Những điểm đáng chú ý trước khi Fed quyết định lãi suất
Khó đoán định động thái của Fed | |
Các ngân hàng Mỹ “vay nóng” 164,8 tỷ đô la từ Fed để hỗ trợ thanh khoản |
Powell và các đồng nghiệp của ông bắt đầu cuộc họp vào thứ Ba với kết quả không rõ ràng một cách bất thường. Trong khi hầu hết các nhà kinh tế kỳ vọng lãi suất của Fed sẽ tăng 25 điểm cơ bản, một số người khác cho rằng các nhà hoạch định chính sách nên tạm dừng để củng cố sự ổn định tài chính.
“Tình trạng căng thẳng hiện nay đang làm dấy lên những lo ngại thực sự”, Derek Tang, một nhà kinh tế tại LH Meyer - Monetary Policy Analytics ở Washington, nói. “Họ đã đi quá xa hay chưa đủ xa? Cả hai đều có thể đúng cùng một lúc”.
Một yếu tố quan trọng khác của cuộc họp tuần này là các nhà hoạch định chính sách sẽ đưa ra các dự báo lãi suất cập nhật lần đầu tiên kể từ tháng 12 - biểu đồ Dot Plot, một tham chiếu quan trọng để xem xét liệu họ có còn kỳ vọng có thêm đợt tăng lãi suất nào nữa trong năm nay hay không.
Biểu đồ Dot Plot của Fed đưa ra lần gần nhất là vào tháng 12/2022 |
Quyết định và dự báo sẽ được đưa ra vào lúc 2 giờ chiều tại Washington (khoảng 1 giờ sáng này 24/3 theo giờ Việt Nam). Ông Powell sẽ tổ chức một cuộc họp báo sau đó 30 phút.
Xác suất cho các kịch bản tăng lãi suất của Fed
Tính đến chiều thứ Ba, các thị trường đã định giá khoảng 80% khả năng Fed sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản, lên mức 4,75 - 5%, mức cao nhất kể từ năm 2007, thời điểm trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Tuy nhiên, sự không chắc chắn về quyết định này là một trong những mức cao nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 dẫn tới các đợt cắt giảm lãi suất khẩn cấp vào năm 2020.
Kỳ vọng Fed tiếp tục trở lại với mức tăng lãi suất mạnh mẽ đã giảm trong hai tuần qua, trong bối cảnh ba ngân hàng địa phương của Mỹ sụp đổ và việc tiếp quản ngân hàng Credit Suisse của Thụy Sĩ.
Cho đến trước khi cuộc khủng hoảng ngân hàng nổ ra, các quan chức được cho là sẽ tiếp tục hoặc thậm chí có khả năng tăng mạnh lãi suất - chương trình mà họ đã tiến hành cả năm nay nhằm kiềm chế lạm phát cao.
“Điều khó khăn đối với Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) tại cuộc họp này là thách thức trong việc lựa chọn giải pháp để kiềm chế lạm phát hay ổn định tài chính”, Jonathan Millar, nhà kinh tế cấp cao tại Barclays Plc ở New York, nói.
Các nhà kinh tế nói gì…
“Không có lựa chọn dễ dàng nào. Việc tạm dừng có thể báo hiệu rằng Fed không tin tưởng vào khả năng phục hồi của hệ thống ngân hàng hoặc nền kinh tế, hoặc nhìn thấy những vấn đề mà thị trường chưa nhìn thấy được. Trong khi đó, việc tăng lãi suất có thể gây thêm căng thẳng cho hệ thống ngân hàng và khiến các nhà đầu tư hoảng sợ”, Anna Wong, nhà kinh tế trưởng về Mỹ tại at Bloomberg, nhận xét.
Các nhà kinh tế tại Goldman Sachs Group Inc. cũng đã theo dõi phản ứng của Fed trong suốt giai đoạn căng thẳng thị trường tài chính vừa qua.
“Hồ sơ lịch sử cho thấy FOMC có xu hướng tránh thắt chặt chính sách tiền tệ trong thời kỳ căng thẳng tài chính và muốn đợi cho đến khi mức độ nghiêm trọng của vấn đề trở nên rõ ràng, trừ khi họ tin tưởng rằng các công cụ chính sách khác sẽ ngăn chặn thành công rủi ro bất ổn tài chính”, nhà kinh tế học Manuel Abecasis và Tim Krupa đã viết trong một ghi chú.
