Ngành chăn nuôi trước sóng gió hội nhập

	Cần nhanh chóng khống chế dịch tả lợn châu Phi
	Tổng đàn lợn phục hồi 80% so với trước dịch
	TP.HCM: Phối hợp ngân hàng hỗ trợ lãi vay cho người nuôi lợn tái đàn

Ông Nguyễn Tất Thắng, Tổng Thư ký Hội Chăn nuôi Việt Nam nhận định, trong ngành nông nghiệp, chăn nuôi là lĩnh vực có vị trí quan trọng, nhưng khi các hiệp định thương mại tự do (FTA) được thực thi, cụ thể như Hiệp định Thương mại tự do châu Âu – Việt Nam (EVFTA), thì đây lại là ngành dễ chịu tổn thương nhất. Bởi khi hội nhập quốc tế (thông qua FTA), các mặt hàng nông sản, thực phẩm của nhiều quốc gia phát triển như châu Âu (EU), Canada, Nhật Bản, Australia… sẽ tràn vào thị trường Việt Nam, với thuế suất bằng 0%, sẽ khiến hàng nội địa cùng loại chịu sức ép cạnh tranh lớn.

Riêng với ngành chăn nuôi, dù hiện nay, doanh nghiệp trong nước không ngừng cải tiến về giống, giảm giá thành sản phẩm, nhưng cũng không dễ cạnh tranh. Đơn cử, giá thành chăn nuôi lợn của các nước thường dưới 30.000 đồng/kg, trong khi tại Việt Nam là khoảng 38.000 đồng/kg. Với giá thành này, sản phẩm chăn nuôi Việt Nam không thể cạnh tranh với sản phẩm chăn nuôi ngoại nhập có giá rẻ, quy trình giết mổ hiện đại, vệ sinh an toàn thực phẩm cao hơn.

Khi hội nhập quốc tế, ngành chăn nuôi Việt Nam sẽ chịu sức ép cạnh tranh lớn

Không chỉ cạnh tranh về giá trong kinh doanh sản phẩm chăn nuôi, khi EVFTA thực thi, các quốc gia EU xuất khẩu thịt vào thị trường Việt Nam sẽ xóa bỏ ngay lập tức 72% số dòng thuế nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi từ Việt Nam và Việt Nam cũng phải xóa bỏ ngay lập tức 31,82% số dòng thuế nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi. Còn lại những dòng thuế khác áp dụng hạn ngạch, giảm về 0% theo lộ trình.

Cụ thể như mặt hàng thịt lợn nhập khẩu từ EU, từ trước chịu mức thuế nhập khẩu 15% - 27%, theo lộ trình 10 năm sẽ giảm về 0%. Như vậy trong 10 năm tới đây, các hộ chăn nuôi Việt Nam chịu áp lực cạnh tranh khốc liệt về giá của sản phẩm thịt lợn. Bởi thực tế, giá bán lẻ thịt lợn tại Việt Nam hiện đang cao hơn 20% - 25% so với thịt lợn đông lạnh nhập khẩu. Và giá mua tại cổng trang trại của Việt Nam vẫn cao hơn 40% - 60% so với các nước có nền chăn nuôi phát triển. Về thị trường tiêu thụ, hiện ngành chăn nuôi Việt đang gặp rất nhiều khó khăn, từ dịch bệnh trên lợn, tiếp đến là dịch bệnh Covid-19 bùng phát, các nhà hàng, khách sạ̣n, hãng hàng không, du lịch... đều tạm ngưng hoạt động, lượng tiêu thụ thịt tươi, nóng giảm, chuyển sang thịt đông lạnh nhập khẩu giá rẻ. Đó là chưa tính đến việc chăn nuôi, giết mổ trong nước còn tự phát, nhỏ lẻ, không thể so sánh với sản phẩm cùng loại nhập khẩu. Và mặc dù tình hình dịch bệnh phức tạp, nhưng Việt Nam vẫn nhập khẩu nhóm thịt gia súc cao, với giá trị nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi 8 tháng đầu năm 2020 lên đến 2,3 tỷ USD, tăng 11,8% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, giá trị nhập khẩu các sản phẩm chăn nuôi (thịt gia súc và phụ phẩm từ thịt) ước tăng 12,3%.

Theo Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đến thời điểm tháng 8/2020, Việt Nam có 911 hợp tác xã và 9. 924 trang trại chăn nuôi lợn. So với thời điểm không có dịch bệnh (năm 2019), số lượng hợp tác xã chăn nuôi đã giảm 13,7% và trang trại giảm 30,8%. Quy mô đàn lợn cũng giảm gần 40%, trong khi giá thành chăn nuôi (giá cám, con giống, giá điện, nước…) đều tăng nhanh, dẫn đến giá thành sản phẩm thịt lợn luôn ở mức cao trong vòng 8 tháng qua.

Mặc dù hiện chưa chính thức đối mặt với thịt lợn nhập khẩu theo lộ trình EVFTA, nhưng giá thịt lợn trong nước đã hoàn toàn mất lợi thế cạnh tranh với thịt nhập khẩu. Trong khi chăn nuôi trong nước có đến 60% quy mô nhỏ lẻ, công nghệ cũng như việc quản lý dịch bệnh còn hạn chế. Điều này càng khiến sản phẩm chăn nuôi trong nước không cạnh tranh lại hàng cùng loại nhập khẩu từ EU hay các quốc gia khác như Mỹ, Canada…