Luật Việc làm năm 2025: Mở rộng mạng lưới an sinh

Một trong những nội dung mới trong Luật Việc làm (sửa đổi) là tăng mức tiền hỗ trợ học nghề cho người lao động thất nghiệp lên tối đa 9 triệu đồng/1 người/1 khóa học trong vòng 6 tháng. Tức là mỗi tháng lao động được hưởng 1,5 triệu đồng/người, không quá 6 tháng.

Ngoài ra lao động còn được hỗ trợ tiền ăn, tiền đi lại. Đặc biệt, Luật quy định hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo nghề cho lao động trong bối cảnh doanh nghiệp cần chuyển đổi sản xuất do khủng hoảng, thiên tai, dịch bệnh...

Người lao động làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp

Ông Lê Quang Trung, nguyên Phó Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Nội vụ) cho rằng, quy định này của Luật Việc làm (sửa đổi) cho phép doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch đào tạo cho lao động sớm, không cần đợi tới khi người lao động thất nghiệp mới được hỗ trợ đào tạo nghề. “Việc điều chỉnh chính sách theo hướng mở rộng có tác động rất mạnh mẽ, tích cực tới người lao động, nhất là lao động thất nghiệp nhưng vẫn phải đảm bảo sự cân đối của quỹ thất nghiệp, làm sao đảm bảo an toàn quỹ. Thời gian tới, cần tiếp tục huy động các bên (người sử dụng lao động, người lao động và trung tâm đào tạo nghề) tiếp tục thực hiện công tác đào tạo nghề cho lao động nói chung và lao động thất nghiệp nói riêng”, ông Lê Quang Trung nhấn mạnh.

TS. Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Lao động xã hội cho rằng, Luật Việc làm năm 2025 quy định đối tượng được hỗ trợ học nghề mở rộng hơn. Mong muốn của Nhà nước là chính sách hỗ trợ sẽ giúp người lao động tham gia học nghề để cả doanh nghiệp, xã hội cùng được lợi.

Hỗ trợ người lao động học nghề không chỉ là hỗ trợ bản thân người lao động mà còn là sự hỗ trợ với chính doanh nghiệp và thị trường lao động. Do đó, phải dành nguồn lực hơn nữa cho nội dung này.

Người lao động ký hợp đồng lao động 1 tháng được tham gia BHTN

Luật Việc làm năm 2025 cũng mở rộng diện tham gia tới cả nhóm lao động ký hợp đồng lao động 1 tháng.

Khoản 1 Điều 38 Luật Việc làm năm 2025 quy định điều kiện để được hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong đó điều kiện về thời gian đóng như sau: Đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng... Trường hợp người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 12 tháng thì phải đóng đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng…

Trước đó, Điểm b khoản 1 Điều 49 Luật Việc làm năm 2013 quy định: “Đã đóng BHTN từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng...”

Ông Lê Quang Trung cho rằng, Luật Việc làm năm 2013 không phân biệt loại hợp đồng hay thời gian xét đối với hợp đồng lao động ngắn hạn, dẫn đến việc áp dụng chưa rõ ràng đối với lao động có thời hạn từ 1-3 tháng. Còn với Luật Việc làm năm 2025 quy định cụ thể lao động chỉ cần ký hợp đồng 1 tháng là được tham gia BHTN. Rất nhiều lao động phấn khởi vì được tham gia BHTN dù chỉ là hợp đồng lao động 1 tháng. “Đây là quy định quan trọng có ý nghĩa đối với người lao động, đặc biệt đây là nhóm hay mất việc, thôi việc (nhóm không ổn định). Chính vì vậy, khi hướng dẫn thực hiện chính sách này cần nới lỏng để phù hợp với tính chất của nhóm này. Vẫn đảm bảo được chế độ mình đã đóng - hưởng, không phân biệt đóng dài hay đóng ngắn”, ông Lê Quang Trung nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm này, TS. Nguyễn Thị Lan Hương cũng đánh giá cao quy định mở rộng đối tượng có hợp đồng lao động 1 tháng cũng tham gia BHTN của Luật Việc làm năm 2025. Đây là nhóm chiếm con số không nhỏ, quy định mới không chỉ giúp an sinh mà còn tạo niềm tin của người lao động với chính sách. Luật mới quy định thời gian đóng linh hoạt, không nhất thiết phải đóng liên tục… Trong bối cảnh việc làm, thu nhập không ổn định, hoạt động của các doanh nghiệp cũng đối diện nhiều khó khăn… các điều kiện mở rộng để khả năng tham gia tăng lên giúp cho chính sách lan tỏa sâu rộng trong đời sống. Quan trọng nhất là tính khả thi sẽ làm tăng niềm tin của người lao động, của doanh nghiệp vào sự bền vững của chính sách.

BHTN đóng vai trò như “bà đỡ”, giúp người lao động đứng vững trong những giai đoạn khó khăn, từ việc cung cấp trợ cấp tài chính khi mất việc, đến các dịch vụ tư vấn, giới thiệu việc làm, đào tạo nghề. Không những vậy, khung pháp luật liên tục được hoàn thiện là yếu tố thúc đẩy BHTN ngày càng đa dạng hóa chế độ, mở rộng đối tượng và tiếp cận ứng dụng công nghệ thông tin.