Cẩn trọng áp lực lạm phát
Ảnh minh họa |
Thế giới dường như lạc quan hơn về tăng trưởng trong năm nay với việc giá dầu thô Brent đã tăng 5,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Có lẽ niềm lạc quan được củng cố khi gần đây Trung Quốc đã có các chỉ số tăng trưởng mạnh mẽ, Nhật Bản đang xúc tiến cho việc phục hồi các hoạt động kinh tế trong nửa sau năm 2013, Mỹ đang lấy đà tăng tiêu dùng…
Việt Nam cũng bước vào năm 2013 với một nền tảng mạnh mẽ hơn và các số liệu kinh tế tích cực hơn trong tháng 1. Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam của HSBC tăng nhẹ lên mức 50,1 điểm. Cả nhập khẩu và xuất khẩu đều tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm trước, với thặng dư thương mại của tháng 1 khoảng 200 triệu USD. Lạm phát vẫn giữ ở mức một con số kể từ tháng 5/2012 và dòng vốn FDI tăng tốc đáng kể…
Những dấu hiệu đó cho thấy phần nào nền kinh tế đang có hướng đi đúng. Sản lượng trong lĩnh vực sản xuất đã cải thiện ba tháng liên tiếp mặc dù vẫn còn chậm chạp. Các biện pháp giảm giá và khuyến khích tín dụng giai đoạn cuối năm 2012 đã giúp kích cầu trong nước. Kết quả là các đơn đặt hàng mới cũng như số lượng mua hàng gia tăng trong tháng 1 vừa qua.
Ngoài ra, chỉ số phụ việc làm vẫn trên ngưỡng 50 điểm chứng tỏ kế hoạch mở rộng sản xuất vẫn đang tiếp diễn, mặc dù giảm nhẹ trong tháng 1. “Nhu cầu trong nước đang phục hồi có thể đủ sức giúp lĩnh vực sản xuất dần lấy lại đà tăng trưởng của mình, mặc cho những bất lợi mang tính khách quan từ bên ngoài như nhu cầu từ các nước thuộc khu vực đồng tiền chung châu Âu tiếp tục yếu” – Báo cáo Kinh tế vĩ mô - Triển vọng thị trường Việt Nam số tháng 2/2013 của Khối Nghiên cứu Kinh tế của Ngân hàng HSBC (HSBC Global Research) vừa công bố nhìn nhận.
Tuy nhiên, những con số tích cực trên cũng nên được diễn giải một cách thận trọng. Quá trình phục hồi kinh tế ở Việt Nam vẫn mong manh và còn nhiều khó khăn, thể hiện ở chỉ số PMI toàn phần. Sau khi tăng trong tháng 11/2012, hoạt động sản xuất lại thụt lùi trong tháng 12/2012 và chỉ tăng nhẹ trong tháng 1/2013.
Chỉ số phụ PMI đáng lo ngại nhất không phải là nhu cầu xuất khẩu tiếp tục giảm mà là sự tăng tốc đáng kể của giá cả đầu vào. Chỉ số lạm phát của tháng 1 vừa qua đã phản ánh xu hướng này. Lạm phát cơ bản vẫn còn cao ở mức 12,6% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 1/2013, tăng từ mức 12,2% trong tháng 12/2013.
Lạm phát cơ bản cao hơn đáng kể, cùng với giá dầu tăng cao, có nghĩa là lạm phát toàn phần có thể tăng nhanh nếu lạm phát thực phẩm cũng tăng. Việc các nền kinh tế bên ngoài có triển vọng sáng sủa hơn, như Trung Quốc trên đà phục hồi, giá cả hàng hóa toàn cầu có thể tăng… hàm ý là Việt Nam sẽ phải thận trọng và nỗ lực để duy trì lạm phát ở mức một con số.
Bên cạnh đó, việc ưu tiên ổn định nền kinh tế vĩ mô (hơn tăng trưởng nhanh) cần phải được tiếp tục để nâng cao năng lực sản xuất tổng thể của Việt Nam. Việc Chính phủ càng sớm đề ra những cải cách cụ thể để tăng hiệu quả của đầu tư công và cải thiện môi trường kinh doanh thì Việt Nam sẽ càng nhanh chóng hiện thực hóa được những tiềm năng của mình. HSBC dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm nay sẽ ở mức 5,5%, trong khi lạm phát cả năm sẽ ở mức 9,5%.
Báo cáo của HSBC cũng nhìn nhận, tỷ giá dự báo sẽ được duy trì ổn định ở mức 21.000 VND/1 USD trong quý I và quý II/2013, trước khi có thể biến động nhẹ lên mức 21.500 VND/1 USD vào quý III và quý IV/2013.
| 1Q 12 | 2Q 12 | 3Q 12 | 4Q 12 | 1Q 13f | 2Q 13f | 3Q 13 f | 4Q 13f | 2011 | 2012 | 2013f |
Tăng trưởng GDP (% theo năm) | 4,1 | 4,7 | 5,4 | 5,5 | 7,5 | 5,5 | 4,5 | 4,7 | 5,9 | 5,0 | 5,5 |
CPI, trung bình (% theo năm) | 17,2 | 11,0 | 5,9 | 6,8 | 7,2 | 9,6 | 11,1 | 9,9 | 18,6 | 9,3 | 9,5 |
Thặng dư thương mai (% GDP) | 0,9 | -1,1 | 0,9 | 0,3 | -4,6 | -0,5 | 1,3 | 0,8 | -9,8* | 0,2* | -2,2* |
Lãi suất OMO, cuối quý (%) | 13,0 | 10,0 | 8,0 | 7,0 | 7,0 | 7,0 | 7,0 | 8,0 | 14,0 | 7,0 | 8,0 |
Tỷ giá VND/USD, cuối quý | 20900 | 20905 | 20860 | 20843 | 21000 | 21000 | 21500 | 21500 | 21034 | 20900 | 21500 |
Chỉ số kinh tế vĩ mô Việt Nam (Nguồn: CEIC, dự đoán của HSBC - Lưu ý: * chỉ giá trị thực bằng tỷ USD)
Đỗ Lê