Phát triển vùng nguyên liệu bền vững

Lựa chọn có cơ sở

Theo ông Dương Anh Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP. Kon Tum, từ chỉ tiêu được tỉnh giao, chính quyền thành phố chủ động chỉ đạo các phòng chuyên môn và địa phương rà soát quỹ đất, hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Đồng thời, thông tin kịp thời các chính sách hỗ trợ liên kết giữa người dân và doanh nghiệp. Điển hình là các chương trình liên kết với Công ty cổ phần Đường Kon Tum trong xây dựng vùng nguyên liệu mía, hay Công ty TNHH Chế biến nông sản Sao Mai với vùng nguyên liệu chanh dây.

Theo kế hoạch sản xuất nông nghiệp năm 2025, TP. Kon Tum được giao phát triển 1.464ha vùng nguyên liệu mía. Tính đến hết tháng 4/2025, diện tích thực tế đã đạt khoảng 1.400ha - một kết quả tích cực cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị và sự hưởng ứng từ phía người dân.

Theo Phòng Nông nghiệp và Môi trường TP. Kon Tum, địa phương đang tập trung hướng dẫn người dân sản xuất theo hướng thâm canh, cơ giới hóa, tạo ra các mô hình mía hố trên đất đồi, cho năng suất cao hơn, ít phụ thuộc vào thời tiết. Đến nay, đã hình thành 2 cánh đồng lớn mía tại xã Ngọk Bay (80ha) và phường Nguyễn Trãi (5ha), góp phần quan trọng vào việc xây dựng chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ ổn định, bền vững.

Đối với cây chanh dây, dù mới được đẩy mạnh trồng trong vài năm trở lại đây, nhưng hiệu quả bước đầu đã được minh chứng. Bà Trần Thị Sáu, xã Kroong chia sẻ: “Sau một thời gian thử nghiệm, tôi quyết định đầu tư vào cây chanh dây vì dễ trồng, ít sâu bệnh, kỹ thuật chăm sóc không quá phức tạp. Mỗi ha sau khi trừ chi phí cũng thu lãi 200 triệu đồng”. Hiện giá bán chanh dây dao động từ 13.000 - 30.000 đồng/kg tùy loại, giúp nông dân có thêm động lực để mở rộng diện tích.

Theo chỉ tiêu tỉnh giao, năm 2025 TP. Kon Tum cần phát triển 166ha chanh dây, đến nay trồng được khoảng 66ha. Đây là con số tích cực, đặc biệt trong bối cảnh cây chanh dây đang phải cạnh tranh đất với nhiều loại cây công nghiệp giá cao khác như: cà phê, tiêu, sầu riêng...

Hướng đi bền vững cho tương lai

Tuy đạt được kết quả ban đầu khả quan, quá trình phát triển vùng nguyên liệu vẫn gặp nhiều thách thức. Cạnh tranh đất đai giữa các loại cây trồng có giá trị cao khiến việc mở rộng vùng nguyên liệu gặp không ít trở ngại. Ngoài ra, trình độ sản xuất của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số còn hạn chế; sự e ngại trong việc chuyển đổi cây trồng, thiếu nguồn vốn đầu tư, kỹ thuật canh tác chưa đồng đều… cũng là rào cản không nhỏ.

Trước thực tế đó, chính quyền TP. Kon Tum chủ động phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp để đẩy mạnh liên kết bao tiêu sản phẩm, cung cấp giống, hỗ trợ kỹ thuật và vật tư đầu vào. Quan trọng hơn, thành phố đang nỗ lực xây dựng cơ chế giám sát việc thực hiện các hợp đồng liên kết, đảm bảo quyền lợi hài hòa giữa người dân và doanh nghiệp, nhằm tạo niềm tin cho nông dân yên tâm đầu tư sản xuất theo hướng lâu dài.

Hiện nay đang vào đầu mùa mưa - điều kiện lý tưởng để triển khai gieo trồng. UBND thành phố đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật, vận động người dân mở rộng diện tích trồng chanh dây nhằm hoàn thành và vượt chỉ tiêu được giao.

Việc Kon Tum định hướng phát triển vùng nguyên liệu mía, chanh dây không chỉ nhằm phục vụ nhu cầu trước mắt của các nhà máy chế biến nông sản, mà còn là chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, sản xuất gắn liền với thị trường, doanh nghiệp và công nghệ.

Với tầm nhìn xa hơn, khi vùng nguyên liệu được hình thành và ổn định, Kon Tum sẽ có điều kiện thu hút thêm đầu tư vào lĩnh vực chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Mô hình này cũng góp phần tạo công ăn việc làm ổn định, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân nông thôn, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.