Nguy cơ Brexit không thỏa thuận ngày càng lớn

Nguy cơ Brexit không thỏa thuận

Anh và EU đã bắt đầu vòng đàm phán thứ tám về các thỏa thuận thương mại mới vào thứ Ba - một bước đi cần thiết sau khi Anh rời EU vào tháng 1 năm nay và đồng ý hướng tới một thỏa thuận thương mại với khối, sẽ được thực thi vào tháng 1 năm 2021. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán thương mại giữa hai bên cho đến nay vẫn chưa đạt được tiến triển đáng kể nào và hiện các nhà quan sát cũng nghi ngờ điều này có thể thay đổi trong những tuần tới.

“Tình hình đang không phát triển theo hướng tốt nhất có thể”, Jean-Claude Juncker – Chủ tịch EC từ năm 2014 đến năm 2019 và là người đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán Brexit trước đây cho biết tại một sự kiện do Công ty dịch vụ tài chính Principal chủ trì. “Không có thỏa thuận nào là kết quả khả thi nhất và có thể xảy ra duy nhất của các cuộc đàm phán”, ông nói và nhấn thêm rằng: Chính phủ Anh không hiểu rằng “không có cách nào để trở thành một phần của thị trường nội khối mà không tuân thủ các quy tắc chung”.

Thời hạn chuyển tiếp sắp hết mà Anh và EU vẫn chưa đạt được thỏa thuận thương mại

Trên thực tế, Anh và EU bước vào vòng đàm phán mới khi mà căng thẳng giữa cả hai bên đã gia tăng trong những ngày gần đây sau thông tin chính phủ Anh đang chuẩn bị thay đổi một số phần của Thỏa thuận rút lui, hay còn gọi là Thỏa thuận Brexit - thỏa thuận cho phép Anh rời khởi EU có trật tự và bước vào một giai đoạn chuyển tiếp trong suốt năm 2020.

Giới quan sát cho rằng điều đó sẽ làm giảm lòng tin trong các cuộc đàm phán thương mại. Phía EU cũng đã tuyên bố việc thực hiện Thỏa thuận rút lui là điều kiện tiên quyết để hai bên tiến hành đàm phán bất kỳ một thỏa thuận thương mại nào sau này. “Tôi tin tưởng chính phủ Anh sẽ thực hiện Thỏa thuận rút lui, một nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế và là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ mối quan hệ đối tác nào trong tương lai”, Ursula von der Leyen - Chủ tịch Ủy ban châu Âu cho biết hôm thứ Hai.

Ngoài ra các nhà đàm phán của Anh và EU không thể thống nhất về viện trợ của nhà nước và các quy tắc mới về nghề cá kể từ khi các cuộc đàm phán thương mại bắt đầu vào đầu năm nay. Phát biểu vào tối Chủ Nhật vừa rồi, Thủ tướng Anh Boris Johnson nói rằng, nếu hai bên không thể vượt qua những khác biệt này vào ngày 15/10, thì “tôi không thấy rằng sẽ có một hiệp định thương mại tự do giữa chúng ta”.

Trong khi David Frost - nhà đàm phán Brexit hàng đầu của Anh tuyên bố: “Chúng ta cần thấy chủ nghĩa hiện thực hơn từ EU về vị thế của chúng ta với tư cách là một quốc gia độc lập”. Ông cũng nói thêm rằng Anh đang tăng cường chuẩn bị không có thỏa thuận.

Tổn hại uy tín

Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận thương mại cũng có nghĩa là kể từ ngày 1/1, quan hệ thương mại giữa Anh và EU sẽ tuân theo các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và điều đó có thể làm tăng chi phí cho các công ty của cả hai bên.

Trong khi phía EU cảnh báo rằng nếu Anh từ bỏ Thỏa thuận rút lui thì sẽ không có thỏa thuận thương mại nào giữa hai bên, cựu Thủ tướng Anh Theresa May cho biết Chính phủ Anh có nguy cơ gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh quốc tế của mình.

“Chính phủ hiện đang thay đổi hoạt động của thỏa thuận đó”, bà May nói và nhấn thêm ràng: “Với điều đó, làm thế nào chính phủ có thể trấn an các đối tác quốc tế trong tương lai rằng Vương quốc Anh có thể được tin tưởng để tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý của các hiệp định mà nước này ký kết”.

Trong khi đó, tờ Financial Times cho biết, Jonathan Jones - người đứng đầu bộ phận pháp lý của chính phủ Anh đã bất ngờ từ chức để phản đối kế hoạch “viết lại” Thỏa thuận Brexit. Đó là quan chức cấp cao của Chính phủ Anh từ chức kể từ đầu năm trong bối cảnh các cuộc đàm phán căng thẳng về Brexit sắp được tiến hành, cùng với những nghi ngại rằng nội các Anh đang tồn tại bất đồng.

Viễn cảnh về một chia tay hỗn loạn giữa nền kinh tế có quy mô 16 nghìn tỷ USD của EU và nền kinh tế 3 nghìn tỷ USD của Anh đã đẩy đồng bảng Anh xuống mức thấp nhất trong hai tuần với các nhà giao dịch đặt cược rằng sẽ có nhiều biến động hơn nữa.

“Một Brexit không có trật tự sẽ không tốt cho châu Âu, nó sẽ là một thảm họa thực sự đối với Anh và các công dân của nước này”, Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz nói với Reuters.

Tuy nhiên các quan chức Anh nói rằng họ có thể làm được một thỏa thuận theo kiểu Australia. Australia đang đàm phán một thỏa thuận thương mại tự do với EU để cải thiện khả năng tiếp cận thị trường của mình, nhưng hiện tại phần lớn là giao dịch với khối này theo các điều kiện của WTO.