Sáng tạo trong ngân hàng số: Tăng hiệu quả quản trị, nâng trải nghiệm khách hàng

	Chuyển đổi số trong ngân hàng: Cơ hội từ gian khó
	Ứng dụng dịch vụ ngân hàng số tại Việt Nam đã đuổi kịp các thị trường phát triển
	Bước chuyển mạnh mẽ của ngân hàng số trong đại dịch

Tập trung vào chủ đề “Chuyển đổi số ngành tài chính ngân hàng, hướng tới cung cấp đa dạng các sản phẩm, dịch vụ số”, Hội thảo trực tuyến Dịch vụ tài chính và ngân hàng trong tương lai năm 2021 do IDG cùng Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam, Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức ngày 7/10/2021 đã nhấn mạnh về nhu cầu chuyển đổi, đưa ra các sản phẩm, dịch vụ tài chính kiểu mới trong bối cảnh hiện nay. Mục đích hướng tới là để đáp ứng cùng lúc việc gia tăng hiệu quả quản trị, tăng trải nghiệm khách hàng, kết nối tổng thể với các dịch vụ tài chính khác nhằm thúc đẩy thanh toán số, góp phần đẩy mạnh tài chính toàn diện.

Yêu cầu phải đổi mới

Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam nhìn nhận, cuộc đua ngân hàng số đã và đang diễn ra khá sôi nổi tại Việt Nam. Ứng dụng ngân hàng di động nay đã được nâng cấp lên thành ứng dụng ngân hàng số với đầy đủ tính năng từ mở tài khoản, giao dịch tài chính, đầu tư đến các dịch vụ ngoài tài chính (beyond banking services) như mua sắm, giáo dục, y tế, giao thông… Ngay trong dịch Covid-19, hàng loạt ứng dụng mobile banking của các ngân hàng đã tích hợp dịch vụ đi chợ online mà trước đó chưa có để đáp ứng kịp thời và tốt nhất nhu cầu đảm bảo an toàn của thực tiễn, gia tăng sự tiện lợi cho khách hàng.

Ngân hàng số Live Bank của TPBank được đông đảo người dùng ưa chuộng

Có thể thấy, ngành Ngân hàng Việt Nam đã có sự chuẩn bị, chủ động vào cuộc và khả năng thích ứng tốt trước những biến động, rủi ro trong công cuộc chuyển đổi số. Đặc biệt là từ khi dịch Covid-19 bùng phát, các hệ thống thanh toán, hệ thống thông tin tín dụng và các ngân hàng vẫn hoạt động bền bỉ, thông suốt, đáp ứng nhu cầu của người dân, DN cùng các cơ quan Chính phủ một cách nhanh chóng, an toàn.

Tuy nhiên, theo ông Hùng, xét một cách khách quan và trực diện, chuyển đổi số tại các ngân hàng Việt Nam còn chưa có tính tổng thể, việc đầu tư hạ tầng theo phương thức on-premies (phần mềm lưu trữ dữ liệu tại chỗ) vẫn là chính nên năng lực về hạ tầng công nghệ hiện chưa đáp ứng kịp tốc độ ứng dụng công nghệ số. Một số ngân hàng đã tiếp cận dịch vụ điện toán đám mây, song vẫn còn những tranh luận liên quan đến việc sử dụng công nghệ mới này.

Ông Phạm Quang Minh - Tổng Giám đốc Mambu Việt Nam cũng chia sẻ, quá trình thực thi chuyển đổi số tại các ngân hàng hiện đang ở nhiều mức độ khác nhau. Ở một vài ngân hàng vẫn còn coi chuyển đổi số chỉ là một dự án về công nghệ mà không nhắm đến mục tiêu nâng cao hiệu quả kinh doanh toàn hệ thống. Các định vị của ngân hàng về sự thuận tiện, mọi lúc mọi nơi, miễn phí… đang dần trở nên phổ biến và không tạo ra sự khác biệt nữa.

Ví von các giải pháp, sản phẩm dịch vụ ngân hàng truyền thống như một khối rubic, ông Minh cho rằng, dù cho chúng ta xoay đi xoay lại thì nó vẫn là hình dạng như vậy. Trong khi với các giải pháp công nghệ mới mẻ, đa dạng thì đó như trò chơi lego, ngân hàng có thể sáng tạo thêm bất cứ dạng thức nào mà mình muốn. “Sản phẩm dịch vụ ngân hàng truyền thống mang lại sự chắc chắn, nhưng điểm yếu lại ít tính trải nghiệm.

Muốn tạo ra lợi thế cạnh tranh thì ngân hàng phải thấu hiểu khách hàng, và đem lại cho họ hành trình trải nghiệm cá nhân hóa tốt nhất”, ông Minh cho biết.

