Sửa đổi, bổ sung quy định về phân loại tài sản có trong hoạt động của TCTD

DTTT được xây dựng trên cơ sở: kế thừa các nội dung tại Thông tư 11; sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ, thay thế một số nội dung tại Thông tư 11 cho phù hợp với các quy định tại Luật các TCTD 2024; chỉnh sửa một số nội dung để làm rõ hơn về nguyên tắc phân loại của một số nghiệp vụ cấp tín dụng, phù hợp với định hướng khi xây dựng Thông tư 11 cũng như bản chất nghiệp vụ và sửa đổi, bổ sung một số quy định để phù hợp với thực tiễn cũng như kết quả tổng kết tình hình thực hiện Thông tư 11 của các đơn vị.

Lý giải tên gọi của DTTT là quy định về phân loại tài sản có trong hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Ban Soạn thảo cho biết, Luật Các TCTD năm 2024 giao Thống đốc NHNN quy định việc phân loại tài sản có (khoản 2 Điều 147). Theo đó, DTTT không quy định về mức trích lập dự phòng rủi ro, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của TCTD, chi nhánh NHNg.

Một số sửa đổi bổ sung chính tại DTTT cụ thể như sau tại Điểm k khoản 1 Điều 1 Thông tư 11 quy định: “k) Mua, bán nợ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động mua, bán nợ;”, theo đó trong quá trình triển khai thực hiện có đơn vị hiểu rằng quy định này bao gồm hoạt động mua, bán nợ xấu của Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) theo quy định tại Thông tư 19 . Đối với hoạt động TCTD bán nợ xấu cho VAMC: Mục tiêu khi xây dựng quy định tại điểm k khoản 1 Điều 1 Thông tư 11 nhằm tránh việc TCTD lách quy định về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro theo quy định tại Thông tư 11 bằng cách bán trả chậm khoản nợ của TCTD, chi nhánh NHNg cho tổ chức, cá nhân khác để chuyển khoản nợ thành khoản phải thu (thời hạn trả nợ theo hợp đồng mua bán nợ được kéo dài so với thời hạn của khoản nợ theo hợp đồng tín dụng), không bao gồm hoạt động mua, bán nợ xấu giữa TCTD và VAMC.

Đối với hoạt động TCTD mua nợ xấu của VAMC: Khoản 7 Điều 50 Thông tư 19 đã có quy định về phân loại nợ đối với việc mua khoản nợ xấu theo giá trị thị trường hoặc mua lại khoản nợ xấu được bán cho VAMC bằng trái phiếu đặc biệt thì TCTD có trách nhiệm phân loại số tiền mua nợ vào nhóm có mức độ rủi ro không thấp hơn nhóm mà khoản nợ đã được phân loại trước khi bán cho VAMC. Do vậy, để đảm bảo rõ ràng hơn, phù hợp với mục tiêu xây dựng nêu trên và thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan, NHNN đã chỉnh sửa điểm k khoản 1 Điều 1 DTTT: Mua, bán nợ theo quy định của NHNN về hoạt động mua, bán nợ, trừ hoạt động mua, bán nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam;

Hay như tại Khoản 2 DTTT bổ sung cụm từ “thư tín dụng”. Lý do, thư tín dụng là một hình thức cấp tín dụng theo quy định tại khoản 36 Điều 4 Luật các TCTD. Đồng thời, kể từ khi phát hành thư tín dụng đến thời điểm tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thực hiện thanh toán thì “Thư tín dụng” tồn tại dưới hình thức cam kết ngoại bảng có phát sinh rủi ro tín dụng. Do vậy cần theo dõi và quản lý theo quy định tại DTTT.

Trên cơ sở tại quy định khoản 2 Điều 131 Luật các TCTD 2010, Thông tư 11 đã quy định phân loại tài sản có là việc phân loại đối với các khoản nợ đang hạch toán trong bảng cân đối kế toán, đối với các khoản nợ đã sử dụng dự phòng thì theo dõi ngoài bảng cân đối kế toán. Theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 147 Luật các TCTD 2024: (i) Phạm vi quy định của DTTT là phân loại tài sản có; (ii) Phạm vi của dự thảo Nghị định của Chính phủ là mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro, việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro (Nghị định về trích lập dự phòng rủi ro). Việc hạch toán ngoại bảng phần dư nợ đã sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro và việc quản lý, theo dõi đối với nợ đã sử dụng dự phòng rủi ro được quy định tại dự thảo Nghị định.

Do vậy, để đảm bảo rõ ràng trong phạm vi phân loại tài sản có tại DTTT và kế thừa tinh thần của Thông tư 11 nêu trên, DTTT bổ sung quy định tại khoản 3 Điều 1 DTTT: 3.Đối với các khoản nợ đã sử dụng dự phòng rủi ro theo quy định tại Nghị định của Chính phủ quy định về mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và trường hợp tổ chức tín dụng phân bổ lãi phải thu phải thoái (sau đây gọi là Nghị định về trích lập dự phòng rủi ro), tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện quản lý, theo dõi theo quy định tại Điều… Nghị định về trích lập dự phòng rủi ro, không phân loại nợ theo quy định tại Thông tư này...

Dự thảo Thông tư bao gồm 04 Chương, 18 Điều.