Sẽ siết chặt quản lý nhập khẩu phế liệu

	Siết quản lý nhập khẩu phế liệu
	Trung Quốc cấm nhập phế liệu, rác thải ồ ạt vào Việt Nam
	Kiến nghị xử phạt hành vi 'bỏ phế liệu tại cảng'

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, năm 2018 Việt Nam nhập khẩu 9,25 triệu tấn phế liệu, tăng hơn 1,3 triệu tấn so với năm 2017. Trung bình mỗi tuần có hơn 2.000 container được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan.

Đặc biệt, diễn biến đáng lưu ý là lượng phế liệu nhựa nhập khẩu đã gia tăng đột biến trong 6 tháng đầu năm 2018 sau khi Trung Quốc có chủ trương cấm nhập khẩu nhiều chủng loại có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao. Từ tháng 7/2018 khi Tổng cục Hải quan chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát; thực hiện kiểm tra thực tế đối với mặt hàng phế liệu nhập khẩu thì lượng phế liệu nhựa 6 tháng cuối giảm mạnh 250% so với 6 tháng đầu năm.

Cần kiểm soát chặt nhập khẩu phế liệu, nếu không Việt Nam sẽ thành “kho chứa rác thải”

Điều này cho thấy khi cơ quan hải quan tăng cường công tác quản lý phế liệu nhựa nhập khẩu và triển khai các biện pháp ngăn chặn từ xa thì DN mới chủ động chỉ nhập khẩu vào Việt Nam các lô hàng phế liệu đáp ứng điều kiện quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, bắt đầu từ ngày 1/1/2019 Trung Quốc tiếp tục bổ sung thêm 8 loại phế liệu không được phép nhập khẩu, Malaysia gần như cắt giảm hết danh mục phế liệu được phép nhập khẩu vào quốc gia này. Do chính sách cấm nhập khẩu của các nước trong khu vực có sự thay đổi lớn như vậy, nên có thể dự đoán xu hướng trong năm 2019, phế liệu sẽ tiếp tục dịch chuyển mạnh vào Việt Nam làm gia tăng lượng phế liệu nhập khẩu. Đồng thời, Bộ Tài chính dự đoán sẽ xuất hiện các dấu hiệu, thủ đoạn buôn lậu qua đường bộ.

Trước tình hình đó, các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có các cửa khẩu cần triển khai đồng bộ các giải pháp theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để kiểm soát phế liệu một cách hiệu quả, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận, tiếp tay cho rác thải vào Việt Nam.

Hiện nay, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã có một số quy chế phối hợp song phương với các bộ. Tuy nhiên, các quy chế này là ưuy chế phối hợp giữa hai bộ, ngành với nhau nên chỉ giải quyết công việc trong phạm vi giữa hai cơ quan, không mang tính tổng thể, đồng bộ để có thể giải quyết được nội dung mang tính phối hợp liên ngành trong việc quản lý phế liệu nhập khẩu giữa các Bộ Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Công thương, Giao thông - Vận tải, Công an, Quốc phòng, Khoa học và Công nghệ, Ngoại giao và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có các cửa khẩu.

Từ thực trạng nêu trên, việc ban hành Quy chế phối hợp giữa các bộ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có cửa khẩu kiểm soát phế liệu nhập khẩu là cần thiết. Vì vậy, Bộ Tài chính đang dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế phối hợp kiểm soát phế liệu nhập khẩu nhằm kịp thời ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận trong nhập khẩu phế liệu, kiên quyết không để Việt Nam trở thành bãi rác của thế giới, không đánh đổi lợi ích kinh tế với môi trường.

Dự thảo quy định 2 nội dung của công tác phối hợp bao gồm trao đổi, cung cấp thông tin; và công tác quản lý. Đối với công tác trao đổi thông tin, Tổng cục Hải quan phối hợp với các cơ quan có liên quan trao đổi các thông tin dự báo tình hình thị trường, cung cầu đối với mặt hàng phế liệu trên thế giới, trong khu vực và thị trường trong nước; quy định mới của pháp luật trong quản lý phế liệu nhập khẩu, hoạt động nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất từ nước ngoài vào Việt Nam tại các cửa khẩu; tình hình vi phạm pháp luật, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng vi phạm; các doanh nghiệp và cá nhân tham gia hoạt động nhập khẩu phế liệu…

Đối với công tác quản lý, dự thảo quy định rõ trách nhiệm của các bên trong việc phối hợp ngăn chặn chất thải, phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu. Chẳng hạn, Bộ Giao thông - Vận tải chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam cập nhật, thông báo lên cổng thông tin điện tử Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất, các quy định về xử lý đối với người vận chuyển, đồng thời thông báo danh mục này đến các hãng tàu, đại lý hãng tàu biết để chủ động thực hiện. Cùng với đó, phối hợp với cơ quan hải quan khuyến cáo các hãng tàu, đại lý hãng tàu chỉ vận chuyển về Việt Nam những lô hàng phế liệu đủ điều kiện và còn hạn ngạch nhập khẩu… Các hoạt động phối hợp quản lý hàng phế liệu khác bao gồm thực hiện thủ tục hải quan; xử lý hàng tồn đọng; công tác thanh tra, kiểm tra; xử lý vi phạm.