Vốn lớn đổ vào chăn nuôi

Nội - ngoại “hợp binh”

Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) vừa rót 1.000 tỷ đồng vào trái phiếu kỳ hạn 7 năm của doanh nghiệp sản xuất heo giống và thức ăn chăn nuôi GreenFeed Việt Nam. Khoản đầu tư này là cơ sở để doanh nghiệp nâng cao công suất chăn nuôi hướng đến mục tiêu cung ứng 125.000 tấn heo thịt mỗi năm cho thị trường vào năm 2023.

Việc IFC đầu tư vốn vào chăn nuôi, trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư trong nước và quốc tế rất quan tâm đến lĩnh vực này ở Việt Nam. Theo đó, có thể kể Dự án chăn nuôi, chế biến và phân phối thịt bò của Tổng công ty Chăn nuôi Việt Nam (Vilico) tại Sơn La với tổng vốn đầu tư 1.700 tỷ đồng. Hai dự án chăn nuôi lợn (heo) 2.500 tỷ đồng và 3.220 tỷ đồng đầu tư tại Thanh Hóa của Tập đoàn Xuân Thiện và Tập đoàn AVG Capital (Liên bang Nga); Dự án chăn nuôi lợn 1.200 tỷ đồng của BAF Việt Nam, đầu tư tại Nghệ An; Dự án chăn nuôi lợn 1.288 tỷ đồng tại Gia Lai của Japfa Comfeed Việt Nam; Dự án trang trại chăn nuôi khép kín của New Hope (Trung Quốc) đầu tư tại Bình Định và Bình Phước (200 triệu USD); Dự án chăn nuôi bò sữa của T.H (2.655 tỷ đồng) đầu tư tại An Giang…

Ảnh minh họa

Thống kê sơ bộ của Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), từ năm ngoái đến nay ngành chăn nuôi thu hút đầu tư rất mạnh. Hiện tại, cả nước đã có khoảng gần 50 dự án chăn nuôi quy mô lớn, công nghệ cao và chăn nuôi theo quy trình khép kín được các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư, với số vốn hàng tỷ USD.

Ông Nguyễn Văn Trọng - Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi cho biết, so với trước khi xảy ra đại dịch Covid-19 và dịch tả lợn châu Phi, hiện nay các doanh nghiệp chăn nuôi quy mô lớn đã tăng trưởng trên 160%. Trong đó, 16 tập đoàn trong và ngoài nước chiếm khoảng 23% tổng đàn lợn đã áp dụng công nghệ chăn nuôi, giết mổ phân phối hiện đại, tạo ra tiền đề quan trọng để ngành chăn nuôi Việt Nam tái cấu trúc tập trung vào sản xuất lớn.

Hài hòa lợi ích môi trường

Theo nghiên cứu của Oxford Economics, năm 2020 lĩnh vực nông nghiệp – thực phẩm của Việt Nam có mức tăng trưởng 4%, trong khi ngành này tại Thái Lan và Philippines đồng loạt thu hẹp. Indonesia cũng có mức tăng trưởng dương nhưng chỉ bằng một nửa của Việt Nam. Việc hàng loạt các tập đoàn đa quốc gia chuyển hướng đầu tư lớn vào chăn nuôi tại Việt Nam do cơ hội sinh lời quốc gia này đang cao nhất khu vực ASEAN.

Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam đánh giá, ngoài các yếu tố về thị trường và chính sách thu hút đầu tư nước ngoài vào chăn nuôi của Việt Nam có nhiều ưu đãi. Theo đó, trong năm 2020, Luật Chăn nuôi chính thức có hiệu lực và Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021 – 2030. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình dự thảo nghị định mới thay thế Nghị định số 57/2018 về chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn với nhiều ưu đãi. Cụ thể, như: ngân sách hỗ trợ từ 200 triệu đồng - 10 tỷ đồng/dự án (tùy theo quy mô) để xây dựng hạ tầng, cấp nước, thoát nước, xử lý môi trường, tổng mức hỗ trợ không quá 50% tổng mức đầu tư; miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước trong 15 năm đầu và giảm 50% trong 7 năm tiếp theo với các dự án đáp ứng đủ điều kiện ưu đãi…

Ông Nguyễn Kim Đoán - Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai cho rằng, khuyến khích đầu tư vào chăn nuôi là cần thiết nhưng các địa phương phải hết sức cảnh giác với bài toán môi trường. Bởi hiện tại các tỉnh thành có quỹ đất sạch rộng như: Thanh Hóa, Nghệ An, Bình Phước, Đắk Nông, Đắk Lắk, Tây Ninh… được nhiều nhà đầu tư rót vốn hình thành các trang trại hàng nghìn tỷ đồng, nhưng “thủ phủ” chăn nuôi Đồng Nai đã phát triển chăn nuôi quy mô lớn nhiều năm trước thì hiện nay không còn nhiều quỹ đất đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học đối với chăn nuôi, nên hầu như rất ít nhà đầu tư lớn lựa chọn. Vì vậy, ngay từ đầu nếu không khép kín được quy trình quản lý về môi trường thì việc khuyến khích đầu tư ồ ạt vào chăn nuôi sẽ mang lại hệ lụy lớn trong 5-10 năm tới.

Bên cạnh yếu tố môi trường, theo các chuyên gia, hiện nay sự mất cân bằng giữa lĩnh vực đầu tư trực tiếp vào chăn nuôi và giết mổ với lĩnh vực sản xuất thức ăn gia súc, gia cầm cũng đang ngày càng gia tăng. Ngành thức ăn chăn nuôi hiện nay mỗi năm phải chi ra gần 4 tỷ USD để nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản. Thức ăn chăn nuôi hiện chiếm ít nhất 70% giá thành các sản phẩm chăn nuôi, trong khi nguồn cung nguyên liệu trong nước chỉ đáp ứng được khoảng 20%, còn lại phải nhập khẩu. Vì thế cần khuyến khích nhiều hơn cho các dự án sản xuất thức ăn chăn nuôi để cân bằng đầu ra, đầu vào cho các dự án sản xuất lớn và hạ giá thành cũng như giá bán các sản phẩm từ chăn nuôi đến tay người tiêu dùng.