Video độc hại trên internet: Những hồi chuông cảnh báo

Môi trường internet thời gian qua phát triển mạnh mẽ khi có nhiều clip, hình ảnh được đăng tải lên các trang mạng đáp ứng nhu cầu giải trí của công chúng. Tuy nhiên, thực tế là nhiều clip, video... trên môi trường số chứa đựng yếu tố độc hại, phản giáo dục đang xuất hiện ngày càng nhiều và hướng tới các em nhỏ.

Gần đây, cộng đồng mạng và các bậc phụ huynh tại Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới tỏ ra lo lắng khi trang giải trí Youtube xuất hiện nhiều video hướng dẫn trẻ em tự sát. Trong nhiều video dành cho trẻ em như phim hoạt hình xuất hiện một thử thách có tên Momo, với hình ảnh một người phụ nữ đầu người mình gà với mái tóc đen, hướng dẫn người dùng cách tự làm hại bản thân. Thậm chí, một số bậc phụ huynh phát hiện Momo còn hiển thị trên ứng dụng xem video an toàn cho trẻ em (Youtube Kids), đoạn giữa nội dung phim hoạt hình Peppa Pig, hình ảnh Momo xuất hiện và yêu cầu chú heo này tự sát. Những cảnh kinh dị này chỉ xuất hiện thoáng qua trong video khiến nhiều người tỏ rõ sự bất an nếu không may các em nhỏ xem được sẽ có hậu quả khôn lường.

Cần cảnh giác với những clip phim hoạt hình chứa nội dung phản giáo dục xuất hiện trên nhiều trang mạng giải trí

Thực tế, trước những clip với tên gọi thử thách Momo kể trên, ở môi trường số và các trang mạng giải trí ở nước ta xuất hiện nhiều hình ảnh, đoạn phim ngắn độc hại. Điển hình như một người dùng có tên Thơ Nguyễn từng đăng tải nhiều video lên kênh Youtube, trong đó có những video không thực sự phù hợp với trẻ như video “Thí nghiệm đun lon nước và cái kết”. Trong video này, mô tả cảnh dùng lửa đốt 4 lon nước ngọt và bia để xem hiện tượng khi đốt. Dù cảnh báo rằng đây là một thí nghiệm và đề nghị các trẻ không làm theo nhưng thực sự rằng, không ai biết trẻ có làm theo hay không? Nếu giả sử một trong những đứa trẻ theo dõi video này, vì sự tò mò khiến chúng làm theo thì những hậu quả xảy ra đều không thể lường tới. Hoặc ở nhiều trang mạng ở nước ta từng xuất hiện các video có nội dung liên quan tới nhân vật hoạt hình người nhện (Spiderman), công chúa Bạch Tuyết, Elsa nhưng đầy bạo lực, dung tục và phản cảm khiến công chúng, đặc biệt các bậc phụ huynh phẫn nộ.

Bên cạnh đó, không ít clip trên mạng với những tên gọi kỳ dị, vô bổ và cả phản cảm được đưa ra trước người xem. Trong đó có thể kể đến video “Thử thách 24h làm heo”, “thử thách 24h làm chó”, “Thử thách 24h sống trong quan tài”, “Thử thách 24h sống trong nhà dưới đất”, “Thử thách bơi trên sông bằng túi nilon” hay thậm chí “Thử thách uống dung dịch vệ sinh phụ nữ”... Các video này hầu như vô bổ và thậm chí được đánh giá có thể gây nguy hiểm cho bản thân người thực hiện clip và cả người xem nếu làm theo các đoạn video này. Qua đây cho thấy, nhiều video với nội dung độc hại được chia sẻ lên môi trường số và nhằm vào mọi đối tượng, trong đó có nhiều video hướng tới trẻ em.

*

* *

Trước sự việc gây hoang mang, lo lắng cho các bậc phụ huynh cũng như người xem từ các clip thử thách Momo nói trên, mới đây Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử (Bộ Thông tin – Truyền thông) đã yêu cầu Google, đơn vị chủ quản của mạng xã hội video Youtube phải có những hành động cụ thể với những video độc hại với trẻ em. Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử yêu cầu Google gỡ bỏ và tăng cường bộ lọc, kiểm duyệt để các clip có nội dung độc hại trên không tiếp tục xuất hiện trên Youtube.

Yêu cầu của Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử phát đi gần đây đã phát huy tác dụng, bởi kênh Youtube tại Việt Nam đã, đang gỡ bỏ hết các clip, hình ảnh độc hại như thử thách Momo. Tuy nhiên, để hiệu quả hơn trong câu chuyện này, các chuyên gia cho rằng biện pháp phòng tránh mới hiệu quả nhất. Theo bác sĩ chuyên khoa 1 - Lê Đào Nghĩa, thử thách Momo cực kỳ nguy hiểm với trẻ nhỏ. Cha mẹ không thể cấm trẻ xem các video trên mạng, nhưng có thể hướng dẫn trẻ đi đúng đường. Cha mẹ nên dành nhiều thời gian chơi với con, hạn chế dùng điện thoại vào mạng trước mặt con. Nhà trường cũng nên kết hợp với gia đình, giáo dục, tuyên truyền cho trẻ dần hiểu và hình thành ý thức, biết chọn lọc thông tin.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia đánh giá, các trang video giải trí cần phải có những bộ lọc tốt hơn nhằm ngăn chặn nguy cơ có thể xảy ra, nhất là với trẻ em. Đặc biệt, đối với các bậc phụ huynh có trẻ nhỏ nên loại bỏ ứng dụng Youtube khỏi mọi thứ, từ điện thoại, tivi, máy tính bảng... đồng thời hạn chế cho trẻ tiếp xúc với công nghệ. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh nên giám sát kỹ con em của mình khi tham gia mạng xã hội và sử dụng Internet, hoặc sử dụng dịch vụ an toàn hơn như cho con trẻ xem các kênh truyền hình dành cho thiếu nhi.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý phát triển bền vững, bà Nguyễn Phương Linh nhấn mạnh, những rủi ro trên Internet rất khó lường và ngày càng có nhiều trò chơi nguy hiểm như thử thách Momo hoặc những clip có xu hướng nguy hiểm tương tự kể trên. Bà Phương Linh cho rằng, vấn đề quan trọng là phải nâng cao ý thức của trẻ, để trẻ tự ra quyết định xem trò chơi, clip đó có gây hại không và không tham gia. Đặc biệt, nhắc đến vai trò của cơ quan chức năng, bà Phương Linh cho rằng trước nguy cơ trẻ bị tấn công bởi những trò chơi nguy hiểm trên mạng, cơ quan chức năng và doanh nghiệp công nghệ phải cùng vào cuộc hỗ trợ ngăn chặn, cung cấp thông tin truyền thông cho cộng đồng rộng rãi để mọi người có thể biết được, hỗ trợ trẻ nói riêng, công chúng nói chung một cách tốt nhất.