Ngành du lịch tất yếu phải cập nhật xu hướng thế giới để chuyển đổi

Ngành du lịch Việt Nam đang phục hồi tích cực với số liệu năm 2023 Việt Nam đón được 12,6 triệu lượt khách quốc tế, gấp 3,5 lần so với năm 2022, vượt mục tiêu đặt ra ban đầu (8 triệu lượt).

Mức độ phục hồi là 70% so với năm 2019 - thời điểm trước khi dịch xảy ra. Ba tháng đầu năm 2024 đã có trên 4,6 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam, cao hơn 3,2% so với cùng kỳ năm 2019…

Tuy nhiên, có một thực tế là mặc dù lượng khách quốc tế đến Việt Nam đang tăng nhanh nhưng lượng khách mà các doanh nghiệp lữ hành phục vụ lại không tăng nhiều. Tình trạng này đã được nhận diện thông qua nhiều ý kiến phản ánh của các doanh nghiệp lữ hành trong suốt thời gian qua.

Ngành du lịch Việt tất yếu phải chuyển đổi môi hình kinh doanh để cập nhật xu hướng thế giới

Tại hội thảo Chuyển đổi mô hình kinh doanh du lịch cập nhật xu hướng thế giới do Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh tổ chức, ông Hồ An Phong, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cho rằng điều này cho thấy hình thức đi du lịch không theo tour hay du lịch tự túc đang ngày càng trở nên phổ biến. Xu hướng này càng được thúc đẩy bởi sự “lên ngôi” của chuyển đổi số. Chỉ với chiếc điện thoại thông minh trong tay, khách du lịch đã có thể tự tìm kiếm và đặt dịch vụ một cách rất thuận tiện thông qua các nền tảng trực tuyến.

Mặt khác, mô hình kinh doanh theo hướng B2B mà nhiều doanh nghiệp đang tập trung trong thời gian qua liệu có còn phù hợp khi các đối tác ở nước ngoài đang có những thay đổi trong chiến lược thị trường.

“Xu hướng mới đặt ra thách thức không nhỏ đối với các doanh nghiệp du lịch Việt Nam, nếu muốn tồn tại và phát triển cần thích ứng linh hoạt và chuyển đổi mô hình kinh doanh phù hợp”, ông Phong nói.

Đồng tình với vấn đề này, ông Đặng Mạnh Phước, CEO Outbox Consulting nhìn nhận,""" các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn do không đón được dòng khách. Có rất nhiều lý do những nguyên nhân lớn nhất là sự thay đổi của thị trường và thay đổi của du khách. Theo đó, nguyên nhân là xu hướng du lịch nội khối đã được đẩy rất nhanh từ tác nhân là dịch bệnh. Du khách sẽ ưu tiên các chuyến đi sử dụng đường bay ngắn (1 - 2 giờ, không quá 8 giờ) tới các điểm đến nằm trong khu vực. Riêng Việt Nam, thị trường nội khối hiện chiếm tới 81% tổng lượng khách quốc tế. Các thị trường xa, ngoại khối, khu vực châu Âu, châu Mỹ gần như không tăng trưởng nhiều mặc dù là đối tượng được hưởng trực tiếp các ưu đãi từ chính sách thị thực mới.

Theo các chuyên gia, thời gian gần đây, sự bùng nổ của xu hướng du lịch tự túc. Thị trường châu Á trước giờ phụ thuộc rất nhiều các công ty lữ hành nhưng năm 2023 đã chứng kiến điều ngược lại hoàn toàn. Việc tìm kiếm các chuyến đi dựa trên các nền tảng trực tuyến gần như chiếm lĩnh toàn bộ xu hướng tìm kiếm của khách châu Á. Phương thức tìm kiếm truyền thống chỉ còn chiếm khoảng 18%, sụt giảm rất mạnh. Ngay cả Hàn Quốc - thị trường du lịch lớn nhất của Việt Nam từ cuối 2023 đến nay, đồng thời là thị trường vốn được đánh giá nằm hoàn toàn trong tay các doanh nghiệp Hàn - thì nay đã có đến 72,3% khách Hàn lựa chọn chuyến du lịch nước ngoài dưới hình thức tự túc hoặc tự túc một phần.

