Tín dụng hỗ trợ hình thành doanh nghiệp đầu tàu

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTD tăng trưởng tín dụng vào sản xuất, kinh doanh, trong đó có khu vực tư nhân

Thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân phát triển

Tại các buổi làm việc, đại diện UBND các tỉnh, sở, ngành và doanh nghiệp các địa phương đã kiến nghị đoàn công tác đại diện Chính phủ nghiên cứu, đề xuất Chính phủ những cơ chế, giải pháp nhằm tăng hỗ trợ cho khối kinh tế tư nhân, thúc đẩy phát triển các mô hình kinh tế tư nhân tại các địa phương, từ đó tạo điều kiện để phát triển mạnh các lĩnh vực ngành nghề sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu có thế mạnh; giúp các doanh nghiệp “đầu tàu” ở các địa phương bứt phá, hỗ trợ tăng trưởng các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô.

Tại Bến Tre, nhóm doanh nghiệp lĩnh vực sản xuất, chế biến các sản phẩm từ dừa cho rằng, thời gian qua, hoạt động đầu tư phát triển ngành dừa rất được lãnh đạo địa phương này quan tâm với việc hình thành nhiều mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, hỗ trợ xây dựng vùng nguyên liệu, phát triển thương hiệu.

Trong đó, riêng lĩnh vực ngân hàng, các TCTD tại Bến Tre cũng đã đóng góp vai trò khá lớn trong hoạt động cung ứng vốn, tham gia vào các chuỗi liên kết giá trị với tư cách thành viên. Tính đến tháng 1/2025, dư nợ cho vay đối với ngành dừa tại Bến Tre đạt trên 4.100 tỷ đồng, qua đó minh chứng vai trò này.

Tuy nhiên hiện nay, đối với các doanh nghiệp ngành dừa nói riêng, các ngành nghề lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn khác nói chung, đa phần là các DNNVV có tiềm lực tài chính không lớn, tài sản thế chấp để vay vốn cũng hạn chế. Vì thế, không chỉ ngành Ngân hàng mà các bộ, ngành khác cũng cần tạo thêm cơ chế, chính sách để các doanh nghiệp mở thêm cơ hội nhận được các ưu đãi tài chính, tín dụng, từ đó mạnh dạn đầu tư các ý tưởng, dự án lớn, cùng với các địa phương phát triển sản phẩm, nhân rộng các mô hình OCOP, mở rộng thị trường xuất khẩu.

Tương tự, ông Nguyễn Tấn Thụ, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Vĩnh Long cho rằng, hiện nay, các chính sách ưu đãi cho DNNVV mặc dù khá nhiều nhưng thực tế tiếp cận của các doanh nghiệp không lớn. Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh vẫn còn nhiều khó khăn, khối kinh tế tư nhân cần tiếp tục được hỗ trợ một cách thực chất. Đơn cử ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, các doanh nghiệp rất cần hỗ trợ tài chính, cơ chế, chính sách để nâng cao chuyển đổi số; tăng khả năng tích tụ đất đai; tìm kiếm nguồn quỹ đất sạch phục vụ sản xuất kinh doanh, xây dựng vùng nguyên liệu.

Ngoài việc các ngân hàng hỗ trợ giảm lãi suất, mở rộng tối đa hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp thì các bộ, ngành, địa phương cũng cần hướng dẫn, tạo điều kiện để các doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án trọng tâm, trọng điểm, tham gia vào các cấu phần của dự án hợp tác công - tư (PPP) quy mô nhỏ và vừa để tranh thủ các cơ chế, chính sách ưu tiên, ưu đãi.

Bám thực tế để tăng hiệu quả hỗ trợ

Theo nhận định của ông Lê Hồng Phúc, Phó tổng giám đốc Agribank, hiện nay, đối với các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long, mặc dù Agribank nói riêng và hệ thống các NHTM nói chung triển khai khá nhiều chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất để hỗ trợ cho cả nhóm doanh nghiệp lớn và DNNVV. Tuy nhiên, đặc điểm chung của nhiều tỉnh trong khu vực này là tập trung mạnh vào lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn. Vì thế, các NHTM khi tăng trưởng tín dụng cũng ít nhiều lo ngại rủi ro phát sinh nợ xấu, nhất là liên quan đến các diễn biến dịch bệnh, thị trường, giá cả xuất khẩu các loại hàng hóa nông, thủy sản.

Ông Phúc kiến nghị các địa phương cần nghiên cứu, đưa vào các kế hoạch tăng trưởng kinh tế để phát triển đa dạng các loại hình doanh nghiệp. Trong đó, chú trọng phát triển các mô hình liên kết theo chuỗi, theo hệ sinh thái đa dạng lĩnh vực, ngành nghề, từ đó giúp các ngân hàng tham gia mở rộng cho vay và phát triển các dịch vụ tài chính.

