Làm sao để chuyển đổi xanh trong du lịch hiệu quả?

Chuyển đổi xanh du lịch - xu hướng tất yếu

Theo Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình, du lịch không chỉ là ngành kinh tế tổng hợp có đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP, tạo việc làm và thúc đẩy giao lưu văn hóa, mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển bền vững quốc gia. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có như biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học, ô nhiễm môi trường và tài nguyên cạn kiệt, ngành du lịch cũng buộc phải chuyển mình mạnh mẽ. Đối với ngành du lịch, chuyển đổi xanh trong không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu chúng ta muốn phát triển lâu dài, có trách nhiệm và có tương lai.

Đồng quan điểm, ông Patrick Harvemann - Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam nhìn nhận, ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc. Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất mát đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu.

Các chuyên gia cho hay, xu hướng du lịch xanh đang được nhiều du lịch quan tâm, đặc biệt là ở các nước Âu, Mỹ

Ông Haverman cũng gợi ý giải pháp rằng quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào 4 vấn đề: quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả; du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp; du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

GS.TS.NGND. Nguyễn Văn Đính, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch - VITA cho rằng, chuyển đổi xanh trong du lịch là phải nâng cao nhận thức và trách nhiệm du lịch theo hướng giáo dục du khách về du lịch bền vững. Khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên, giảm du lịch hàng không dài ngày. Hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần trong khách sạn, nhà hàng. Tiết kiệm nước, điện và áp dụng năng lượng tái tạo trong cơ sở lưu trú. Bảo vệ hệ sinh thái, không khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên.

Chuyển đổi xanh trong du lịch đòi hỏi phát triển du lịch cộng đồng và kinh tế tuần hoàn, trong đó hỗ trợ các làng nghề truyền thống, tạo việc làm cho người dân địa phương uu tiên các sản phẩm, thực phẩm hữu cơ và hàng thủ công địa phương. Khuyến khích khách du lịch tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên, giảm phát thải carbon, sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng)…

Doanh nghiệp vẫn còn gặp khó

Chia sẻ thực tế chuyển đổi xanh tại doanh nghiệp, Chủ tịch LuxGroup Phạm Hà cho biết con đường này không trải hoa hồng. Theo ông Hà, khó khăn lớn nhất đó là bài toán kinh tế đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài.

Vị đại diện doanh nghiệp nêu thực tế Lux Group đã thay thế hoàn toàn chai nhựa dùng một lần, dùng túi vải thay túi nilon, trang bị thiết bị tiết kiệm điện cho văn phòng và du thuyền. Bên cạnh đó, nhận thức chưa đồng đều trong chuỗi cung ứng và thị trường cũng là trở ngại lớn. Việc thuyết phục các đối tác, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa cùng cam kết hành động vì tiêu chuẩn xanh vẫn đang là bài toán khó cần giải bằng các hình thức đối thoại, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật.

Không ít doanh nghiệp trong ngành du lịch vẫn gặp khó trước câu chuyện chuyển đổi xanh

Trong khi sản phẩm du lịch xanh khó cạnh tranh, giá thành cao khiến sản phẩm du lịch bền vững khó tiếp cận thị trường đại chúng, đòi hỏi chiến lược định vị giá trị và truyền thông rõ ràng. Thêm vào đó, tại Việt Nam, các doanh nghiệp xanh chưa được hưởng ưu đãi cụ thể về thuế, tín dụng, đấu thầu sản phẩm hay tiếp cận thị trường. Nhóm công ty nhỏ và vừa đang rất gặp vướng mắc nên có thể khiến nhiều doanh nghiệp chưa mặn mà với việc chuyển đổi sang du lịch xanh.

Ông Phùng Quang Thắng, Phó chủ tịch thường trực Chi hội Lữ hành Việt Nam thông tin hiện một số doanh nghiệp đã triển khai hoạt động du lịch bền vững, hầu như đáp ứng đầy đủ các tiêu chí như: Tràng An - Ninh Bình; KDL sinh thái Thung Nham - Ninh Bình; Mũi Né Bay Resort - Bình Thuận; Furama Resort - Đà Nẵng, H’Mong Village Resort - Hà Giang....

Tuy nhiên, khi doanh nghiệp triển khai sẽ gặp một số vướng mắc cả chủ quan lẫn khách quan như: Thiếu nhân sự chuyên môn và kinh phí đầu tư ban đầu, không dễ thay đổi thói quen vận hành cũ vì thế, để triển khai được cần sự đồng hành từ lãnh đạo đến nhân viên cộng đồng và du khách bắt đầu từ những việc nhỏ nhất…