Doanh nghiệp du lịch Việt phải chuyển đổi mô hình kinh doanh để có thể tiếp cận trực tiếp khách hàng trong xu hướng mới của thế giới

Đánh giá về mô hình kinh doanh của du lịch Việt, ông Nguyễn Châu Á, Tổng Giám đốc Oxalis Adventure cho rằng doanh nghiệp kinh doanh du lịch Việt chủ yếu hoạt động theo mô hình B2B - xây dựng chương trình tour, tiếp cận đối tác nước ngoài để họ đi khảo sát rồi lên chương trình bán hàng, đưa khách sang cho mình. Mô hình này giúp doanh nghiệp lữ hành không phải đầu tư nhiều về marketing hay website, nhiệm vụ đưa khách tới thuộc về đối tác nước ngoài. Tuy nhiên, doanh nghiệp hoàn toàn bị động về nguồn khách, không thể tự giới thiệu sản phẩm trực tiếp cho khách. Các doanh nghiệp nếu muốn tiếp cận nhiều luồng khách trong xu thế mới hiện nay buộc phải chuyển sang mô hình B2C - bán trực tiếp sản phẩm cho khách hàng. Điều này đòi hỏi mỗi công ty phải làm thật tốt từ marketing đến sản phẩm, phân phối, dịch vụ bán hàng...

“Không làm tốt khâu giới thiệu điểm đến, xây dựng thương hiệu điểm đến thì chúng ta có gì cũng vô nghĩa. Du khách không tìm kiếm thì doanh nghiệp cung cấp gì cũng khó tiếp cận, khó có khách”, ông Nguyễn Châu Á khẳng định.

Nhận định thêm về phân khúc khách du lịch, bà Hà Lâm Tú Quỳnh, Giám đốc Truyền thông cho Google tại Việt Nam cho rằng tệp khách hàng của du lịch hiện nay là thế hệ gen Z sinh ra và lớn lên cùng công nghệ, các bạn sẽ không chờ đợi 1 - 2 giờ để nhận thông tin tư vấn từ các công ty lữ hành. Điều này vừa đặt ra thách thức, nhưng cũng là cơ hội để các doanh nghiệp du lịch Việt Nam chuyển đổi mô hình kinh doanh. Đối tượng này cũng rất chuộng công nghệ và chỉ cần 15 giây "đặt đầu bài" trên Chat GPT, ứng dụng sẽ cho kết quả một tour "siêu đỉnh" được cá nhân hóa dành riêng cho khách hàng, với tất tần tật thông tin về điểm đến, khách sạn, cách thức di chuyển, đính kèm link để đặt dịch vụ.

Để hỗ trợ doanh nghiệp du lịch chủ động thích ứng và khai thác hiệu quả các cơ hội do xu hướng du lịch mới mang lại, trong thời gian tới, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp với các Bộ ngành và địa phương tập trung triển khai thực hiện đẩy mạnh các hoạt động, chiến dịch quảng bá xúc tiến, truyền thông thương hiệu điểm đến du lịch Việt Nam thông qua trang web, mạng xã hội, công cụ tìm kiếm, các hoạt động hướng tới công chúng như quảng cáo, quan hệ công chúng/báo chí, bảo trợ, liên minh thương hiệu, quảng bá qua các kênh truyền thông lớn như CNN, BBC... Ngành du lịch nghiên cứu xây dựng cơ chế hỗ trợ/đầu tư xây dựng các nền tảng hội chợ, triển lãm B2C, tạo điều kiện cho doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm dịch vụ, quảng bá thương hiệu, tìm kiếm thông tin, tiếp cận khách hàng trên môi trường số. Song song đó, các bộ ngành sễ huy động, dành nhiều hơn nữa nguồn lực hỗ trợ cung cấp thông tin, nâng cao chất lượng thông tin xúc tiến du lịch B2C. Xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp để đẩy mạnh hoạt động thu thập, trao đổi, mua bán thông tin để cập nhật vào cơ sở dữ liệu xúc tiến du lịch quốc gia; Hỗ trợ doanh nghiệp du lịch chuyển đổi số, khởi nghiệp sáng tạo, ứng dụng khoa học, công nghệ, tái cấu trúc doanh nghiệp, hỗ trợ thu hút, đào tạo lại lao động, quản trị rủi ro…

“Để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, năng lực và lợi thế cạnh tranh, phát huy vai trò, vị trí của mình đối với ngành, trước bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp cần chủ động thực hiện tái cấu trúc, đổi mới mô hình, hình thức hoạt động, kinh doanh phù hợp. Chuyển đổi là quá trình chuyển mình mạnh mẽ, đòi hỏi thay đổi từ tư duy, nhận thức, nhân lực, cơ sở hạ tầng, chiến lược tới các giải pháp công nghệ..., doanh nghiệp cần xác định rõ các giải pháp, lộ trình, bước đi phù hợp với điều kiện, năng lực của mình. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như các cơ quan quản lý nhà nước liên quan, chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy các chính sách, chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực, chuyển đổi số, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, kinh doanh”, Thứ Trưởng Hồ An Phong khẳng định.