Thương hiệu Quốc gia Việt Nam: Đột phá từ đổi mới và sáng tạo

Bước tiến vững chắc trên trường quốc tế

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, vai trò của thương hiệu quốc gia ngày càng trở nên quan trọng. Ông nhấn mạnh, thương hiệu quốc gia là tài sản vô hình mang giá trị chiến lược, thể hiện năng lực cạnh tranh tổng thể và vị thế của Việt Nam trong tiến trình hội nhập toàn cầu.

Dẫn chứng từ báo cáo của Brand Finance, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024 đạt 507 tỷ USD, xếp hạng 32 trong 193 quốc gia được đánh giá. So với năm 2023, Việt Nam tăng một bậc về thứ hạng và ghi nhận mức tăng trưởng giá trị 2%, khẳng định bước tiến vững chắc trên trường quốc tế. Kết quả này là minh chứng cho tư duy chiến lược và tầm nhìn dài hạn trong xây dựng thương hiệu quốc gia, như được thể hiện qua chủ đề của diễn đàn năm nay: “Thương hiệu Quốc gia Việt Nam: Bứt phá từ đổi mới, sáng tạo”, diễn ra ngày 16/4.

Theo Thứ trưởng, đổi mới sáng tạo là chìa khóa để nâng cao năng suất, chất lượng và tạo sự khác biệt bền vững trong môi trường cạnh tranh toàn cầu khốc liệt. Đặc biệt, trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, kinh tế số lan tỏa và xu hướng tiêu dùng xanh, sạch, thông minh ngày càng phổ biến, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động thích ứng và tiên phong sáng tạo để đáp ứng nhu cầu thị trường. Các thương hiệu như VinFast, với tốc độ tăng trưởng giá trị 142% trong năm 2023, hay Vinamilk, thương hiệu sữa số 6 thế giới, là những ví dụ điển hình cho sự bứt phá nhờ đầu tư vào đổi mới và chất lượng.

Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2003 theo Quyết định số 253/2003/QĐ-TTg, đã đặt nền móng cho hành trình xây dựng hình ảnh đất nước với hàng hóa, dịch vụ chất lượng cao; giao Bộ Công Thương làm cơ quan thường trực, chương trình nhằm quảng bá uy tín và nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt trên thị trường trong nước và quốc tế. Với ý nghĩa này, ngày 20/4 hàng năm được chọn là Ngày Thương hiệu Việt Nam, đánh dấu cam kết chiến lược trong phát triển thương hiệu quốc gia.

Vai trò của thương hiệu quốc gia ngày càng trở nên quan trọng

Sức mạnh từ chất lượng và uy tín

Theo Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) Hoàng Minh Chiến, sau hơn 20 năm triển khai, Chương trình Thương hiệu Quốc gia Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Nhận thức về ý nghĩa, vai trò và sự cần thiết của việc xây dựng, phát triển và bảo vệ thương hiệu đã được nâng cao rõ rệt ở các cấp, các ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và xã hội. Nhờ sự hỗ trợ của chương trình, nhiều doanh nghiệp Việt Nam ý thức rõ tầm quan trọng của thương hiệu, từ đó đầu tư nghiêm túc vào xây dựng thương hiệu sản phẩm và doanh nghiệp.

Thành quả được thể hiện qua sự hiện diện của 23 thương hiệu đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam trong Top 50 Thương hiệu giá trị nhất Việt Nam năm 2024, tăng 15% so với năm 2023. Đặc biệt, trong Top 10 Thương hiệu giá trị nhất, có 8 thương hiệu đạt Thương hiệu Quốc gia, chiếm tới 88,8% tổng giá trị, khẳng định vị thế dẫn đầu của các doanh nghiệp tiên phong. Viettel là đại diện tiêu biểu, trở thành doanh nghiệp Việt Nam duy nhất lọt vào Top 500 thương hiệu giá trị nhất thế giới năm 2024 của Brand Finance, đứng ở vị trí 241.

VinFast, lần đầu tiên được vinh danh Thương hiệu Quốc gia, ghi dấu ấn với mức tăng trưởng giá trị thương hiệu 142%, đạt 181 triệu USD, dẫn đầu danh sách thương hiệu có mức thay đổi giá trị lớn nhất Việt Nam. Thành tựu này đánh dấu sự tham gia mạnh mẽ của ngành công nghiệp ô tô, xe máy Việt Nam trên bản đồ toàn cầu, cạnh tranh với các thương hiệu lớn quốc tế. Vinamilk, thương hiệu sữa số 1 Việt Nam và số 6 thế giới, cũng là minh chứng cho sức mạnh của đổi mới sáng tạo trong việc xây dựng uy tín thương hiệu.

PGS. TS. Nguyễn Quốc Thịnh, giảng viên cao cấp Trường Đại học Thương mại và thành viên Ban Chuyên gia Chương trình Thương hiệu Quốc gia nhận định, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam đã xác định xây dựng thương hiệu là yêu cầu thiết thực, cần triển khai bài bản. Đến nay, nhận thức của doanh nghiệp về vai trò thương hiệu ngày càng tăng, thể hiện qua việc đầu tư không chỉ vào sản phẩm, mà còn vào đổi mới toàn diện, từ nghiên cứu phát triển, quản trị, vận hành đến chăm sóc khách hàng. Nhờ đó, các doanh nghiệp có thương hiệu mạnh có thể dẫn dắt thị trường, tạo giá trị khác biệt và phát triển bền vững.

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Trần Văn Sơn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc CTCP Tập đoàn TONMAT khẳng định, Thương hiệu Quốc gia mang lại uy tín, nâng tầm vị trí của doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế. Đây là động lực cốt lõi để doanh nghiệp đáp ứng ba tiêu chí khắt khe: chất lượng, sáng tạo và năng lực cạnh tranh, từ đó xây dựng niềm tin với người tiêu dùng.

Tuy nhiên, Phó Cục trưởng Hoàng Minh Chiến dẫn báo cáo Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở Việt Nam 2023, cho thấy mức đầu tư nghiên cứu và phát triển (R&D) của Việt Nam chỉ đạt 0,4% GDP, thấp hơn nhiều so với Thái Lan (1,3%), Malaysia (1%), Singapore (2,2%), Trung Quốc (2,64%), hay Nhật Bản (3,7%). Ông nhấn mạnh, mỗi quốc gia có cách tiếp cận riêng trong xây dựng thương hiệu, nhưng khi doanh nghiệp phát triển thương hiệu mạnh, uy tín cả trong nước lẫn quốc tế, đó sẽ là tài sản vô hình giá trị, giúp tăng khả năng cạnh tranh, thu hút đầu tư và mở rộng thị trường.