Liên kết để phát triển tam nông bền vững

	Dịch bệnh không cản được tín dụng cho tam nông
	Thêm cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp đầu tư vào "tam nông"
	Nỗ lực đưa chính sách tín dụng tam nông vào cuộc sống

Những chính sách “tam nông” đi vào cuộc sống

Phát triển nông nghiệp, nông thôn luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm; đã có nhiều chính sách tín dụng phù hợp, mang lại hiệu quả rõ nét, góp phần thực hiện thành công tái cơ cấu ngành Nông nghiệp gắn với xây dựng Nông thôn mới, từng bước nâng cao đời sống nhân dân. Ngày 9/6/2015, Chính phủ ban hành Nghị định số 55/2015/CP-NĐ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Nghị định 55 thay thế Nghị định số 41/2010/NĐ-CP với nhiều điểm mới, nổi bật như: Bổ sung thêm đối tượng được vay vốn phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, bao gồm cả những cá nhân, hộ gia đình cư trú trên địa bàn nông thôn hoặc có tham gia sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp; thúc đẩy tổ chức sản xuất nông nghiệp theo mô hình liên kết, mô hình ứng dụng công nghệ cao; cho vay không có tài sản bảo đảm (TSBĐ) lên đến 70-80% giá trị dự án, phương án sản xuất, kinh doanh; khuyến khích khách hàng vay vốn tham gia mua bảo hiểm trong nông nghiệp; khuyến khích các TCTD đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn thông qua quy định về trích lập dự phòng rủi ro, hỗ trợ nguồn vốn và các công cụ điều hành chính sách tiền tệ khác...

Hiện trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã hình thành nhiều mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao, với quy mô lớn

Trong quá trình triển khai thực hiện, khắc phục tồn tại hạn chế của Nghị định 55, Chính phủ ban hành Nghị định 116/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 55/2015/NĐ-CP với nhiều điểm đột phá nhằm đẩy mạnh tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp, như: nâng mức cho vay không có TSBĐ đối với cá nhân, hộ gia đình lên gấp 2 lần so với mức cũ; mở rộng áp dụng cho vay không có TSBĐ đối với các khách hàng thực hiện dự án sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao không thuộc khu, vùng nông nghiệp công nghệ cao; cơ chế xử lý nợ đặc thù (cơ cấu lại thời hạn trả nợ, khoanh nợ) cho khách hàng bị thiệt hại về vốn vay do ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh… Qua đó, đã nâng cao mức hỗ trợ, mở rộng đối tượng, giúp đơn giải hóa về mặt hồ sơ, thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi giúp nhân dân tiếp cận vốn.

Ngoài các chính sách của Trung ương, để khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư vào sản xuất nông nghiệp trên địa bàn; tỉnh Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 70/2016/NQ-HĐND ngày 18/7/2016 về hỗ trợ lãi suất tiền vay ngân hàng cho các dự án đầu tư phát triển sản xuất, chế biến sản phẩm nông nghiệp đối với các huyện nghèo và các huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2016-2020; Quyết định số 96/2016/QĐ-UBND ngày 07/9/2016 và Nghị quyết số 12/2018/NQ-HĐND ngày 12/12/2018 ban hành một số chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai, trong đó có hỗ trợ lãi suất vốn vay cho các tổ chức, cá nhân đầu tư vào phát triển sản xuất nông nghiệp. Qua đó, nhiều tổ chức, cá nhân đã được tiếp cận, hỗ trợ lãi suất vốn vay theo quy định, đặc biệt hỗ trợ lãi suất vốn vay thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TU của Tỉnh ủy (Dự án Đầu tư phát triển chăn nuôi gia súc huyện Si Ma Cai giai đoạn 2015-2020).

Cùng với chủ trương đổi mới định hướng, cơ chế trong phát triển sản xuất nông nghiệp, với vai trò là "mắt xích" quan trọng trong chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp, trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của NHNN tỉnh Lào Cai, các chính sách về tín dụng hỗ trợ đã ưu tiên cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn như: cho vay phát triển nông nghiệp, nông thôn của NHTM theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP, Nghị định 116/2018/NĐ-CP; chương trình khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch; xây dựng nông thôn mới, cho vay theo Nghị quyết 30a, Hợp tác xã; cho vay theo Nghị quyết số 22 của Tỉnh ủy... đã được triển khai tích cực, hiệu quả.

