Startup Việt sẽ bứt phá

Chiến lược mới của các quỹ đầu tư: Sàng lọc startup tốt để rót vốn

2020 là một năm thử thách nhưng lại tiềm ẩn nhiều cơ hội với đầu tư đổi mới sáng tạo và công nghệ toàn cầu, thị trường Việt Nam không phải là ngoại lệ. Tổng số vốn đầu tư vào các startup công nghệ Việt Nam đạt 451 triệu USD, giảm 48% so với năm 2019, chủ yếu do sự vắng bóng của các vòng gọi vốn có giá trị đáng kể đã được các công ty lớn khép lại trong năm trước.

Theo ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), trong năm qua, số lượng thương vụ đầu tư giảm không đáng kể, chỉ khoảng 17%. Nỗ lực của Chính phủ trong thực hiện mục tiêu kép vừa chống dịch, vừa phục hồi kinh tế đã đem đến những tín hiệu tích cực cho thị trường. Nguồn vốn đổ vào các lĩnh vực đa dạng. Thanh toán và bán lẻ tiếp tục là lĩnh vực nhận được nhiều nhất những khoản đầu tư giá trị lớn nhờ vai trò chủ chốt trong sự phát triển của nền kinh tế Internet. Gần 101 triệu USD được rót vào lĩnh vực thanh toán trong khi bán lẻ là 83 triệu USD. Ngoài ra, đại dịch Covid-19 cũng tạo ra những thay đổi lớn trong hành vi của cả người tiêu dùng và doanh nghiệp khi các hoạt động trong đời sống và công việc dần dịch chuyển lên online. Cùng với các ngành vốn đã phát triển mạnh mẽ như thương mại điện tử hay công nghệ tài chính (Fintech), các ngành như EdTech (công nghệ giáo dục), MedTech (công nghệ y tế), Online media (truyền thông trực tuyến), và các giải pháp số cho doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội bứt phá trong thu hút đầu tư thời gian tới.

Startup Việt sẽ có nhiều cơ hội để bứt phá khi hoạt động đầu tư dần phục hồi

Trong bối cảnh khó khăn chung của kinh tế toàn cầu bởi dịch bệnh, Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước, hiện chỉ có số lượng các nhà đầu tư đến từ Nhật Bản giảm đáng kể.

Bà Lê Hoàng Uyên Vi, Giám đốc điều hành Quỹ Đầu tư mạo hiểm Do Ventures chia sẻ, trong khi quy mô giao dịch trung bình của các vòng gọi vốn Pre-A và vòng series A giảm đáng kể 50% thì quy mô giao dịch trung bình của vòng gọi vốn series B lại tăng đột biến. Xét về tỷ lệ thương vụ thành công vào các startup (chiếm 14% tổng số thương vụ), Việt Nam đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á, sau Indonesia (27%) và Singapore (37%). Nhưng xét về tỷ lệ vốn đầu tư vào đổi mới sáng tạo và công nghệ, Việt Nam chỉ đứng thứ 4, xếp sau Indonesia (70%), Singapore (14%), Malaysia và Thái Lan (5%). Việc thiếu vắng những thương vụ quy mô lớn là nguyên nhân chính khiến thứ hạng Việt Nam trong khu vực giảm bậc.

Kể từ khi hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam bắt đầu từ năm 2015-2016, đến nay có nhiều startup trưởng thành hơn. Các startup Việt có thể gọi vốn đầu tư lớn hơn từ 5-10 triệu USD, thậm chí giá trị thương vụ gọi vốn đầu tư của Công ty Momo đã lên đến trăm triệu USD…

Trong năm 2021, mặc dù thị trường đầu tư công nghệ Việt Nam có sự chững lại khó tránh khỏi do tác động của Covid, các nhà sáng lập tại Việt Nam đã tận dụng mọi nguồn lực có thể để trụ vững và tiếp tục phát triển. Khủng hoảng luôn là chất xúc tác mạnh mẽ để các mô hình kinh doanh đột phá xuất hiện. Với những nỗ lực từ phía Chính phủ nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, đặc biệt đổi mới sáng tạo được coi là yếu tố quan trọng trong việc đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam để tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, thu hút đầu tư nước ngoài, startup Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội để bứt phá khi hoạt động đầu tư dần phục hồi.

Đặc biệt, Chính phủ đang có những bước đi quyết liệt trong phát triển nền kinh tế số khi bước đầu triển khai khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) cho các ngành nghề mới như công nghệ, tài chính (fintech). Đây là những nỗ lực để kiến tạo một môi trường thuận lợi nhất, nơi các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và nhà đầu tư có thể hợp lực tạo nên những đóng góp đáng kể cho nền kinh tế, ông Vũ Quốc Huy nhấn mạnh.