Tháng 7 - Sự ổn định quý giá

Tóm tắt các chỉ số kinh tế chính gần đây

“Âm thầm” xuất hiện những dấu hiệu tích cực

Sau mức tăng trưởng GDP khá khiêm tốn 3,7% trong nửa đầu năm 2023, những dấu hiệu tích cực đang âm thầm xuất hiện. Tuy thách thức không hề nhỏ, nhưng các chỉ số tần suất cao cho thấy một số dấu hiệu ổn định tích cực.

Trong tháng 7, xuất khẩu giảm 3,5% so với cùng kỳ, một phần là do hiệu ứng cơ sở. Tương tự, nhập khẩu cũng giảm 9,9% so với cùng kỳ, mức giảm ít hơn so với trước đây, dẫn đến thặng dư thương mại lớn ở mức 2,2 tỷ USD.

Bất ngờ lớn nhất xuất hiện ở các lĩnh vực giao thương bên ngoài. Dẫu cho xuất khẩu tiếp tục giảm so với cùng kỳ, nhưng chỉ giảm ở mức thấp 3,5%. Mặc dù điều này một phần là do hiệu ứng cơ sở thuận lợi, nhưng xuất khẩu trong tháng 7 đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 9 tháng. Trong khi các mặt hàng xuất khẩu chính, bao gồm dệt may, giày dép và điện thoại, tiếp tục chịu sự sụt giảm ở mức hai con số, thì các lô hàng máy tính và linh kiện điện tử lại bất ngờ bù đắp phần nào những khó khăn này, tăng vọt 32% so với cùng kỳ.

Đúng là các hiệu ứng cơ sở đã phần nào hỗ trợ, nhưng các dấu hiệu cũng đang cho thấy một sự ổn định quý giá, đặc biệt là từ các hoạt động nhập khẩu liên quan đến máy tính. Nhưng điều tương tự không xảy ra đối với chu kỳ điện thoại thông minh, lĩnh vực vốn đang tiếp tục đối mặt với những thách thức ngày càng gia tăng.

Trong khi đó, tâm lý e dè đối với triển vọng thương mại vẫn tiếp diễn trong tháng 7, với chỉ số PMI sản xuất vẫn nằm trong vùng thu hẹp ở mức 48,7. Đây là tháng thứ 5 liên tiếp chỉ số PMI của Việt Nam ở dưới ngưỡng 50. Tuy nhiên, các chỉ số tần số cao đang bắt đầu cho thấy một số dấu hiệu ổn định. Mặc dù còn sớm để nói, nhưng các chỉ số PMI tương lai đang cho thấy triển vọng thương mại ngắn hạn của Việt Nam sẽ ổn định hơn, đầu tiên là dừng đà suy giảm, sau đó thương mại sẽ phục hồi rõ ràng hơn.

Bất chấp những thách thức bên ngoài đang tiếp diễn, triển vọng FDI của Việt Nam vẫn còn vẹn nguyên. Vốn FDI mới đạt 3% GDP trong quý II/2023, ngang bằng với năm 2022. So với các quốc gia trong khu vực, Việt Nam vẫn là nước nhận FDI lớn thứ hai trong ASEAN tính theo phần trăm GDP, chỉ sau Malaysia. Các gã khổng lồ công nghệ trên thế giới, bao gồm Infineon, LG, Foxconn, tiếp tục công bố kế hoạch mở rộng tại Việt Nam. Tất cả những yếu tố này mang lại hy vọng rằng lĩnh vực giao thương của Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ một khi chu kỳ thương mại khởi sắc.

Ngành dịch vụ tiếp tục đóng vai trò là trụ cột hỗ trợ

Ngoài thương mại, các dịch vụ trong nước của Việt Nam tiếp tục đóng vai trò là trụ cột hỗ trợ kinh tế. Trong tháng 7, doanh số bán lẻ tăng 7,1% so với cùng kỳ, chi tiêu cho dịch vụ là động lực chính, tăng 7,5% so với cùng kỳ. Khách du lịch quốc tế cũng tiếp tục đến Việt Nam, riêng tháng 7 Việt Nam đón hơn một triệu lượt khách.

Trong đó, lượng khách từ Trung Quốc Đại lục và Đài Loan tiếp tục tăng nhờ tần suất các chuyến bay liên tục phục hồi. Lượng du khách từ Trung Quốc Đại lục đến Việt Nam đạt khoảng 45% so với năm 2019. Thật thú vị khi nhận thấy tốc độ du khách Trung Quốc quay lại Việt Nam là cao nhất, vượt xa Thái Lan, vốn là thị trường ASEAN truyền thống đối với du lịch nước ngoài của Trung Quốc. Điều này có lẽ nhờ vào việc phục hồi ổn định các chuyến bay giữa Việt Nam và Trung Quốc hiện ở mức 53% so với năm 2019, chỉ sau Singapore (75%) và Malaysia (57%). Ngoài ra, với thay đổi gần đây trong chính sách nới lỏng thị thực dự kiến được triển khai từ giữa tháng 8, triển vọng du lịch Việt Nam tiếp tục khả quan.

Mặt khác, lạm phát tiếp tục mang lại nhiều tin tốt. Trong tháng 7, lạm phát toàn phần chỉ tăng 2,1% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 4,5%, do lạm phát năng lượng tiếp tục giảm. Đáng khích lệ hơn, lạm phát cơ bản có xu hướng giảm xuống 4,1% so với cùng kỳ.

Mặc dù các dịch vụ tăng trưởng mạnh mẽ cho thấy lạm phát cơ bản có thể sẽ giảm tốc chậm hơn so với lạm phát toàn phần, nhưng về cơ bản lạm phát đã trở nên ít đáng ngại hơn đối với NHNN, và điều này có thể đảm bảo cho việc có thêm dư địa hỗ trợ từ tiền tệ.

“Chúng tôi kỳ vọng NHNN sẽ thực hiện cắt giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản, và sẽ là lần cắt giảm lãi suất cuối cùng trong chu kỳ nới lỏng hiện tại”, báo cáo dự báo và lưu ý thêm: “Gần đây, NHNN cũng đã phát đi tín hiệu sẵn sàng thực hiện nhiều biện pháp hơn nếu “điều kiện thị trường cho phép”. Dù vậy, chúng tôi vẫn thận trọng với những rủi ro gia tăng lạm phát tiềm ẩn, đặc biệt là do hiện tượng El Niño đang ngày càng nhiều hơn. Thật vậy, đà lạm phát lương thực đã tăng mạnh trong hai tháng qua. Một tác động khác chính là các đợt tăng giá năng lượng về sau, với việc EVN gần đây xin phép Chính phủ để tăng giá điện một lần nữa do khó khăn tài chính”.