TP. Hồ Chí Minh: Để khai thác hiệu quả không gian ven sông rạch

Mặc dù việc quy hoạch và thực hiện quy hoạch bờ sông, kênh rạch đã đạt được một số kết quả, nhưng thực tế không gian ven sông trên địa bàn TP.HCM vẫn thiếu định hướng kết nối khai thác tiềm năng cảnh quan không gian 2 bên bờ sông. Thậm chí, một số đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 gắn với dự án đầu tư xây dựng thiếu đồng bộ; tình trạng lấn chiếm hành lang bờ sông để sử dụng vào mục đích cá nhân như xây dựng các bến neo đậu tàu thuyền, kinh doanh nhà hàng, quán cà phê còn phổ biến... đã khiến cảnh quan ven sông ở đô thị TP.HCM chưa phát triển toàn diện.

TP. HCM sẽ xây dựng hoàn thiện chuỗi không gian đô thị dọc bờ sông

Khắc phục những tồn tại trên, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM Nguyễn Thanh Nhã cho biết tháng 12/2020, Sở đã trình UBND TP.HCM đề án phát triển kè bờ sông và kinh tế dịch vụ ven sông giai đoạn 2020-2045, cùng kế hoạch triển khai giai đoạn 2020-2025. Đề án nhằm xây dựng, cải tạo, hoàn thiện không gian khu vực kè bờ sông, bảo tồn và phát huy giá trị môi trường tự nhiên, cảnh quan văn hóa và đặc trưng đô thị.

Đồng thời, từng bước xây dựng, kết nối hiệu quả hệ thống hạ tầng xanh gắn với không gian mở đa chức năng, tạo điều kiện phát triển kinh tế dịch vụ ven sông. Kết hợp các nguồn lực đa dạng vào quản lý đầu tư xây dựng kết nối hiệu quả cơ sở hạ tầng và khai thác không gian kiến trúc cảnh quan trên địa bàn TP.HCM đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, nâng cao chất lượng không gian sống đô thị.

Với đề án mới, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM đưa quy hoạch, đầu tư phát triển hành lang dọc sông Sài Gòn, cùng hệ thống kênh rạch, ao, hồ, mương nước dọc sông, hình thành một hệ thống hạ tầng xanh đa chức năng, bao gồm chức năng về giao thông thủy, môi trường, văn hóa và kinh tế dịch vụ.

Hệ thống hạ tầng xanh có chức năng tích hợp giao thông và phát huy chức năng giao thông thủy, góp phần điều tiết nước, giảm ngập, cải thiện chất lượng môi trường sinh thái và thích ứng biến đổi khí hậu, hình thành chuỗi không gian cảnh quan đặc trưng về văn hóa lịch sử; đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế dịch vụ, du lịch, giải trí và kinh tế cộng đồng. Từng bước đẩy mạnh phát triển kinh tế dịch vụ, xây dựng hoàn thiện chuỗi không gian đô thị dọc bờ sông có đặc trưng, bản sắc đô thị sông nước, có sức hấp dẫn, thân thiện môi trường.

Theo đó, từ năm 2020 đến 2025 sẽ điều chỉnh quy hoạch, thiết kế đô thị và các công cụ quản lý phát triển khu vực hành lang sông Sài Gòn. Triển khai chương trình hành động thực hiện quy hoạch, bao gồm triển khai các đồ án, dự án cải tạo chỉnh trang hành lang sông Sài Gòn, bao gồm các khu vực ưu tiên như khu trung tâm thành phố gắn với các đề án, chương trình phát triển kinh tế dịch vụ. Trong thời gian này, cơ quan chức năng cũng ban hành và triển khai quy chế, quy định, hướng dẫn quản lý phát triển chiến lược hành lang sông nước, xác định các khu vực ưu tiên. Sau đó, triển khai một số dự án điển hình về đầu tư cơ sở hạ tầng xanh tích hợp gắn với phát triển và tái thiết đô thị, kích hoạt các hoạt động du lịch và kinh tế dịch vụ.

Giai đoạn từ 2025-2045 sẽ triển khai các dự án về đầu tư, kết nối hoàn thiện cơ sở hạ tầng xanh tích hợp liên vùng, liên khu vực, phát huy các hoạt động du lịch và kinh tế dịch vụ giải trí theo kế hoạch; Hoàn chỉnh các công cụ quản lý đồng bộ dọc theo lưu vực sông; Liên tục rà soát, nghiên cứu, cập nhật và hoàn thiện các pháp lý quản lý khu vực dọc bờ sông theo hướng đảm bảo lợi ích chung của thành phố và liên vùng.

Đề án cũng đề cập việc khuyến khích sự tham gia của đa dạng các nguồn lực xã hội, phù hợp với chủ trương, định hướng phát triển liên vùng. Qua đó, ứng dụng nhân rộng cách làm trên phạm vi toàn TP.HCM và vùng lân cận, đáp ứng nhu cầu thị trường, yêu cầu phát triển chung.

Trước đó, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan khẳng định, TP.HCM sẽ xây dựng khung pháp lý phát triển và quy chế quản lý thống nhất, đồng bộ, làm rõ trách nhiệm từng cơ quan Nhà nước, cũng như vai trò tham gia của người dân và DN, có biện pháp chế tài đủ mạnh để triển khai thực hiện quy chế này.

Theo ông Hoan, TP.HCM hướng đến trở thành một đô thị sông nước. Khi dự án chống ngập vùng trung tâm hoàn thành, đây sẽ vừa sạch, xanh, lại vừa có cả hồ cảnh quan. Mọi hoạt động đầu tư xây dựng của DN, nhà dân, hoặc quy hoạch phát triển kinh tế hạ tầng, đều hướng tới đến xây dựng một đô thị sông nước. Bờ sông, kênh rạch nội thành là không gian chung của người dân. “Tất cả chúng ta có trách nhiệm giữ gìn và xây dựng không gian ấy trở thành một đô thị sông nước hài hòa với tự nhiên, thân thiện với môi trường và góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân thành phố”, ông Hoan nói.