Vì sao ngân hàng chậm niêm yết?

Mặc dù đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đang gây nhiều khó khăn cho nền kinh tế, không ít ngân hàng vẫn tiếp tục thực hiện kế hoạch lên sàn theo kế hoạch đã đề ra. Chẳng hạn ngày 20/7 tới đây, VietABank đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM với mã chứng khoán VAB đối với 444,96 triệu cổ phiếu, tương ứng 4.450 tỷ đồng. Ngân hàng này đặt mục tiêu tăng vốn điều lệ năm nay từ mức gần 4.500 tỷ đồng hiện nay lên xấp xỉ 5.400 tỷ đồng thông qua phát hành 95 triệu cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông, tỷ lệ 21,35%...

Trước VietABank, từ đầu năm đến nay, một số ngân hàng cũng đã niêm yết lên sàn chứng khoán như OCB, SeABank, Bac A Bank… và tất cả đều huy động được lượng vốn lớn. Trong năm 2020 vốn điều lệ của các ngân hàng đã được bổ sung hơn 33.000 tỷ đồng.

Cổ phiếu của các nhà băng niêm yết mới đây cũng có sự tăng trưởng tốt. Đơn cử như SeABank (mã SSB), ngay sau khi niêm yết 1 tuần thì cổ phiếu của nhà băng này tăng trưởng ấn tượng tới 68% với 6 phiên phủ sắc tím. Cổ phiếu của Bac A Bank (BAB) cũng đã tăng trưởng 88% sau 5 ngày lên HNX…

Niêm yết trên sàn chứng khoán là xu hướng tất yếu

Niêm yết trên thị trường chứng khoán giúp ngân hàng lợi đơn, lợi kép, khi tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của ngân hàng; đồng thời khẳng định uy tín, vị thế của ngân hàng trên thị trường, gia tăng lợi ích cho cổ đông, tiếp cận thêm một kênh huy động vốn dài hạn, minh bạch hóa thông tin, gia tăng giá trị doanh nghiệp và khả năng tiếp cận các nhà đầu tư mới. Đây là một tiền đề để các ngân hàng tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ toàn diện trong giai đoạn sắp tới. Thời gian qua, các nhà băng đẩy nhanh hơn quá trình niêm yết một phần tác động từ yêu cầu nâng cao minh bạch theo các chuẩn mực quốc tế, trong đó có việc triển khai đáp ứng được các quy định đặt ra theo Basel II.

Yêu cầu niêm yết với các ngân hàng được đặt ra tại Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Đề án Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025 của Chính phủ cũng yêu cầu thực hiện niêm yết, đăng ký giao dịch cổ phiếu của NHTMCP theo hướng đến hết năm 2020 toàn bộ NHTM niêm yết, đăng ký giao dịch trên thị trường chính thức hoặc UPCoM.

Song cho tới thời điểm này vẫn còn ba nhà băng chưa niêm yết là PVcomBank, SCB và BaoVietBank. Trong đó, chỉ riêng có SCB có động thái khi ĐHĐCĐ bất thường của nhà băng này tổ chức vào đầu tháng 12/2020 để thông qua lộ trình niêm yết cổ phiếu trên HoSE chậm nhất vào năm 2025. Vậy nguyên do vì sao lại có sự chậm trễ trong việc niêm yết ở một số ngân hàng?

Trao đổi với phóng viên, chuyên gia tài chính - ngân hàng cho rằng cần nhìn nhận ở các yếu tố khách quan và chủ quan. Với nguyên nhân khách quan, trước đây, không ít nhà băng lý giải cho việc chưa niêm yết là do thị trường chưa thuận lợi, chưa triển vọng. Hoặc nhà băng chờ khi thu hút được nhà đầu tư nước ngoài nhằm tăng sức hấp dẫn của cổ phiếu rồi mới niêm yết... Việc lên sàn không “rực rỡ” thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới uy tín của ngân hàng, cũng từ đó mà tác động tới những lần huy động vốn sau đó.

Tuy vậy, theo TS.Châu Đình Linh thì yếu tố khách quan tới từ thị trường chứng khoán không nhiều mà chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan khi ngân hàng chưa có sự chuẩn bị đầy đủ. Dẫn chứng nhiều ngân hàng niêm yết trước đó đã đem lại một nguồn lợi rất lớn về huy động vốn, chỉ số sức khoẻ tài chính khi thương hiệu của ngân hàng đó có trong tâm trí nhà đầu tư…

“Việc lên sàn phụ thuộc rất nhiều từ ý chí của cổ đông ngân hàng, từ ban HĐQT. Bên cạnh đó còn có thể là vấn đề từ nội tại nhà băng, nhiều khả năng là họ đang trong giai đoạn cần tái cơ cấu, cải thiện nợ xấu cũng như những chỉ báo tài chính khác. Ở địa vị một ngân hàng, giá cổ phiếu phụ thuộc rất nhiều vào kết quả kinh doanh của nhà băng đó, kinh doanh không thật sự thuận lợi thì tất yếu giá cổ phiếu sẽ tỷ lệ thuận theo… Nhà băng cần cân đo đong đếm và biết rằng nội tại của họ cần thay đổi gì để có sự kiện toàn. Hay nói cách khác họ cần giải quyết theo trình tự những vấn đề này trước khi chào sàn. Thêm nữa là điều kiện niêm yết trên UPCoM sẽ dễ thở hơn, bớt ngặt nghèo hơn so với những sàn tập trung như HoSE, HNX, đấy cũng là vấn đề phải tính toán và cần quá trình chuyển đổi”, TS.Linh nhìn nhận.

Đồng quan điểm việc lên sàn phụ thuộc nhiều vào nội tại nhà băng, một chuyên gia tài chính - ngân hàng vẫn cho rằng việc bỏ lỡ niêm yết thời điểm thị trường đầy hứng khởi như giữa năm 2020 tới giữa năm 2021 thì nhà băng đã lỡ một chuyến tàu cơ hội, nếu thực hiện đúng lộ trình sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Song vị chuyên gia này cũng nhấn mạnh ba nhà băng chưa lên sàn cũng chỉ chiếm thiểu số, và việc niêm yết chỉ là chuyện sớm muộn bởi niêm yết chứng khoán là xu hướng tất yếu bởi thị trường này đem lại nguồn vốn rất dồi dào cho nhà băng, gia tăng sức cạnh tranh của ngân hàng.