Sôi động mua bán sáp nhập công ty tài chính

Các cuộc thương thảo vẫn tiếp diễn

Một số ngân hàng lớn như: Kasikornbank, SCB X PCL (Thái Lan) và Ngân hàng KB Kookmin (Hàn Quốc) đang đàm phán mua lại Home Credit Việt Nam, thông tin này được hãng tin quốc tế Bloomberg đưa ra trong tuần này. Giá trị thương vụ này được các nguồn tin tiết lộ khoảng 700 triệu USD.

Trả lời phóng viên Thời báo Ngân hàng, đại diện Home Credit Việt Nam cho biết, chưa có thông tin cụ thể nào về các cuộc đàm phán nên không thể công bố. Home Credit Việt Nam cho biết, công ty gia nhập thị trường Việt Nam năm 2008 và hiện có khoảng 6.000 nhân viên đã và đang phục vụ gần 15 triệu khách hàng trên cả nước. Các sản phẩm tài chính tiêu dùng nổi bật như cho vay trả góp hàng tiêu dùng (xe máy, đồ gia dụng, điện tử, nội thất…), cho vay tiền mặt và thẻ tín dụng.

SeABank mới đây cũng thông báo bán 100% vốn Công ty tài chính Bưu điện (PTF) cho AEON Financial Service, một thành viên của Tập AEON (Nhật Bản), với giá 4.300 tỷ đồng.

Thị trường tài chính tiêu dùng những năm gần đây thu hút khá nhiều sự tham gia của các nhà đầu tư Nhật Bản và Hàn Quốc. Đơn cử, thương vụ M&A thành công trị giá 1,4 tỷ USD của SMBC mua lại 49% vốn của FE Credit; Credit Saison mua lại 50% của HD Saison; Shinhan Card mua lại công ty tài chính Prudetial Việt Nam, Lotte Card và Techcom Finance, Shinshei và Mcredit…

Việt Nam hiện có 16 công ty tài chính được NHNN cấp phép hoạt động. Trong đó ba đơn vị chiếm tỷ lệ chi phối thị trường là FE Credit, Home Credit, HDSaison. Tuy nhiên ba nhà cho vay này cũng có những phân khúc khách hàng riêng, ví như FE Credit mạnh nhất trong mảng cho vay tiền mặt, Home Credit có thế mạnh cho vay trả góp tại các điểm bán lẻ hàng hóa dịch vụ, HDSaison khai thác hệ sinh thái của tập đoàn Sovico.

Tuy nhiên, gần đây thị trường cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính bị thu hẹp, do kinh tế khó khăn người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu. Theo đó tổng dư nợ cho vay của 16 công ty tài chính tính đến hết tháng 8/2023 đạt 135.000 tỷ đồng, giảm 30% so với thời điểm cuối năm 2022 – thông tin của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA). Trong khi, tổng thị trường cho vay phục vụ đời sống vẫn tăng nhẹ (khoảng 3%) đạt khoảng 2,67 triệu tỷ đồng - cho thấy thị trường này vẫn rất tiềm năng.

Số hóa cho vay các khoản tài chính cá nhân sẽ giúp các công ty tài chính tăng trưởng

Cho vay tiêu dùng cạnh tranh hơn

Giới quan sát cho rằng thị trường tài chính tiêu dùng hiện không sôi động do tình hình kinh tế khó khăn, song tiềm năng của thị trường là rất lớn.

Ông Tim Evans, Tổng giám đốc của HSBC Việt Nam đánh giá, Việt Nam có dân số 100 triệu người, trong đó số lượng người thuộc tầng lớp trung lưu đang tăng là một cơ hội cho các công ty quốc tế kỳ vọng tham gia vào quốc gia này và biến Việt Nam trở thành thị trường tiêu dùng lớn thứ 10 thế giới vào năm 2030. “Bất chấp những khó khăn hiện tại, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn với doanh nghiệp nước ngoài và chúng tôi tiếp tục chứng kiến sự quan tâm lớn đối với câu chuyện của Việt Nam từ khách hàng khắp nơi trong mạng lưới HSBC”, ông Tim Evans nói.

Tiêu dùng là một trong ba trụ cột phát triển nền kinh tế (bên cạnh đầu tư, xuất khẩu). Đặc biệt, từ đầu năm 2023 khi xuất khẩu giảm, thị trường tiêu dùng nội địa đã có thời điểm là cứu cánh quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. NHNN Việt Nam cũng xác định cho vay tiêu dùng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân thông qua việc cung cấp các khoản tín dụng để thúc đẩy tiêu dùng tại thị trường Việt Nam. Theo đó, Thông tư 18/2019/TT-NHNN sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 43/2016/TT-NHNN về quy định cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính. Trong đó, cho phép các công ty tài chính giải ngân trực tiếp cho khách hàng bằng tiền mặt với tỷ trọng 50% tổng dư nợ của một đơn vị, áp dụng đến 31/12/2023; tỷ trọng này là 30% kể từ ngày 1/1/2024.

Không chỉ các công ty tài chính, thời gian qua các tập đoàn nước ngoài đầu tư hệ thống bán lẻ cũng đã chuẩn bị cung cấp sản phẩm tài chính cá nhân trong chuỗi kinh doanh hàng hóa tại Việt Nam. Trong đó nổi bật là các nhà đầu tư Thái Lan, Nhật Bản cũng có tham vọng mở rộng hệ sinh thái bán lẻ khép kín với tài chính số trong các đại siêu thị tại Việt Nam. Xu hướng này sẽ tạo thêm sức ép khiến các công ty tài chính phải áp dụng công nghệ mới, xây dựng hệ sinh thái tài chính để thích ứng với áp lực cạnh tranh ngày càng gia tăng khi xuất hiện thêm các công ty công tài chính công nghệ (fintech), cho vay ngang hàng (P2P lending).y