Quay số trúng thưởng với hóa đơn điện tử

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư 78/2021 quy định về hóa đơn - chứng từ. Theo đó, để chuẩn bị cho việc khai tử hóa đơn giấy thay bằng hóa đơn điện tử từ ngày 1/7/2022 và khuyến khích người mua hàng lấy hóa đơn bán lẻ, chống thất thu thuế, Bộ Tài chính sẽ triển khai quay xổ số trúng thưởng với mỗi mã số trên hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền của doanh nghiệp có kết nối với cơ quan thuế.

Theo quan điểm của Tổng cục Thuế, giải pháp xổ số hóa đơn bán lẻ sẽ thúc đẩy việc báo cáo thuế và đóng thuế hợp pháp bằng cách khuyến khích người dân mua hàng ở những nơi có đóng thuế và lưu giữ hóa đơn để có cơ hội nhận thưởng. Trong các tháng tới, ngành Thuế sẽ có hướng dẫn chi tiết và thí điểm chính sách quay số trúng thưởng khi có các dữ liệu đồng bộ, đầy đủ. Nhóm các trung tâm thương mại, siêu thị bán lẻ hàng tiêu dùng, ăn uống, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ thuốc tân dược, dịch vụ vui chơi, giải trí nộp thuế theo phương pháp kê khai… sẽ là những nhóm thử nghiệm quay số trúng thưởng đối với các hóa đơn bán hàng.

Ông Đinh Xuân Quang - Giám đốc Công ty TNHH Nội thất Đông Hưng (TP. Thủ Đức, TP.HCM) cho rằng, việc quay số trúng thưởng đối với hóa đơn là một giải pháp tốt để người tiêu dùng quen dần với việc giữ lại hóa đơn mua hàng. Tuy nhiên, quan trọng là khi triển khai thì phải tiện lợi, cơ cấu giải thưởng cũng phải đủ hấp dẫn thì mới thu hút được người tiêu dùng và doanh nghiệp tham gia. Ở phía doanh nghiệp, theo ông Quang, trước hết phải có chính sách hỗ trợ trang bị các máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, đồng thời cũng phải thiết kế giải thưởng để cả người bán hàng và người mua hàng đều có cơ hội nhận thưởng như nhau cho mỗi hóa đơn được xuất ra.

Từ góc độ đại lý thuế, ông Nguyễn Văn Thức - Chủ tịch Công ty TNHH Đại lý Thuế BCTC (quận 12, TP.HCM) cho rằng, hiện nay Nghị định 123/2020/NĐ-CP đã có quy định bắt buộc những đơn vị kinh doanh bán lẻ lớn phải kết nối máy tính tiền với cơ quan thuế. Vì vậy, cơ sở để triển khai quay số trúng thưởng đối với hóa đơn mua hàng khá thuận lợi. Tuy vậy, để triển khai hiệu quả thì hạ tầng thanh toán không dùng tiền mặt cũng như tâm lý thích thanh toán tiền mặt của người tiêu dùng cũng cần phải có giải pháp để nâng lên, thậm chí phải có yêu cầu bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt tại các cơ sở bán lẻ thì mới tạo ra thói quen bán hàng có hóa đơn.

Bên cạnh việc triển khai giải pháp quay số trúng thưởng đối với hóa đơn, Chủ tịch đại lý thuế Nguyễn Văn Thức cho biết, Bộ Tài chính cũng có thể kết hợp các giải pháp khác để hỗ trợ người tiêu dùng và doanh nghiệp. Chẳng hạn có thể tạo ra thói quen giữ lại hóa đơn mua hàng bằng cách khấu trừ thuế thu nhập cá nhân hoặc quy đổi tỷ lệ giá trị hóa đơn với các ưu đãi khi mua hàng thiết yếu. Cụ thể, mỗi hóa đơn mua hàng 2 triệu đồng được giữ lại, nếu người tiêu dùng có thể được giảm 20-30% tiền khi mua xăng, mua gạo thì chắc chắn người dân sẽ giữ hóa đơn. Hoặc từ trước đến nay thuế thu nhập cá nhân mới chỉ được giảm trừ gia cảnh mà chưa có chính sách khấu trừ một phần chi tiêu hàng tháng. Nay nếu được khấu trừ thì người dân sẽ tích cực giữ hóa đơn giá trị lớn để được giảm tiền đóng thuế khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Xét về tính hiệu quả của giải pháp xổ số hóa đơn, TS. Võ Đình Trí - chuyên gia tài chính cho rằng, hiện nay các quốc gia như: Bolivia, Hàn Quốc, Argentina, Ý, Brazil, Bồ Đào Nha, Rumani, Ba Lan… đều đã triển khai giải pháp này và ghi nhận kết quả tích cực. Tại Đài Loan giải thưởng cho xổ số hóa đơn có thể lên đến 10 triệu Đài tệ (tương đương hơn 8 tỷ đồng) rất thu hút người dân tham gia giữ hóa đơn để có cơ hội nhận thưởng hàng tháng. Các khảo sát của Đài Loan cho thấy từ khi có xổ số hóa đơn, nguồn thu thuế giá trị gia tăng của cơ quan thuế đã tăng thêm 20%, trong khi đó tại Brazil tỷ lệ thuế thu được cũng đã tăng 22% trong vòng 4 năm sau khi triển khai xổ số hóa đơn.

TS. Trí cho rằng, người Việt Nam thuộc nhóm yêu thích cá cược, các hình thức xổ số và trò chơi trúng thưởng phát triển khá mạnh. Vì vậy, việc triển khai xổ số hóa đơn có thể sẽ được người dân ủng hộ. Về việc thí điểm, TS. Trí cho rằng Bộ Tài chính có thể thực hiện trước ở các thành phố trực thuộc Trung ương, rút kinh nghiệm trong 1-2 năm sau đó triển khai rộng rãi cả nước.