Đại diện Agribank cũng kiến nghị các địa phương xem xét tạo ra các cơ chế ưu tiên, ưu đãi, giúp doanh nghiệp tiếp cận đất đai, chuyển đổi mục đích sử dụng đất tốt hơn để tăng thêm giá trị tài sản thế chấp khi vay vốn ngân hàng.

Về phía NHNN, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, tính đến nay, đối với lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn, Chính phủ và NHNN đã ban hành nhiều ưu đãi, ưu tiên liên quan đến hỗ trợ vốn tín dụng, hỗ trợ lãi suất. Các đề án lớn trong lĩnh vực nông nghiệp như Đề án xây dựng 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp; Đề án xây dựng 5 vùng chuyên canh nông sản; các mô hình sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị; các lĩnh vực thế mạnh trọng điểm của vùng như lúa gạo, thủy sản đều được hệ thống ngân hàng tham gia tài trợ vốn rất lớn.

Đơn cử như gói tín dụng hỗ trợ lãi suất cho vay đối với các doanh nghiệp lâm sản, thủy sản, từ khi triển khai đến nay, quy mô gói tín dụng này đã tăng gấp 2-3 lần, tiếp cận hàng chục ngàn doanh nghiệp trên cả nước. Trong khi đó với lĩnh vực lúa gạo, sau khi có các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và NHNN, hệ thống ngân hàng tại các địa phương cũng hưởng ứng rất tích cực, góp phần hỗ trợ nguồn vốn cho doanh nghiệp kịp thời thu mua tạm trữ lúa gạo.

Về nội dung này, với tư cách Trưởng đoàn công tác liên ngành của Chính phủ làm việc với UBND các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc thúc đẩy hỗ trợ kinh tế tư nhân hiện nay đang được Đảng, Nhà nước và Chính phủ rất quan tâm, đặt lên hàng đầu và coi là một trong những động lực chính để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cả nước. Theo Thống đốc, hiện về mặt pháp lý hỗ trợ kinh tế tư nhân, nhất là hỗ trợ DNNVV, đã có 1 Luật và 6 Nghị định được ban hành và đang có hiệu lực. Tuy nhiên, theo khảo sát của nhiều bộ, ngành, địa phương, việc triển khai các quy định pháp lý hỗ trợ khối doanh nghiệp tư nhân chưa hiệu quả. Nhiều chính sách hỗ trợ chưa tiếp cận được với doanh nghiệp các ngành nghề hoặc có tiếp cận được nhưng hiệu quả không được như kỳ vọng.

Thống đốc cho rằng có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thực thi các chính sách hỗ trợ kinh tế tư nhân chưa hiệu quả, bao gồm cả các nguyên nhân khách quan và chủ quan. Vì thế, để mổ xẻ, tìm ra các giải pháp tháo gỡ những bất cập này, trong thời gian tới, Chính phủ và các bộ, ngành cần đồng loạt tổng kết, đánh giá lại tình hình triển khai Luật Hỗ trợ DNNVV và các Nghị định, Thông tư liên quan.

“Đơn cử như hoạt động bảo lãnh tín dụng cho DNNVV, hiện nay, năng lực bảo lãnh của hệ thống Quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV tại các địa phương khá hạn chế. Vì thế, phải có những tổng hợp, đánh giá rất chi tiết, cụ thể, căn cứ trên những khó khăn, bất cập từ thực tiễn triển khai từng chính sách, từng cơ chế tại mỗi địa phương thì mới tháo gỡ triệt để được”, Thống đốc nhấn mạnh.

Riêng đối với ngành Ngân hàng, Thống đốc khẳng định sẽ ghi nhận các kiến nghị của các địa phương liên quan đến việc tăng cường các giải pháp hỗ trợ về vốn tín dụng đối với khối doanh nghiệp tư nhân, nhất là DNNVV vốn là nhóm lĩnh vực nằm trong 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ và đang được hệ thống TCTD cả nước triển khai hỗ trợ hiệu quả, chiếm tỷ trọng dư nợ cao ở nhiều tỉnh thành. Trong thời gian tới, Thống đốc cho biết, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo hệ thống TCTD tập trung tăng trưởng mạnh tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu và tham gia sâu, rộng đối với các chương trình, đề án trọng tâm, trọng điểm của quốc gia, khu vực và các địa phương.

Ngành Ngân hàng cũng sẽ tiếp tục triển khai kết nối với chính quyền các tỉnh thành và doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng để tìm hiểu, chia sẻ những giải pháp thúc đẩy khả năng tiếp cận vốn vay, mở rộng hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp, tạo điều kiện cho khối doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh, đóng góp tích cực với tỷ trọng cao cho tăng trưởng kinh tế của địa phương.