Nhật Bản tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng

Nền kinh tế vẫn cần hỗ trợ để phục hồi

BOJ tái khẳng định quyết tâm hỗ trợ nền kinh tế còn yếu kém ngay cả khi chi phí nguyên vật liệu tăng mạnh đang đẩy chi phí sản xuất và lạm phát lên cao. BOJ cho biết sẽ mua “số lượng không giới hạn” trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm để bảo vệ mức trần lợi tức 0,25% đặt ra. Cam kết mới nhất của BOJ về lãi suất và duy trì chương trình kích thích kinh tế đang đặt Nhật Bản vào tình thế đi ngược trong bối cảnh nhiều nền kinh tế lớn khác đang chuyển sang chính sách tiền tệ thắt chặt hơn.

Bart Wakabayashi, đồng Giám đốc chi nhánh tại Ngân hàng State Street ở Tokyo cho rằng, có lẽ thông điệp mà BOJ muốn đưa ra là cam kết duy trì lãi suất cố định mỗi ngày, tức là muốn thị trường hiểu “họ sẵn sàng hành động bất cứ lúc nào” để giữ sự ổn định chính sách hiện nay. Điều này cũng hàm ý, mặc dù lạm phát đang có chiều hướng tăng lên, trong khi đồng Yen giảm giá nhưng BOJ vẫn sẽ không vội vã chuyển sang chính sách thắt chặt.

Dù áp lực lạm phát gia tăng và đồng Yen mất giá nhưng BOJ vẫn quyết định giữ nguyên chính sách

Ngay sau quyết định của BOJ, một đợt bán tháo mới đối với đồng Yen đã diễn ra nhưng các chỉ số chứng khoán lại phản ứng tích cực, ghi nhận tăng giá mạnh trong phiên 28/4. Theo đó, đồng Yen xuống mức thấp nhất trong hai thập kỷ, về ngưỡng 130,31 Yen/USD; chỉ số Nikkei 225 tăng 1,75%, chỉ số Topix tăng trên 2% trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm chuẩn giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 3 tuần là 0,215%.

Phản ứng của thị trường phần nào phản ánh những đồn đoán gia tăng trước cho rằng tại cuộc họp chính sách hôm thứ Năm, BOJ có thể cho phép lãi suất dài hạn tăng lên, hoặc ít nhất là sẽ có điều chỉnh các hướng dẫn liên quan đến chính sách ôn hòa hiện nay để chống lại đà giảm giá của đồng Yen. Trước đó, một số nhà lập pháp quan ngại việc đồng Yen giảm giá có thể làm tổn hại nền kinh tế do chi phí hàng hóa nhập khẩu tăng (hiện Nhật Bản vẫn phải nhập khẩu năng lượng và nhiều hàng hóa nguyên liệu đầu vào khác). Tuy nhiên ở chiều xuất khẩu, việc đồng Yen giảm giá lại có lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu và giúp tăng khả năng cạnh tranh của hàng hóa Nhật Bản trên thị trường toàn cầu.

Lạm phát tăng nhưng có thể không kéo dài

Việc không thay đổi lãi suất ngắn hạn (duy trì ở mức âm 0,1%), lãi suất dài hạn duy trì ở mức gần bằng 0 và cam kết hướng lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm về mức 0% cho thấy chính sách tiền tệ siêu nới lỏng sẽ tiếp tục được duy trì. "Chúng tôi dự kiến lãi suất chính sách ngắn hạn và dài hạn sẽ giữ nguyên ở mức hiện tại hoặc thấp hơn", BOJ cho biết trong một tuyên bố, đồng thời khẳng định không thay đổi các hướng dẫn ôn hòa đã có từ cuộc họp chính sách trước đó vào tháng 3.

Các nhà phân tích nhận định tăng trưởng kinh tế Nhật Bản sẽ “dậm chân tại chỗ” trong quý đầu tiên và sau đó có thể phục hồi ở mức khiêm tốn trong quý II này, do thận trọng về đại dịch và chi phí sinh hoạt tăng cao làm ảnh hưởng đến tiêu dùng. Trong dự báo hàng quý mới nhất, BOJ dự báo lạm phát cơ bản sẽ đạt mức 1,9% trong năm tài khóa hiện tại, trước khi điều chỉnh xuống 1,1% trong các năm tài khóa 2023 và 2024. Đây là dấu hiệu cho thấy BOJ nhìn nhận đà tăng giá do chi phí đẩy hiện nay sẽ chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Tuy nhiên trước áp lực lạm phát gia tăng, BOJ cho rằng lương và giá cả dự kiến sẽ còn tăng lên khi nền kinh tế tiếp tục phục hồi.

“Rủi ro về giá đang có xu hướng tăng lên trong thời điểm hiện tại, chủ yếu phản ánh những bất ổn về giá năng lượng, nhưng nhìn chung sẽ trở về cân bằng sau đó. Tuy nhiên, sự gia tăng của lạm phát cơ bản có thể sẽ tiếp tục đẩy kỳ vọng lạm phát trung và dài hạn lên”, báo cáo của BOJ cho biết. Các quan chức của BOJ coi xu hướng phát triển của kỳ vọng giá dài hạn là rất quan trọng để đánh giá liệu lạm phát có trở nên trầm trọng hay không, từ đó đảm bảo cho việc rút lại các biện pháp kích thích tiền tệ. Lạm phát tiêu dùng cơ bản đạt mức 0,8% vào tháng 3 và dự kiến sẽ tăng lên khoảng 2% từ tháng 4, chủ yếu do chi phí nhiên liệu tăng chứ không phải do mức lương cao hơn, hay các nhu cầu cơ bản tăng.