Dưới góc độ nhà cung cấp giải pháp trong tối ưu hóa vận hành, ông Bùi Đình Giáp, nhà sáng lập kiêm Giám đốc Điều hành Công ty akaBot - FPT Software cho rằng, “dưới áp lực vận hành liên tục và duy trì tăng trưởng hậu Covid-19, ngân hàng có thể ứng dụng nguồn lực số để nhanh chóng tối ưu hóa vận hành; đồng thời giúp nhân viên tăng năng suất, giảm áp lực và tập trung vào những công việc có giá trị hơn”.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để nâng cao năng lực cạnh tranh và thực hiện chuyển đổi số thành công, các ngân hàng cần năng động, đổi mới mô hình kinh doanh, tăng cường hợp tác, phát triển mở rộng hệ sinh thái ngân hàng số, sáng tạo đổi mới mang đến cho khách hàng các sản phẩm, dịch vụ tài chính số đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu và gắn kết khách hàng.

Hóa giải các thách thức

Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, tính đến thời điểm hiện tại, ngân hàng mở (Open Banking) là một trong những dấu ấn quan trọng trong quá trình đổi mới công nghệ tài chính, ảnh hưởng tới cách thức vận hành và cung ứng dịch vụ của ngành Ngân hàng. Open Banking đang thúc đẩy quá trình chuyển đổi số theo hướng thông minh và cởi mở hơn trong ngành Ngân hàng. Cùng với xu hướng đó, “Open API” - ứng dụng giao diện lập trình mở trở thành từ khóa điển hình của hệ sinh thái ngân hàng mở. Hiểu ngắn gọn, Open Banking là việc cung cấp sản phẩm dịch vụ ngân hàng, tài chính thông qua đối tác công nghệ thứ ba thay vì cung cấp trực tiếp tới khách hàng theo mô hình truyền thống.

Cùng chung quan điểm, ông Trần Nhất Minh - Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Khối Dịch vụ Công nghệ Ngân hàng VIB cho rằng: Trong thời gian tới, nếu khung pháp lý về ngân hàng mở được thông qua, cùng với sự đồng ý cho phép chia sẻ dữ liệu từ phía khách hàng thì các ngân hàng cũng như các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính không phải ngân hàng khi tích hợp với nhau sẽ đem lại dịch vụ cho khách hàng tốt hơn, và chi phí sẽ giảm xuống rất nhiều.

Xuất phát từ những thách thức hiện nay, ông Trần Công Quỳnh Lân - Chủ tịch Ủy ban công nghệ Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc VietinBank cho rằng, để thúc đẩy ngân hàng số phát triển mạnh mẽ cần tháo gỡ vướng mắc về việc tích hợp dữ liệu công dân quốc gia, cho phép ngân hàng tiếp cận nguồn dữ liệu này để giúp việc xác thực và định danh khách hàng qua eKYC nhanh chóng, chính xác hơn.

Bên cạnh đó, hiện cơ quan quản lý đã cho phép ngân hàng mở tài khoản cho khách hàng qua phương thức eKYC nhưng để ký được hợp đồng thì vẫn cần chữ ký điện tử. Song, để có được chữ ký điện tử thì phải đăng ký, quy định hiện tại vẫn yêu cầu khách hàng phải tới gặp mặt trực tiếp ở doanh nghiệp viễn thông hoặc nhà cung cấp dịch vụ chữ ký điện tử chứ chưa được tiến hành online. Điều này đã tạo ra điểm ngắt quãng trong cả hành trình trải nghiệm online của khách hàng. “Ba vướng mắc này rất quan trọng, nếu được tháo gỡ thì những ứng dụng công nghệ của ngân hàng sẽ phát triển rất mạnh, môi trường cạnh tranh trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng sẽ giúp các bên ngày càng phát triển, với mục tiêu cuối cùng là để phục vụ khách hàng tốt hơn”, ông Lân cho hay.

Nói thêm về vấn đề hợp tác giữa ngân hàng và Fintech, theo ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch Tập đoàn NextTech, thực tế đã chứng minh là Fintech giúp thúc đẩy doanh số của ngân hàng, đặc biệt đối với mảng bán lẻ. Ông Bình cho rằng ngân hàng cần có sự cởi mở và tiên phong hơn trong việc đưa ra các sản phẩm mới, phối hợp với Fintech trên tinh thần win-win để biến Fintech thật sự trở thành cánh tay nối dài của ngân hàng. Còn với Fintech, phải xác định được rõ vai trò của mình là một hệ sinh thái vệ tinh, cùng với ngân hàng thu hút khách hàng tới và phải giữ chân được họ ở lại với sản phẩm dịch vụ của mình.