4% dự toán và tăng 25,7% so với cùng kỳ năm trước.

Xuất khẩu hai tháng ghi nhận mức tăng 7,8%, nhập khẩu tăng 15,2%, tiếp tục duy trì thặng dư thương mại. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 2 tăng 16,7%, tính chung hai tháng đầu năm đạt mức tăng 7% so với cùng kỳ. Ngành chế biến, chế tạo vẫn là động lực chính với mức tăng 9,3%. Hoạt động thương mại, dịch vụ diễn ra sôi động, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,4%. Đáng chú ý, lượng khách du lịch quốc tế đạt gần 4 triệu lượt, tăng 30,2% so với cùng kỳ năm trước.

Đầu tư cũng ghi nhận kết quả tích cực khi vốn FDI đăng ký đạt 6,9 tỷ USD, tăng 35,5%; vốn thực hiện gần 3 tỷ USD, tăng 5,4%. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 60,4 nghìn tỷ đồng, tương đương cùng kỳ năm 2024 và đạt 7,32% kế hoạch giao. Trong khi đó, phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực. Tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 2 tháng đầu năm đạt trên 709 nghìn tỷ đồng, tăng 66,1%, trong đó vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động tăng 131%, phản ánh niềm tin của doanh nghiệp vào triển vọng tăng trưởng.

Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được chú trọng. Đời sống người dân tiếp tục được cải thiện. Tỷ lệ hộ đánh giá có thu nhập trong tháng không thay đổi và tăng lên là 97,0% (tăng 1% so với tháng 1 và tăng 2,8% so với cùng kỳ). Hỗ trợ gạo trong dịp Tết và giáp hạt, không để ai thiếu đói. Nhiều địa phương tích cực triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát (đến hết tháng 2 đã hỗ trợ xoá gần 115,5 nghìn căn).

Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến về công tác chỉ đạo, điều hành và những kết quả kinh tế-xã hội nổi bật trong tháng 2 và 2 tháng đầu năm.

Bên cạnh các kết quả đạt được, Thủ tướng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế và thách thức lớn. Bối cảnh quốc tế tiếp tục biến động khó lường, ảnh hưởng đến nền kinh tế trong nước. Thể chế và chính sách còn bất cập, nhiều lĩnh vực vẫn gặp khó khăn trong huy động nguồn lực. Thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp tuy có dấu hiệu tích cực nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro.

Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận tín dụng. Sức mua tại một số lĩnh vực, địa phương phục hồi chậm, trong khi các biện pháp kích cầu tiêu dùng chưa phát huy hiệu quả rõ rệt. Giải ngân vốn đầu tư công nhìn chung còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu; còn 77,6 nghìn tỷ đồng vốn kế hoạch chưa phân bổ chi tiết.

Bên cạnh đó, nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao phục vụ các ngành công nghệ mới nổi, vẫn chưa đáp ứng nhu cầu. Quá trình chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ chưa tạo ra những đột phá rõ nét. Nguy cơ hạn hán, xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long trong mùa khô 2025 có thể ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, đặt ra yêu cầu cấp bách về ứng phó thiên tai…

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng lưu ý việc phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP 8% trở lên vẫn còn là thách thức lớn; theo kịch bản phải phấn đấu tăng trưởng khu vực công nghiệp, xây dựng khoảng 9,5% trở lên; khu vực dịch vụ 8,1% trở lên; khu vực nông nghiệp 3,9% trở lên; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 12% trở lên; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 12% trở lên; thặng dư thương mại khoảng 30 tỷ USD…

Các nhóm nhiệm vụ trọng tâm

Chỉ rõ 6 nhóm nhiệm vụ lớn mang tính trọng tâm và cấp bách, Thủ tướng yêu cầu trước hết tập trung hoàn thành đề án sắp xếp lại địa giới các đơn vị hành chính theo chỉ đạo của Bộ Chính trị để trình cấp có thẩm quyền, theo hướng sáp nhập một số tỉnh để mở rộng địa giới cấp tỉnh phù hợp tiêu chí, điều kiện, hoàn cảnh, truyền thống lịch sử - văn hóa; không tổ chức cấp huyện; giảm đầu mối để mở rộng quy mô của cấp xã; đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan. Song song với đó, các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ hoàn thành kiện toàn tổ chức bên trong trong tuần này.

Thứ hai, các cấp, các ngành, các địa phương thực hiện Kế hoạch 03 của Chính phủ để triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, nhất là phát huy sự chủ động của người đứng đầu.

Thứ ba là thực hiện chính sách tiền tệ và tài khóa phục vụ tăng trưởng 8% trở lên; điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp nhịp nhàng, hài hòa, đồng bộ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm.

NHNN nghiên cứu điều chỉnh giảm lãi suất điều hành bằng các công cụ như lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, thị trường mở; lãi suất cho vay qua đêm, lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên mà Chính phủ đã chỉ đạo.

Về chính sách tài khóa, Bộ Tài chính thúc đẩy đầu tư công mạnh hơn, nhanh hơn, quyết liệt hơn; rà soát, hoàn thiện phương án phát hành trái phiếu Chính phủ để bổ sung nguồn lực cho các công trình, dự án lớn, trọng điểm; tăng thu, tiết kiệm chi; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất.

Thứ tư, dứt khoát không để thiếu điện, năng lượng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng; không để ách tắc liên quan khai thác dầu, khí, than, nếu thiếu cơ chế chính sách thì phải báo cáo.

Thứ năm, các bộ, ngành liên quan khẩn trương chuẩn bị cho cuộc họp của Chính phủ về các đối sách với các vấn đề phát sinh trên thế giới có liên quan tới Việt Nam, trong đó có giải quyết vướng mắc của các dự án, doanh nghiệp Hoa Kỳ và thúc đẩy cân bằng thương mại giữa hai nước, rà soát lại chính sách thuế…

Thứ sáu, trong tháng 3, các bộ, ngành phải ban hành các văn bản còn nợ đọng (nghị định, văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua).

Về các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu và một số nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng yêu cầu thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các kết luận, nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế là "đột phá của đột phá", đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số; thực hiện quyết liệt, nghiêm túc, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Các bộ, cơ quan, địa phương rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét mở rộng áp dụng một số cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù đã được Quốc hội cho phép tại địa phương và đã phát huy hiệu quả.

Các bộ, cơ quan liên quan đẩy nhanh hoàn thiện thể chế cho các động lực tăng trưởng mới liên quan đến đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, các ngành mới nổi. Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành quy định về quản lý tài sản số, tiền kỹ thuật số, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội. Bộ Công an chủ trì tăng cường triển khai Đề án 06 phù hợp tổ chức mới; đẩy nhanh việc chia sẻ dữ liệu, nhất là đất đai, khoáng sản.

Ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng; làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; vướng mắc ở đâu thì phải xử lý ngay, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương khẩn trương hoàn tất việc phân bổ toàn bộ kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025, hoàn thành trước 15/3/2025. Trường hợp không phân bổ đúng hạn, Chính phủ sẽ thu hồi số vốn ngân sách Trung ương chưa phân bổ để bố trí cho các dự án khác cần vốn đẩy nhanh tiến độ và kiểm điểm trách nhiệm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Tài chính, các cơ quan tiếp tục tiếp xúc, trao đổi chính sách với các đối tác phía Hoa Kỳ. Bộ Công Thương đẩy mạnh cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" với cách làm mới. Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nghiên cứu chính sách visa phù hợp, nhất là với các nước bạn bè truyền thống, đa dạng hóa việc miễn visa với một số quốc gia và đối tượng như tỉ phú trên thế giới.