Thị trường hydro xanh giúp định hình lại bản đồ năng lượng toàn cầu

Thị trường tiềm năng, sạch và bền vững

Báo cáo “Hydro xanh: Tiếp sức cho lộ trình đạt phát thải ròng bằng không” do Trung tâm nghiên cứu Phát triển bền vững của Deloitte (DCSP) công bố mới đây nhận định, hydro xanh - được tạo ra bằng cách sử dụng dòng điện chạy bằng năng lượng tái tạo để tách các nguyên tử hydro từ các phân tử nước - sẽ giúp tạo động lực tăng trưởng.

“Với việc hỗ trợ chuyển hydro sạch trở thành nguồn năng lượng bền vững và đáng tin cậy, thị trường này dự kiến sẽ dẫn đầu về giá trị trong việc trao đổi mua bán khí thiên nhiên hóa lỏng vào năm 2030, quy mô thị trường sẽ đạt mức tăng trưởng 1,4 nghìn tỷ USD mỗi năm vào năm 2050”, báo cáo cho biết.

Mức tăng trưởng của thị trường hydro xanh có thể đóng vai trò quan trọng với các nền kinh tế công nghiệp hóa. Nhưng với các nước đang phát triển, hydro sạch còn mang đến cơ hội tăng trưởng bền vững. Vì vậy, các nhà lãnh đạo toàn cầu có thể nắm bắt những cơ hội hydro xanh mang lại để đẩy nhanh quá trình giảm phát thải carbon.

Các dự báo dựa trên mô hình Hydrogen Pathway Explorer (HyPE) của Deloitte, đưa ra một trong những phân tích toàn diện nhất về nguồn cung hydro trên toàn cầu. Nghiên cứu chỉ ra rằng, hydro sạch có thể giúp giảm tới 85 gigaton lượng khí thải CO2 tích lũy vào năm 2050, tức gấp đôi lượng phát thải CO2 toàn cầu vào năm 2021.

Ông David Hill, Tổng Giám đốc Deloitte khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cho biết: “Hydro sạch có tiềm năng mang đến cơ hội độc nhất cho các quốc gia đang phát triển nhằm đẩy nhanh tiến trình đến một tương lai phát thải thấp, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững. Mặc dù các loại năng lượng tái tạo khác cũng cần thiết cho một tương lai phát thải ròng bằng không, nghiên cứu chỉ ra rằng với việc nắm bắt thời cơ phát triển hydro sạch và đầu tư phát triển lĩnh vực này, các quốc gia có thể giảm thiểu lượng phát thải carbon một cách đáng kể, tạo ra các ngành nghề và việc làm mới, đồng thời cải thiện an ninh năng lượng, đóng góp vào nỗ lực chống biến đổi khí hậu trên toàn cầu”.

Quy mô thị trường hydro sạch (tỷ USD/năm), 2030-2050

Ước tính đến năm 2050, các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi sẽ nắm giữ hơn 65% thị trường này và 15% doanh thu sẽ tích lũy ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Báo cáo cũng dự đoán đến năm 2050, thị trường hydro toàn cầu sẽ đạt 1,4 nghìn tỷ USD, bao gồm 280 tỷ USD thương mại liên vùng. Trong đó, quy mô thị trường châu Á - Thái Bình Dương đạt mức 645 tỷ USD vào năm 2050, bao gồm khoảng 110 tỷ USD thương mại liên vùng.

Cũng theo nghiên cứu, khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ chiếm gần 55% thị trường vào năm 2030, do nhu cầu tăng vọt tại Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc. Việc chuyển đổi hydro sạch có thể hỗ trợ tới 1,5 triệu việc làm mỗi năm ở các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi trong giai đoạn từ năm 2030 đến năm 2050, phần lớn những việc làm này sẽ ở châu Á - Thái Bình Dương.

“Bên cạnh những lợi ích rõ ràng về kinh tế và khí hậu, thị trường hydro sạch châu Á - Thái Bình Dương sẽ giúp tăng cường sự tự chủ và an ninh năng lượng", ông Will Symons, lãnh đạo phát triển bền vững và quản trị biến đổi khí hậu, Deloitte châu Á - Thái Bình Dương chia sẻ.

Ước tính nhu cầu các khu vực đối với hydro sạch, 2030 đến 2050 (MtH2eq)

Tại khu vực Đông Nam Á, bà Giam Ei Leen, lãnh đạo phát triển bền vững và quản trị biến đổi khí hậu, Deloitte Đông Nam Á cho biết, hydro xanh đang nhanh chóng trở thành một giải pháp khả thi để giảm lượng khí thải carbon ở Singapore và khu vực.

