“Soi” năng lực tài chính doanh nghiệp

Ảnh minh họa

Trong báo cáo thường niên của giải thưởng Sao Vàng Đất Việt 2013, những DN được tôn vinh đều có điểm chung là lựa chọn đúng mặt hàng, ngành nghề sản xuất kinh doanh có sự khác biệt, có lợi thế cạnh tranh trong khủng hoảng vừa qua. Đặc biệt, các DN này có lợi thế về năng lực tài chính, hoặc đã tái cấu trúc lại DN, phân loại các nguồn lực đang phát huy hiệu quả để nhanh chóng đưa vào khai thác…

Nâng cao năng lực tài chính càng trở nên bức thiết hơn, khi năm 2014 được dự báo còn nhiều biến động từ tình hình kinh tế thế giới và thách thức đối với DN Việt Nam vẫn không ngừng tăng lên. Tiến trình thực thi, chuẩn bị ký kết các hiệp định hình thành khu vực mậu dịch tự do mở ra nhiều cơ hội to lớn, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, buộc các DN Việt Nam phải tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế và hội nhập nhanh chóng vào khu vực, toàn cầu.

Phó chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Nguyễn Trường Sơn trăn trở, nói về môi trường kinh tế vĩ mô, các yếu tố như tốc độ tăng trưởng, lạm phát, chính sách tài khóa và tiền tệ hay được nhắc đến. Nhưng những tiêu chí lượng hóa cho mô hình phát triển, năng lực cạnh tranh từng lĩnh vực ngành nghề, dòng vốn xã hội thì ít được nhắc hơn. Đây cũng là lý do Báo cáo năng lực cạnh tranh hoạt động của DN ra mắt năm đầu tiên của Viện nghiên cứu Phát triển DN, Hội Kế toán, kiểm toán Việt Nam và Hội Các nhà quản trị DN Việt Nam chỉ gồm báo cáo năng lực tài chính, với mong muốn việc hỗ trợ cho DN sẽ có bước tiến mới.

Với 500 DN được lựa chọn trong 2.000 DN trên HNX, HSX, UpCom và công ty đại chúng, bức tranh năng lực tài chính của 33 nhóm ngành đã được vẽ lên một cách khá chi tiết trong báo cáo "Năng lực hoạt động DN - Năng lực tài chính 2013". Năng lực tài chính của DN được định lượng thông qua 6 nhóm chỉ số cơ bản được tập hợp, xử lý từ các báo cáo tài chính (đã được kiểm toán) của các DN niêm yết, các công ty đại chúng và được đưa về các chỉ số theo cách tính phổ biến trong phương pháp phân tích tài chính DN. Việc so sánh chéo giữa các DN cho người sử dụng có thêm thông tin về khoảng cách tương đối giữa các DN, từ đó ra các quyết định của mình.

Ví như trong cùng một ngành bảo hiểm, so sánh giữa PVI (TCTCP Bảo hiểm dầu khí) và BMI (TCTCP Bảo Minh) cho thấy, chỉ số thanh toán là ngang nhau, chỉ số đòn bẩy tài chính và hệ số bảo toàn vốn cũng ngang nhau, doanh thu của 2 DN cũng không có khác biệt lớn. Nhưng, hiệu quả sản xuất kinh doanh lại có khoảng cách khá xa. Cụ thể, PVI ở trên ngưỡng tốt nhất, trong khi Bảo Minh lại ở giữa ngưỡng yếu nhất và trung bình.

Hay nhìn sang khối các CTCK, AGR (CTCK Agribank) có chỉ số đòn bẩy tài chính, chỉ số thanh toán ngang với HSC (CTCK Hồ Chí Minh), nhưng hiệu quả kinh doanh của HSC chỉ giữa mức thấp nhất và trung bình, trong khi AGR vượt rất xa ngưỡng cao nhất của nhóm ngành.

Điều này cho thấy, trình độ sử dụng các nguồn lực rất cao tại AGR, ngược lại với HSC. Tuy nhiên, khi nhìn sang chỉ số sinh lời lại cho thấy sự vượt trội của HSC so với AGR. Nói cách khác, HSC có quản lý chi phí hiệu quả hơn, hay doanh thu tăng nhanh hơn chi phí hoạt động. Tuy nhiên, NĐT cũng lại thêm một chỉ số để cân nhắc quyết định khi nhìn hệ số bảo toàn vốn tại HSC ở mức thấp nhất nhóm ngành, trong khi AGR ở giữa ngưỡng thấp nhất và trung bình.

Đây sẽ là chiếc gương soi cho các DN trong quá trình tự hoàn thiện mình và cũng là điểm tựa cần thiết để xác định thời gian, liều lượng, định hướng điều tiết Nhà nước đối với từng ngành nghề, cũng như là điểm tựa niềm tin cho NĐT tự nguyện bỏ tiền vào TTCK, tạo dòng vốn cho sản xuất kinh doanh.

Nhất Thanh