Tháo gỡ điểm nghẽn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Theo Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các KCN TP. Đà Nẵng, hiện Đà Nẵng đang quản lý 8 KCN đang hoạt động và 2 khu chức năng khác, với tổng diện tích quy hoạch khoảng 1.740,6ha. Diện tích đất công nghiệp đã cho thuê đạt tỷ lệ lấp đầy khoảng 80%, song vẫn còn 152,53ha đất chưa được đầu tư hạ tầng. Các KCN hiện thu hút 561 dự án, trong đó có 160 dự án FDI.

Ông Vũ Quang Hùng, Trưởng Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các KCN TP. Đà Nẵng khẳng định, các KCN tiếp tục giữ vai trò trụ cột trong phát triển công nghiệp, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư và giải quyết việc làm.

Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra 3 nhóm vướng mắc lớn đang ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các KCN. Thứ nhất, hạ tầng các KCN được đầu tư bằng ngân sách, hình thành từ sớm, sau hơn 20 năm khai thác đã xuống cấp, chưa đáp ứng yêu cầu của sản xuất hiện đại. Thứ hai, các vấn đề liên quan đến đất đai, nghĩa vụ tài chính và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại một số KCN chưa được xử lý dứt điểm, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động và tâm lý của doanh nghiệp. Thứ ba, nền tảng pháp lý của một số khu, điểm sản xuất chưa hoàn chỉnh theo mô hình KCN, gây khó khăn trong công tác quản lý nhà nước và việc áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù.

Đối với hệ thống CCN, theo phương án phát triển CCN của Đà Nẵng và Quảng Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, TP. Đà Nẵng quy hoạch 126 CCN với tổng diện tích 3.713,83ha. Trong tổng số 93 xã, phường (không bao gồm đặc khu), có 61 xã, phường được quy hoạch CCN; trong đó, 35 xã, phường có 60 CCN đang hoạt động.

Hiện có 8 CCN do doanh nghiệp quản lý và 46 CCN do UBND cấp huyện (trước khi sáp nhập tỉnh) chuyển giao cho UBND cấp xã quản lý, khai thác từ ngày 1/7/2025. Việc chuyển đổi mô hình quản lý này, dù phù hợp với phân cấp, phân quyền, song cũng đặt ra nhiều thách thức về năng lực quản lý, đầu tư hạ tầng và giải quyết thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Trong khi đó, Khu kinh tế mở Chu Lai được xác định là không gian phát triển tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực, với các khu chức năng gồm KCN, khu phi thuế quan, cảng và logistics, khu du lịch – dịch vụ, khu đô thị, trung tâm đào tạo, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và các khu dân cư nông thôn gắn với du lịch làng nghề.

Cần sớm giải quyết những vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng và hạ tầng để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động

Đến nay, tại Khu kinh tế mở Chu Lai có 14 KCN được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng diện tích 3.462ha, tổng vốn đăng ký 16.545 tỷ đồng. Trong số này, 7 KCN đã đi vào hoạt động, đạt tỷ lệ lấp đầy trung bình gần 60%; 7 KCN còn lại đang trong giai đoạn bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Các KCN trong Khu kinh tế mở Chu Lai thu hút gần 170 dự án, với tổng vốn đăng ký khoảng 85.149 tỷ đồng, tương đương 3,67 tỷ USD. Trong đó, có 61 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 29.542 tỷ đồng và 108 dự án trong nước với tổng vốn 55.607 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho khoảng 35.000 lao động.

Các sở, ngành, địa phương cũng thẳng thắn nêu lên những khó khăn như: việc thu hút nhà đầu tư thứ cấp gặp trở ngại do biến động thị trường; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tại các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng KCN còn chậm; một số tồn tại về hạ tầng, đất đai và pháp lý chưa được xử lý triệt để.

Từ thực tế đó, các cơ quan liên quan kiến nghị cần sớm xử lý dứt điểm các tồn tại tại các KCN hiện hữu. Đồng thời, chuẩn bị đầy đủ điều kiện để triển khai các KCN theo quy hoạch mới. Đây được xác định là yếu tố có ý nghĩa quyết định đối với khả năng duy trì và mở rộng dư địa tăng trưởng công nghiệp của thành phố trong thời gian tới.

Chủ tịch UBND thành phố Phạm Đức Ấn nhấn mạnh yêu cầu phải chuyển mạnh từ “nhận diện khó khăn” sang “giải quyết vấn đề”. Ông Ấn giao Văn phòng UBND thành phố làm đầu mối thống kê, phối hợp, theo dõi, đôn đốc tiến độ xử lý các tồn tại; định kỳ báo cáo hàng tháng để lãnh đạo thành phố kịp thời chỉ đạo.

“Lĩnh vực gắn với trách nhiệm của sở, ngành nào thì sở, ngành đó phải tập trung xử lý dứt điểm. Những vấn đề vượt thẩm quyền cần kịp thời báo cáo, đề xuất, tham mưu, không để kéo dài”, Chủ tịch UBND thành phố chỉ rõ.

Đặc biệt, ông đề nghị các đơn vị sớm giải quyết những vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng và hạ tầng, nhất là tại các CCN, nơi đang trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ.

“Dành nguồn lực cho tăng trưởng nhưng phải gắn với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững”, Chủ tịch UBND thành phố lưu ý.

Cùng với đó, mục tiêu cao nhất là thu hút đầu tư và tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp. Vì vậy, bên cạnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước, các cơ quan, đơn vị cần lắng nghe, tiếp thu và kịp thời giải quyết các kiến nghị xuất phát từ thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp.

“Các ban quản lý, sở, ngành, xã, phường phải cùng phối hợp chặt chẽ với nhà đầu tư, từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai cần tiếp tục cập nhật đầy đủ các lĩnh vực phụ trách, bảo đảm phù hợp với quy hoạch hiện nay và định hướng phát triển mới của thành phố”, ông Phạm Đức Ấn nhấn mạnh.