Anh sẽ ra sao với kịch bản Brexit tồi tệ nhất?

Quốc hội Anh ấn định thời điểm bỏ phiếu về thỏa thuận Brexit

Theo BoE, kinh tế Anh có thể giảm tới 8% trong khoảng một năm. Cảnh báo này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Chính phủ Anh cũng có những cảnh báo tương tự về một Brexit không có thỏa thuận.

Ảnh minh họa

Mặc dù BoE cho biết kịch bản “hỗn loạn” - liên quan đến sự chậm trễ nghiêm trọng tại biên giới Anh và mất niềm tin vào các thị trường tài chính của Anh - không phải là kịch bản cơ sở, nhưng nếu điều đó xảy ra, đồng bảng Anh có thể sụt giảm 25% giá trị rơi xuống gần như ngang bằng với đồng đôla, đẩy lạm phát tăng vọt lên 6,5% từ mức khoảng 2,4% hiện nay và lãi suất sẽ buộc phải tăng mạnh. Giá nhà sẽ giảm 30%.

Cũng theo BoE, kịch bản Brexit “hỗn loạn” với việc hàng hóa chảy qua biên giới sẽ phải đối mặt với thuế quan và các rào cản khác sẽ làm giảm 3% tổng sản phẩm quốc nội của Anh.

Trong khi một thỏa thuận giữa Anh và EU trong một mối quan hệ gần gũi trong tương lai có thể khiến tăng trưởng kinh tế nhanh hơn so với dự báo của BoE đầu tháng này, cơ quan này cho biết.

Tuy nhiên, trong tất cả các kịch bản của BoE, lãi suất đều sẽ tăng lên. Trong kịch bản Brexit tồi tệ nhất, lãi suất có thể tăng lên 5,5% - mức được nhìn thấy lần cuối cùng vào năm 2007, trước thời điểm diễn ra khủng hoảng tài chính - từ mức lãi suất cơ bản hiện tại là 0,75%.

“Công việc của chúng tôi không phải là hy vọng điều tốt nhất mà là chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất”, Thống đốc BoE Mark Carney phát biểu tại một cuộc họp báo, lưu ý rằng các ngân hàng của Anh có thể đối phó với cú sốc tồi tệ nhất của Brexit.

Vài giờ trước đó, Chính phủ Anh cũng đưa ra cảnh báo rằng, với bất kỳ kịch bản Brexit nào thì kinh tế Anh cũng sẽ tồi tệ hơn so với việc ở lại EU. Tuy nhiên, việc rời EU mà không có bất kỳ thỏa thuận với Brussels sẽ gây tổn hại nặng nề cho nền kinh tế ít nhất là đến năm 2030. Ngược lại, kế hoạch mà Thủ tướng Anh Theresa May đã được các nhà lãnh đạo EU thông qua hôm Chủ nhật 25/11 sẽ “mang lại kết quả rất gần với lợi ích kinh tế khi còn ở lại với EU”, Bộ trưởng Tài chính Philip Hammond nói.

Theo báo cáo của Chính phủ Anh, trong một kịch bản dựa trên kế hoạch Brexit mà Thủ tướng Anh Theresa May đã công bố vào tháng 7, thay vì thỏa thuận sửa đổi đã được các nhà lãnh đạo EU thông qua hôm 25/11, sản lượng quốc gia sẽ nhỏ hơn 2,1% chỉ trong vòng 15 năm so với trường hợp Anh ở lại EU.

Tuy nhiên, nếu Brexit không có thỏa thuận, nó sẽ nhỏ hơn 7,7%. Giả sử không có di cư thuần từ EU trong tương lai, sự tổn thất đối với nền kinh tế sẽ lớn hơn: 3,9% theo thỏa thuận của bà May và 9,3% nếu không có thỏa thuận.

Báo cáo của Chính phủ Anh và BoE đã khiến những người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu (eurosceptics) tức giận, những người đã xem các phát biểu này như lặp lại những cảnh báo nhằm ngăn cản các cử tri Anh ra quyết định chia tay EU trước cuộc trưng cầu dân ý năm 2016. “Tôi e rằng chúng ta phải sẵn sàng cho dự án Fear 2.0”, cựu bộ trưởng Brexit David Davis, người đã từ chức hồi tháng 7 để phản đối kế hoạch của Thủ tướng May cho biết.

Andrew Sentence - một cựu thành viên thiết lập lãi suất của BoE cũng lên tiếng chỉ trích về kịch bản xấu nhất mà BoE đưa ra. “Có ai thực sự tin rằng đây là một kịch bản thế giới thực?”, ông nói. “NHTW Anh đang phá hoại sự tín nhiệm và tính độc lập của mình bằng cách đưa ra các kịch bản và dự báo khắc nghiệt này”.

Tuy nhiên, Thống đốc Mark Carney đã bác bỏ tất cả những chỉ trích này. “Quốc hội đã yêu cầu những phân tích này”, ông nói. “Nó không phải là để làm cho mọi người sợ hãi, nó có nghĩa vụ phải cung cấp bảo đảm rằng, ngay cả khi điều (tồi tệ nhất) này xảy ra, dù điều đó là không có khả năng, tất cả đều sẵn sàng”.