“Sử dụng hydro xanh là giải pháp mang lại tiềm năng kinh tế cho các doanh nghiệp ở Đông Nam Á nhằm đạt được những bước tiến hướng tới một tương lai sạch hơn, bền vững hơn”, bà Giam Ei Leen nói.

Báo cáo cũng nêu chi tiết về việc phần lớn các khoản đầu tư vào chuỗi cung ứng là cần thiết để tối ưu hóa giá trị toàn cầu của hydro sạch. Báo cáo ước tính cần hơn 9 nghìn tỷ USD đầu tư tích lũy trong chuỗi cung ứng hydro sạch toàn cầu để giúp đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng không (net-zero) vào năm 2050, bao gồm 3,1 nghìn tỷ USD ở các nền kinh tế đang phát triển.

Đặt nền tảng và thúc đẩy hành động

Để đạt được mức phát thải ròng bằng không ở châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2050 sẽ cần phải phát triển thị trường 78 triệu tấn_{2eq (}MtH_2eq) hydro sạch vào năm 2030, tăng lên gần 275 triệu tấn_2eq đến năm 2050. Tuy nhiên, dựa trên các thông báo dự án hydro sạch hiện tại, năng lực sản xuất trên toàn cầu hiện chỉ có thể đáp ứng một phần tư nhu cầu dự kiến vào năm 2030.

Để giúp nền kinh tế hydro sạch mở rộng quy mô, đáp ứng được nhu cầu dự kiến, báo cáo khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách tập trung vào ba yếu tố chính: (i) Đặt nền tảng thị trường. Đưa ra các chiến lược quốc gia và khu vực để xây dựng uy tín cho thị trường, phát triển quy trình chứng nhận vững mạnh và công bằng cho hydro sạch để giúp đảm bảo tính minh bạch và phối hợp quốc tế nhằm hỗ trợ giảm thiểu xung đột chính trị và thúc đẩy một sân chơi bình đẳng.

(ii) Thúc đẩy hành động. Thiết lập các mục tiêu và/hoặc thị trường rõ ràng cho các sản phẩm có nguồn gốc hydro sạch và đưa ra các công cụ cụ thể, chẳng hạn như ưu đãi và trợ cấp tài chính, nhằm giúp giảm chênh lệch chi phí giữa các công nghệ sạch và công nghệ sử dụng nhiên liệu hóa thạch và hỗ trợ các doanh nghiệp tích hợp hydro sạch vào chuỗi giá trị của họ.

(iii) Bảo đảm khả năng duy trì lâu dài. Đa dạng hóa chuỗi giá trị - từ các đối tác thương mại đến các nhà cung cấp nguyên liệu thô - để giúp ngăn chặn các điểm tắc nghẽn tốn kém trong quá trình chuyển sang sử dụng hydro sạch, đặc biệt tập trung cải thiện thiết kế cơ sở hạ tầng để vận chuyển hiệu quả hơn (đường ống và đường biển) và lưu kho (dự trữ chiến lược) hàng hóa hydro sạch .

Nhằm giúp các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp lập kế hoạch và xây dựng một tương lai sử dụng hydro sạch, Deloitte đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu Hydro Toàn cầu. Trung tâm được xây dựng để chuyên hỗ trợ khách hàng trong việc mở rộng quy mô hydro sạch và thúc đẩy quá trình giảm thải cacbon ở quy mô lớn. Trung tâm sẽ lên kế hoạch làm việc với khách hàng trong tất cả các giai đoạn phát triển thị trường - từ tư vấn và chia sẻ góc nhìn chuyên gia nhằm giúp giải quyết một số vấn đề phức tạp nhất, đến thực hiện các giải pháp và hỗ trợ triển khai các dự án từ khi bắt đầu, hỗ trợ kích hoạt các hoạt động, ví dụ như chuỗi cung ứng và cơ sở hạ tầng có khả năng phục hồi.

Ông Tarek Helmi, Lãnh đạo phụ trách về hydro toàn cầu của Deloitte cho biết: “Việc mở rộng danh mục dịch vụ liên quan đến hydro của Deloitte trên toàn thế giới thông qua Trung tâm nghiên cứu hydro là nỗ lực mới nhất của chúng tôi trong việc hỗ trợ khách hàng chuyển đổi năng lượng, đồng thời phản ánh đầu tư và cam kết của Deloitte đối với phát triển bền vững và khí hậu. Deloitte cam kết giúp các tổ chức chuyển đổi hoạt đông thông qua một nguồn tài nguyên hiệu quả nhưng chưa được sử dụng đúng mức”.