Sự vào cuộc của liên ngành và những kết quả đạt được

Với sự vào cuộc, phối hợp tích cực giữa ngành Nông nghiệp và NHNN chi nhánh tỉnh Lào Cai, công tác tuyên truyền, triển khai các chính sách tín dụng của Trung ương, của tỉnh bước đầu đạt được nhiều hiệu quả, đã có nhiều tổ chức, cá nhân được vay vốn, hỗ trợ lãi suất phát triển sản xuất. Từ năm 2017, trung bình mỗi năm khoảng 25.000 tỷ đồng cho vay phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, sản xuât nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch...; riêng năm 2020, nguồn vốn cho vay đạt trên 43.000 tỷ đồng.

Các chính sách về tín dụng đã tạo động lực mới trong việc khơi thông nguồn vốn tín dụng về với nông thôn, tạo lòng tin vững chắc đối với nông dân, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng nông thôn. Thành tựu nổi bật về tín dụng đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn ở Lào Cai thời gian qua là góp phần vào sự tăng trưởng nhanh và ổn định, bảo đảm an ninh lương thực, góp phần tạo nên các sản phẩm nông nghiệp, đạt chất lượng, có giá trị hàng hóa cao, các mô hình sản xuất bước đầu đã tạo được sự đồng thuận cao giữa các doanh nghiệp và người dân, qua đó dần hình thành “làn sóng” đầu tư phát triển nông nghiệp sạch, ứng dụng công nghệ cao, tạo sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn của Lào Cai.

Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản năm 2020 (theo giá so sánh 2010) ước đạt 7.344 tỷ đồng; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 6,05%; giá trị sản phẩm/1 đơn vị ha canh tác năm 2020 đạt 80,1 triệu đồng gấp 1,6 lần so với năm 2015; tổng sản lượng lương thực có hạt năm 2020 đạt 341.790 tấn; sản xuất nông nghiệp và ngành nghề nông thôn phát triển tốt; thu nhập và đời sống của người dân nông thôn được cải thiện rõ rệt, hết năm 2020 ước đạt 30 triệu đồng/người; tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình 5,17%/năm, đến năm 2020 tỷ lệ hộ nghèo là 8,46%. Chương trình Xây dựng nông thôn mới đã tập hợp sức mạnh đoàn kết, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, hết năm 2020 có 57/127 xã hoàn thành Nông thôn mới; bình quân đạt 15,15 tiêu chí/xã. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 30 triệu đồng/người/năm.

Sản xuất nông nghiệp tiếp tục được quan tâm đầu tư thực hiện, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn, đặc biệt là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đến hết năm 2020 toàn tỉnh đã hình thành và phát triển các vùng sản xuất công nghệ cao với quy mô 2.774 ha, tập trung vào rau, hoa, dược liệu, cây ăn quả ôn đới, chè; giá trị sản phẩm bình quân 260 triệu đồng/ha. Hiện nay, tỉnh Lào Cai có 42 doanh nghiệp, HTX đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với quy mô 1.625 ha; diện tích nhà màng, nhà lưới 56 ha. Việc phát triển các sản phẩm hàng hóa tập trung và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã góp phần nâng giá trị trên đơn vị canh tác bình quân từ 48,72 triệu đồng/ha năm 2015 lên 80,1 triệu đồng/ha năm 2020 (tăng 31,38 triệu đồng/ha).

Các hình thức sản xuất kinh tế tập thể ngày càng phát triển, hoạt động theo luật, từng bước thích nghi với cơ chế thị trường; các trang trại ngày càng mở rộng về quy mô và tổ chức sản xuất theo chuỗi, hợp tác liên kết tiếp tục được nhân rộng. Trước năm 2020, toàn tỉnh có 552 trang trại, 171 HTX nông nghiệp và 4.003 Tổ hợp tác, tổ nhóm sở thích. Theo các tiêu chí quy định mới, hiện nay toàn tỉnh có 217 HTX nông nghiệp, 276 trang trại, 101 Tổ hợp tác; 17 nghề truyền thống, 10 làng nghề và 20 làng nghề truyền thống. Chương trình mỗi xã một sản phẩm được triển khai mạnh mẽ, đã có 92 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP cấp tỉnh từ 3 sao trở lên.

Liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm được mở rộng với 60 doanh nghiệp, HTX tham gia chuỗi liên kết với gần 20.000 hộ nông dân sản xuất tiêu thụ các sản phẩm dược liệu, rau, hoa, chè, cây ăn quả... với quy mô gần 15.000 ha. Một số vùng sản xuất tập trung thực hiện tốt việc liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ bền vững (chuỗi chè, dứa, quế, Actiso…), chất lượng, giá trị được nâng lên rõ rệt, đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước. Công tác chứng nhận hữu cơ, VietGAP được đẩy mạnh, đến nay đã có trên 1.000 ha chè VietGAP, 215 ha chuối VietGAP, 10 ha dứa VietGAP, 212 ha quýt VietGAP, 138 ha dược liệu GACP - WHO, trên 100 ha rau VietGAP; có trên 4.000 ha quế hữu cơ, 655 ha chè hữu cơ, 5 ha rau hữu cơ; cấp 17 mã số vùng trồng cho các vùng sản xuất. Thông qua tổ chức liên kết, hợp tác sản xuất đã góp phần tổ chức lại sản xuất theo hướng nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh sản phẩm, tạo thị trường tiêu thụ ổn định, bền vững, tăng thu nhập cho người sản xuất...

Định hướng phát huy hiệu quả chuỗi liên kết

Có được những kết quả như trên, trong những năm qua, ngành Nông nghiệp và PTNT đã cùng với chính quyền các cấp, phối hợp với NHNN tỉnh Lào Cai, hệ thống ngân hàng, TCTD trên địa bàn tỉnh, các cơ quan báo chí tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện chính sách đảm bảo đúng đối tượng và các điều kiện được hỗ trợ; định hướng, ưu tiên và tập trung vào phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, đồng hành cùng doanh nghiệp, nông dân, nông thôn. Các kết quả đó đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế của các địa phương nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung.

Định hướng trong thời gian tới, sản xuất nông nghiệp chuyển từ sản xuất nông nghiệp truyền thống an sinh sang phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với chế biến và thị trường tiêu thụ. Ngoài việc, tiếp tục phối hợp với NHNN chi nhánh tỉnh Lào Cai, hệ thống ngân hàng và TCTD trên địa bàn toàn tỉnh tuyên truyền, hướng dẫn các chính sách về tín dụng cho các tổ chức, cá nhân đầu tư vào sản xuất nông nghiệp; ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng với NHNN tỉnh tiếp tục tham mưu, triển khai các chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp hàng hóa, thúc đẩy chính sách tín dụng nông nghiệp, nông thôn đối với các đối tượng là doanh nghiệp, HTX, Liên hiệp HTX, các chủ trang trại; tăng khả năng tiếp cận tín dụng thông qua cho vay theo chuỗi ngành hàng, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.

Ngoài ra, cần có quy định, hướng dẫn cụ thể về định giá tài sản trên đất, để chứng nhận quyền sở hữu tài sản trên đất nông nghiệp làm cơ sở cho các doanh nghiệp, HTX, các cá nhân có điều kiện tiếp cận, vay vốn phát triển sản xuất theo quy định; nâng cao vai trò của các địa phương trong các hoạt động tín dụng nông nghiệp, nông thôn như: sử dụng đất, thực hiện chính sách giao đất và cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, tạo thuận lợi cho các hoạt động xúc tiến đầu tư và cho vay, thế chấp…

Bằng các giải pháp cụ thể, cùng với sự vào cuộc, phối hợp tích cực của ngành nông nghiệp, NHNN chi nhánh tỉnh Lào Cai, các địa phương sẽ thực hiện hiệu quả mục tiêu, định hướng phát triển sản xuất nông nghiệp của tỉnh Lào Cai trong giai đoạn tới; góp phần thực hiện thắng lợi Đề án số 01-ĐA/TU ngày 11/12/2020 của Tỉnh ủy - Đề án phát triển nông, lâm nghiệp, sắp xếp dân cư, xây dựng Nông thôn mới tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020-2025, cũng như góp phần hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đã đề ra.