Nếu để xảy ra sự cố nghiêm trọng, phải truy trách nhiệm cá nhân

Liên quan đến việc Công ty CP Nước sạch Vinaconex (Viwasupco) chọn nhà thầu là Công ty TNHH Sản xuất ống gang dẻo Xinxing (Trung Quốc) cung cấp ống gang dẻo cho Dự án xây dựng đường ống nước sạch sông Đà số 2, cử tri và nhân dân tỏ ra băn khoăn, lo lắng về chất lượng công trình từ nhà thầu Trung Quốc.

Những ý kiến lo lắng này toàn toàn thực tế, bởi trước đây đường ống nước sạch sông Đà số 1 cũng có nguồn gốc từ nhà thầu Trung Quốc nhưng trong quá trình vận hành đã bị vỡ đến 17 lần, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân Thủ đô.

Đường ống nước sông Đà đã 17 lần bị vỡ

Bên hành lang Quốc hội, một số đại biểu cho rằng, cần phải xem xét kỹ thủ tục đấu thầu của nhà thầu Trung Quốc trong việc cung cấp đường ống và các phụ kiện cho dự án này, kèm theo đó là phải có hợp đồng kinh tế với các điều khoản thật chặt chẽ mang tính ràng buộc trách nhiệm.

Trao đổi với báo chí bên hành lang quốc hôi, đại biểu Lê Như Tiến (Quảng Trị) cho biết, thời gian qua nhiều cử tri luôn đặt câu hỏi về vấn đề nhà thầu Trung Quốc, trước hiện tượng một số dự án do các doanh nghiệp nước này trúng thầu thi công vướng vào tình trạng đội vốn và chậm tiến độ. Do đó, theo ông những người quyết định dự án này phải hết sức quan tâm đến năng lực nhà thầu, chất lượng vật liệu để tránh gây tốn kém, lãng phí tiền của nhân dân.

“Hà Nội cần đặc biệt lưu ý đến vấn đề đấu thầu dự án, nhất là đảm bảo chất lượng công trình, tránh việc bỏ thầu với giá thấp để sau đó phát sinh sự cố rất khó xử lý”, ông Tiến nhấn mạnh.

Vị đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị cũng nêu lại bài học của một số đơn vị khi mua nhiều trang, thiết bị của Trung Quốc về nhưng không sử dụng được và sau đó, phát hiện đằng sau đó là việc nhận lót tay.

"Dự án đường ống nước sông Đà không những là công trình xây dựng quan trọng mà còn là công trình đảm bảo dân sinh cho người dân. Nếu chẳng may vừa đưa vào dùng lại xảy ra vỡ liên tục, gây thiếu nước cho người dân thì điều gì sẽ xảy ra. Không chỉ là lãng phí, mất tiền của mà hơn thế lòng tin của người dân sẽ mất", ông Tiến nhấn mạnh và đề nghị, đối với tất cả các công trình vì giá bỏ thầu thấp, nếu sau này để xảy ra sự cố nghiêm trọng thì phải đi ngược lại tìm trách nhiệm của các cá nhân có liên quan.

“Nếu như anh có ban bệ đầy đủ, cả Hội đồng mà vẫn để lọt các nhà thầu chỉ vì giá bỏ thầu thấp nhưng kém chất lượng thì phải quy trách nhiệm của cá nhân và cả Hội đồng. Người dân, các nhà khoa học sẽ đặt dấu hỏi về việc tại sao đầy đủ như thế mà vẫn bỏ lọt? Đây có phải do trình độ yếu kém hay do nguyên nhân nào khác, vì lợi ích nhóm đằng sau?

Hiện có rất nhiều các nhà thầu ở các nước, các khu vực như tây Âu có bề dày kinh nghiệm, khoa học phát triển nhưng tại sao chúng ta lại chỉ chăm chăm vào một nước ở khu vực châu Á. Không hẳn do kinh tế khó khăn nên chúng ta ham rẻ mà ở đây là do tầm nhìn hạn chế. Ở đây, chúng ta thấy rẻ trước mắt đấy nhưng liên tục phải bỏ vốn thêm ra 2, 3 lần như thế. Hoặc lẽ ra có thể sử dụng công trình cả trăm năm thì chỉ trong vòng vài năm đã hỏng, chúng ta lại tiếp tục đập đi làm lại thì tốn kém hơn rất nhiều. Cho nên cần có tầm nhìn xa hàng trăm năm và không nên chỉ tập trung vào một nhà thầu mà đã đấu thầu cần lựa chọn nhiều nhà thầu có năng lực.

Tôi chỉ nhắc lại rằng, đường sắt trên cao ở Hà Nội là một minh chứng cho việc kéo dài nhiều năm, đội vốn lên nhiều lần", ông Tiến cho biết thêm.

Trong khi đó, trao đổi với báo giới, đại biểu quốc hội Trần Du Lịch (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, lâu nay chúng ta bị lệch lạc khi chỉ xem xét đến vấn đề giá và ngay trong Luật Đấu thầu ông cũng đã nêu ý kiến về việc tiền nào của ấy, dự án giá rẻ nhưng cuối cùng lại đắt.

"Dự án giá rẻ nhưng cuối cùng chất lượng kém, kéo dài thời gian thành đắt và đây là bài học nhãn tiền. Nếu đấu thầu những công trình mà chỉ dựa vào giá sẽ là lợi bất cập hại. Giá chỉ là một điểm tham khảo còn yếu tố quan trọng hơn, đó là chất lượng và thời gian thi công. Đây mới chính là tiền bạc”, ông Lịch nói.

Lý giải cho việc, vì sao cứ nhắc đến nhà thầu Trung Quốc thắng thầu lại có vẻ lo lắng, ông Lịch cho rằng, đó chính là do lâu nay, chất lượng của nhiều công trình nhà thầu Trung Quốc thi công quá kém dẫn đến tâm lý của người dân cảm thấy lo sợ.

"Từ xi măng lò đứng, tới nhà máy điện, đường sắt trên cao rồi bao nhiêu công trình do nhà thầu Trung Quốc làm giá rẻ nhưng cuối cùng lại kéo dài thời gian thi công, đội giá lên... đã làm cho người ta mất cảm tình", ông Lịch cho hay.

Tuy nhiên, ông Lịch cũng nhìn nhận, ở đây có một sự hơi ác cảm với nhà thầu Trung Quốc. "Quan điểm của tôi nên nhìn từng dự án cụ thể và không nên ác cảm. Chúng ta phải nhìn xem công nghệ của đơn vị đó sử dụng như thế nào. Nếu như chất lượng, công nghệ tốt, thời gian thi công tốt... thì chúng ta không nên ác cảm", ông Lịch chia sẻ.