Tạo động lực cho các nữ doanh nhân

Từ một thành công

Những điều đó đã được thể hiện trong một nghiên cứu thị trường mới được IFC thực hiện. Nhiều người cho rằng các nữ doanh nhân có khuynh hướng ít chấp nhận rủi ro, kỹ năng quản lý tài chính kém hơn nam giới và họ thường không sở hữu các hoạt động kinh doanh của gia đình.

Có thể ai đó không muốn nhắc về các thất bại của mình, song với chị Hồ Thị Hải Ngân, một nữ doanh nhân 33 tuổi, những gì đã rút ra khi phải đóng cửa 2 hoạt động kinh doanh đầu tiên đã mở đường cho thành công sau này của chị. Bài học quan trọng nhất là tìm kiếm nguồn vốn tốt để mở rộng hoạt động kinh doanh tiếp theo của mình - một cửa hàng điện máy mà chị và chồng mở vào năm 2016.

Cơ hội với những nữ doanh nhân là “vô hạn”

Khi cửa hàng của chị Ngân bắt đầu làm ăn có hiệu quả, chị đã đến NHTMCP Việt Nam Thịnh vượng (VPBank), một đối tác của IFC, để tìm kiếm sự trợ giúp nhằm có thể phát triển hơn nữa hoạt động kinh doanh của mình. VPBank đã cho chị vay 25.000 USD. Đây chính là bước ngoặt cho hoạt động kinh doanh của công ty. Khoản vay đã giúp chị tìm kiếm thêm được các khách hàng mới là các DN trong khu công nghiệp lân cận, và chị đã bắt đầu lắp đặt các hệ thống điều hòa không khí cho các văn phòng này. Các đơn hàng đòi hỏi phải có dòng vốn tốt và khoản vay của VPBank đã tạo thuận lợi cho việc này, qua đó đảm bảo cho công ty có được một nguồn tài chính ổn định và lợi nhuận tốt. Doanh thu của công ty hiện tăng bốn lần trong 6 tháng từ khi chị Ngân nhận được khoản vay.

Đây chính là các kết quả mà IFC đã trông đợi khi cung cấp gói tài chính 125 triệu USD cho VPBank vào năm 2016, trong đó 25% đến từ Chương trình Cơ hội dành cho nữ doanh nhân (WEOF)-là một chương trình toàn cầu với mục tiêu mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho các DN do phụ nữ làm chủ, và tài trợ của WEOF được dành riêng cho những nữ doanh nhân như chị Ngân. WEOF được phối hợp triển khai bởi Chương trình Ngân hàng dành cho phụ nữ của IFC và Sáng kiến 10.000 phụ nữ của Goldman Sachs nhằm giải quyết các khó khăn trong tiếp cận tín dụng của các DN do phụ nữ làm chủ.

Hạn chế chính là cơ hội

Trên toàn thế giới, ước tính có khoảng 70% DNNVV do phụ nữ làm lãnh đạo ở các quốc gia đang phát triển không được các định chế tài chính phục vụ, hoặc không được các định chế này đáp ứng đầy đủ các nhu cầu tài chính. Mục tiêu của IFC và Goldman Sachs là tạo thuận lợi cho các ngân hàng trong việc cấp vốn cho các DNNVV do phụ nữ làm chủ, giống như cửa hàng điện máy của chị Ngân.

Điều này đặc biệt quan trọng tại Việt Nam, nơi DNNVV có ý nghĩa quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế của đất nước. DNNVV chiếm hơn 97%/tổng số DN và tạo ra 50% công việc của cả nước. Tuy nhiên, DNNVV do phụ nữ làm chủ - một phân khúc chủ chốt của thị trường này - vẫn phải đối mặt với các khó khăn trong tiếp cận nguồn tài chính. Mặc dù các nữ doanh nhân mang lại doanh thu trung bình năm tương đương với các đồng nghiệp nam giới và mặc dù các DN do phụ nữ làm chủ này có tốc độ tăng trưởng doanh thu trên 20% một năm, nhưng các nữ doanh nhân tại Việt Nam vẫn nhận được ít các khoản vay ngân hàng hơn so với nam giới. Nghiên cứu thị trường của IFC cho thấy, nhu cầu cần cấp vốn nhưng chưa được đáp ứng của các DNNVV do phụ nữ làm chủ tại Việt Nam ước tính là 1,9 tỷ USD.

Điều này làm hạn chế cơ hội dành cho phụ nữ và VPBank đã nhìn thấy một “điểm nhấn” của thị trường từ đây. VPBank là một trong số những ngân hàng đầu tiên của Việt Nam xây dựng một chiến lược được thiết kế riêng cho các DN do phụ nữ làm chủ. Mối quan hệ đối tác giữa VPBank và IFC không chỉ dừng ở việc cấp vốn, mà còn đi cùng với các tư vấn của IFC nhằm tạo điều kiện cho các DNNVV do phụ nữ làm chủ được tiếp cận miễn phí với các dịch vụ phi tài chính, giúp các nữ doanh nhân có thể chia sẻ kinh nghiệm với nhau và tìm kiếm những cơ hội mới thông qua việc kết nối và mở rộng mạng lưới đối tác kinh doanh.

Chương trình đã thu được các kết quả rất tốt khi chỉ trong một thời gian không dài triển khai, VPBank đã cho vay 600 triệu USD cho khoảng 2.000 nữ doanh nhân. Con số này tương đương với 25% tổng số các khách hàng là DNNVV của ngân hàng. Điều này cũng mang lại lợi ích cho các mảng kinh doanh khác của

VPBank, ví dụ như đã có gần 2.500 phụ nữ mở tài khoản tiết kiệm tại ngân hàng, với tổng giá trị tương đương khoảng 180 triệu USD.

Các kết quả này đã khuyến khích IFC và chương trình WEOF tiếp cận nhiều hơn với các DNNVV do phụ nữ làm chủ tại Việt Nam. Năm ngoái, tiếp nối việc hợp tác với VPBank, IFC và chương trình WEOF đã mở rộng việc cấp vốn cho các DNNVV do phụ nữ làm chủ thông qua khoản vay 150 triệu USD cung cấp cho NHTMCP An Bình.

Tính đến tháng 5/2018, Chương trình WEOF đã đầu tư hơn 1,7 tỷ USD cho các định chế tài chính hỗ trợ các nữ doanh nhân tại các nền kinh tế mới nổi, đưa nguồn vốn rất cần thiết này đến các DN nhỏ và con số đầu tư này đã vượt xa mục tiêu ban đầu của chương trình là 600 triệu USD. Chương trình hiện cũng đang triển khai 19 dự án tư vấn với tổng giá trị 9 triệu USD. WEOF đã hỗ trợ 50 nghìn nữ doanh nhân thông qua các định chế tài chính mà chương trình đã đầu tư và mục tiêu là sẽ tiếp cận được 100 nghìn nữ doanh nhân trong 10 năm.

Từ thành công của cửa hàng điện máy, chị Ngân tin rằng khoản cấp vốn và hỗ trợ cho các nữ doanh nhân chỉ là khởi đầu, và “một khi phụ nữ đã biết nắm bắt các mối quan hệ kinh doanh và trao đổi ý tưởng thì cơ hội là vô hạn”.