Nâng chuẩn hàng hóa để xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Hiện nay, các nhóm ngành xuất khẩu sang Hoa Kỳ tiếp tục duy trì đà tăng ấn tượng, trong đó điện tử, điện thoại và máy tính dẫn đầu với mức tăng hơn 40%. Đây là nhóm hàng có giá trị lớn, đóng vai trò lực kéo chủ đạo của kim ngạch xuất khẩu và phản ánh xu hướng các tập đoàn Hoa Kỳ mở rộng nhập khẩu sản phẩm công nghệ từ Việt Nam trong quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng. Hay nhóm hàng dệt may và da giày phục hồi rõ nét khi thị trường Hoa Kỳ vẫn chiếm khoảng 38% tổng kim ngạch của ngành. Các nhóm hàng tiêu dùng, gia dụng và dụng cụ thể thao tiếp tục tăng, qua đó mở rộng thêm cơ cấu xuất khẩu tại thị trường lớn nhất thế giới…

Tuy nhiên, sự tăng trưởng nóng có thể “kích hoạt” các cuộc điều tra phòng vệ thương mại nếu doanh nghiệp không theo kịp chuẩn mực mới. Ông Nguyễn Hồng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, doanh nghiệp phải thích ứng nhanh với các yêu cầu về xuất xứ, lao động, môi trường và minh bạch chuỗi cung ứng - những tiêu chí đang được Hoa Kỳ siết chặt.

Hoa Kỳ là một trong những thị trường xuất nhập khẩu lớn nhất thế giới và đã ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác. Trong các FTA mà Hoa Kỳ ký kết, quy tắc xuất xứ luôn được đặt trọng tâm hàng đầu, được xem như công cụ then chốt để đảm bảo rằng các ưu đãi chỉ dành cho những đối tác đóng góp thực chất vào chuỗi cung ứng.

Các chuyên gia kinh tế cũng khẳng định, thị trường Hoa Kỳ đang bước vào giai đoạn “chọn lọc kỹ hơn”, với yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt về minh bạch chuỗi cung ứng và tiêu chuẩn an toàn. Cùng với đó, nước này có thể áp dụng đồng thời 3 biện pháp là chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ, với thời gian áp dụng kéo dài.

Ông Trần Toàn Thắng, Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính (Bộ Tài chính) cho rằng, thuế đối ứng của Hoa Kỳ là công cụ điều chỉnh chuỗi cung ứng. Do vậy, buộc doanh nghiệp phải linh hoạt hơn trong tổ chức sản xuất, đa dạng hóa nguồn cung và tăng đầu tư cho quản trị rủi ro thương mại. Nếu không nâng chuẩn kịp thời, các ngành xuất khẩu chủ lực như gỗ, thép, năng lượng mặt trời và đặc biệt là điện tử sẽ chịu tác động lớn khi rơi vào diện rà soát hoặc điều tra.

Nhiều chuyên gia cũng đánh giá, giải pháp then chốt là minh bạch chuỗi cung ứng, nâng năng lực truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chặt xuất xứ nguyên liệu và chủ động phòng vệ thương mại. Doanh nghiệp cần tái cấu trúc thị trường, đầu tư công nghệ, đổi mới sáng tạo và nâng cấp chuỗi giá trị để tăng sức cạnh tranh. Và trong bối cảnh bảo hộ thương mại, yêu cầu “xanh hóa” chuỗi cung ứng và thuế quan đối ứng sẽ đặt ra thách thức mới.

Ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) khuyến nghị, doanh nghiệp cần đặt an ninh chuỗi cung ứng và lợi ích song phương lên hàng đầu. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam vừa duy trì xuất khẩu, vừa tăng nhập khẩu nguyên liệu và công nghệ chất lượng cao từ Hoa Kỳ để tạo cân bằng thương mại và nâng cấp năng lực sản xuất.