Dự báo của FOMC
Vào đầu tháng 3, ông Powell cho biết cuộc họp chính sách tháng này có thể đưa ra mức đỉnh lãi suất cao hơn dự kiến trước đó, cho biết biểu đồ Dot Plot chỉ ra rằng mức đỉnh lãi suất có thể vượt trên mức dự báo trung bình 5,1% vào cuối năm 2023 mà các quan chức đã từng đưa ra. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực ngân hàng tại Mỹ, nếu nó kéo dài, sẽ khiến mức đỉnh lãi suất khó có thể cao hơn.
“Khó khăn không chỉ nằm ở những gì đang xảy ra trên thị trường tài chính hiện nay mà còn ở việc ước tính mức độ mà các ngân hàng có thể cắt giảm hoạt động cho vay”, Sonia Meskin, người đứng đầu bộ phận Vĩ mô Mỹ tại BNY Mellon lưu ý.
Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của Apollo Global Management, ước tính rằng cuộc khủng hoảng tương đương với mức tăng 1,5 điểm phần trăm trong lãi suất mục tiêu của Fed.
Fed có thể chọn tạm dừng các dự báo của mình như đã làm vào tháng 3/2020, khi Powell cho biết “triển vọng kinh tế đang thay đổi từng ngày” do đại dịch và việc đưa ra một dự báo có vẻ không hữu ích.
Diane Swonk, chuyên gia kinh tế trưởng của KPMG LLP, cho biết việc công bố các dự báo hiện nay “có thể chỉ gây thêm sự hiểu nhầm hơn là làm rõ xu hướng”.
Tuyên bố của FOMC
Tuyên bố của FOMC sẽ có những thay đổi đáng kể và ủy ban này có thể chọn bỏ cam kết “tăng lãi suất liên tục” và thay thế bằng ngôn ngữ mềm mỏng hơn.
Millar tại Barclays Plc cho biết Fed có thể cũng sẽ nói rằng họ đang “theo dõi chặt chẽ diễn biến trên thị trường tài chính và những tác động của chúng đối với triển vọng kinh tế”.
Với việc FOMC phải đối mặt với những lựa chọn khó khăn, quyết định của họ có thể được đưa ra giữa những bất đồng quan điểm, điều hiếm thấy trong hai năm qua.
Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee có thể giữ quan điểm ôn hòa, trong khi Neel Kashkari, Chủ tịch Fed Minneapolis, có thể ủng hộ một động thái chính sách diều hâu hơn.
Bảng cân đối kế toán của Fed
Bảng cân đối kế toán của Fed, vốn đang giảm dần do ngân hàng trung ương giảm dần trái phiếu kho bạc và chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp, đã tăng trở lại gần 8,6 nghìn tỷ đô la sau các hành động khẩn cấp mới đây để hỗ trợ hệ thống ngân hàng.
Mặc dù vậy, FOMC coi cái gọi là thắt chặt định lượng là một vấn đề riêng biệt đang diễn ra trong nội bộ và điều này có thể sẽ tiếp tục mà không có thay đổi nào, các nhà kinh tế nhận định.
“Tôi cho rằng việc thắt chặt định lượng sẽ tiếp tục”, cựu Chủ tịch Fed New York Bill Dudley, cố vấn cấp cao của Bloomberg Economics, nói trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg Television.
Họp báo của Chủ tịch Powell
Ông Powell có thể sẽ vẫn tỏ ra băn khoăn về mức độ tác động của tình trạng hỗn loạn gần đây đối với thị trường tài chính và triển vọng kinh tế, cũng như liệu ông có tin tưởng ở triển vọng hạ nhiệt lạm phát mà không gây ra suy thoái kinh tế hay không.
Ellen Meade, giáo sư kinh tế tại Đại học Duke và cũng là cựu nhân viên cấp cao của Fed, cho biết công việc của ông Powell là “phân tách rõ ràng giữa tình trạng bất ổn tài chính và các biện pháp được thực hiện để giải quyết vấn đề đó với vấn đề lạm phát và triển vọng nền kinh tế.
Ông ấy tại cuộc họp báo chắc chắn sẽ nhận được những câu hỏi khó về lý do tại sao các thanh sát viên tại Fed San Francisco không phát hiện ra hoặc xử lý các vấn đề tại Ngân hàng Thung lũng Silicon - ngân hàng đã chịu các khoản lỗ lớn trong đầu tư chứng khoán khi lãi suất tăng.
Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren đã từng chỉ trích Powell vì “đã tạo ra một danh sách những thất bại đáng kinh ngạc” mà bà cho rằng đã góp phần thúc đẩy cuộc khủng hoảng hiện nay.