Tái định vị doanh nghiệp để phát triển xanh, bền vững

Nhiều thách thức phải đối mặt

Theo ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - đánh giá, năm 2022 bình quân mỗi tháng có khoảng 12 nghìn doanh nghiệp phải rời khỏi thị trường thì hiện nay bình quân 2 tháng đầu năm số doanh nghiệp rời thị trường lên tới 25.700 doanh nghiệp.

"Sự tồn tại của doanh nghiệp đang là câu chuyện lớn, rất khó khăn. Doanh nghiệp cần định vị lại các giá trị cốt lõi như năng lực cạnh tranh, năng lực công nghệ, cung cách quản trị của đơn vị mình" - ông Phạm Tấn Công khẳng định.

Phát biểu tại “Diễn đàn tái định vị doanh nghiệp để phát triển bền vững" ngày 23/3, TS. Trần Thị Hồng Minh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương chỉ ra 4 khó khăn, thách thức chính mà doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt trong năm 2023 và những năm tiếp theo. Đó là tình trạng suy giảm các đơn hàng xuất khẩu, đặc biệt trong các ngành may mặc, da giầy…vốn là những mặt hàng thế mạnh của Việt Nam. Một số thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam chuyển dần sang áp dụng các tiêu chuẩn phát triển bền vững một cách chặt chẽ hơn.

Cùng với đó, vấn đề tiếp cận vốn của doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn và việc bảo đảm chất lượng lao động góp phần tăng năng suất lao động và thích ứng với yêu cầu làm việc trong bối cảnh mới. Hiện nay, theo thống kê, trình độ, chất lượng kỹ năng của người lao động Việt Nam chậm được cải thiện.

Do đó, để giải quyết các thách thức nêu trên, bà Minh cho biết, cần nâng cao chất lượng tư vấn, nhận thức cho doanh nghiệp để chuyển đổi và thích ứng với tình hình mới.

Ông Nguyễn Hồng Long - Phó Trưởng Ban chuyên trách Ban Chỉ đạo đổi mới doanh nghiệp - cũng nhấn mạnh, gần đây, chỉ trong vòng 1 tuần mà có 1 ngân hàng của Thụy Sỹ, 2 ngân hàng của Mỹ lâm hoàn cảnh khó khăn, cho thấy nền kinh tế thế giới đang tiềm ẩn nhiều bất ổn.

Nền kinh tế của Việt Nam muốn ổn định và phát triển phải dựa vào tình hình kinh tế thế giới và đánh giá được thực chất "sức khỏe" của các doanh nghiệp trong nước.

“Để phát triển bền vững là vấn đề thời sự, cấp bách của doanh nghiệp trong thời điểm hiện nay khi kinh tế toàn cầu có nhiều biến động ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Để tái định vị doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững, cần phải dự báo tình hình kinh tế thế giới, đánh giá kinh tế trong nước và sức khoẻ thực tế của doanh nghiệp.”- ông Long nói.

Các doanh nghiệp dệt may đang chủ động chuyển đổi sản xuất xanh và tuần hoàn

Doanh nghiệp phải tái định vị để tự cứu mình

Tại diễn đàn có nhiều ý kiến cho rằng, trên cơ sở năng lực cụ thể của từng đơn vị, các doanh nghiệp xây dựng phải thực sự định vị lại thị trường, tái cấu trúc về cơ cấu sản phẩm, hoạt động kinh doanh của đơn vị mình để có thể vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Đây không phải là lựa chọn mà trở thành yêu cầu bắt buộc. Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam Trương Văn Cẩm cho biết: Từ nay đến năm 2030 phát triển ngành thời trang gắn với phát triển ngành dệt may; chuyển dần trọng tâm sang phát triển bền vững, kinh doanh tuần hoàn để bảo vệ môi trường và đáp ứng yêu cầu của thị trường nhập khẩu; đáp ứng yêu cầu truy soát chuỗi cung ứng về lao động và môi trường... Đồng thời, giảm tác động đến môi trường bằng cách tăng độ bền của sản phẩm, tái sử dụng, tái chế, kéo dài tuổi thọ sản phẩm...

Tuy cũng phải đối mặt với nhiều thách thức và là ngành chịu ảnh hưởng do suy thoái kinh tế khiến đơn hàng giảm nhưng các doanh nghiệp ngành gỗ cũng đang chuyển đổi để phát triển. Theo ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội gỗ Việt Nam, các doanh nghiệp trong ngành đang liên kết theo chuỗi giá trị, chuyển đổi theo hướng phát triển theo chiều sâu; đổi mới công nghệ thiết bị chuyển đổi thương mại xanh và kinh tế xanh. Bên cạnh đó, tăng cường trách nhiệm giải trình, chế biến và thương mại có trách nhiệm, kinh tế tuần hoàn; tăng cường năng lực thiết kế, xây dựng thương hiệu, đa dạng hoá thị trường.

Theo TS Trần Thị Hồng Minh, để tái cơ cấu, các doanh nghiệp xây dựng cần đánh giá lại kế hoạch kinh doanh của mình trong năm 2023, xác định cụ thể định hướng sản xuất kinh doanh trong bối cảnh bất động sản, tín dụng hiện nay.

Bà Đinh Thị Quỳnh Vân - Tổng Giám đốc dịch vụ tư vấn thuế PwC Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp cần nhìn lại những ưu tiên chiến lược, xác định các điểm khác biệt trong chuỗi giá trị và đào tạo nhân viên làm việc trong phương pháp vận hành mới để doanh nghiệp có thể chủ động vượt qua thách thức để phát triển.

Để nắm bắt cơ hội phát triển sản xuất kinh doanh, bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, theo ông Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ Hà Nội, các doanh nghiệp cần sự hỗ trợ từ phía Nhà nước trong việc tạo môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi; đa dạng kênh tiếp cận vốn, tăng cường hỗ trợ thông tin thị trường và xúc tiến thương mại...