Cổ đông nói, ai nghe?

Về nguyên tắc, cổ đông có thể thắc mắc, yêu cầu lãnh đạo doanh nghiệp phải giải thích tất cả những vấn đề liên quan đến chiến lược, hoạt động của doanh nghiệp, tất nhiên cũng phải đảm bảo bí mật kinh doanh và phù hợp với quy định pháp luật. Nhưng từ đây cũng xuất hiện không ít những rủi ro, chẳng hạn như đối thủ của doanh nghiệp cũng có thể mua cổ phiếu để trở thành cổ đông để đi họp và đặt câu hỏi chẳng hạn như nhà cung cấp, khách hàng là những ai…

Cũng có trường hợp lãnh đạo điều hành hiệu quả, minh bạch được biểu dương nhưng có những cổ đông lại quá lan man thay vì tập trung vào trọng tâm. Nhưng nhiều nhất có lẽ là những ý kiến, bức xúc, thắc mắc liên quan trực tiếp đến quyền lợi bao gồm cổ tức, giá cổ phiếu… Nhưng vấn đề cần bàn ở đây là cách thức lắng nghe và trả lời của doanh nghiệp như thế nào.

Điều quan trọng chính là sự tôn trọng tối đa, biết lắng nghe của doanh nghiệp

Giữa cổ đông và lãnh đạo doanh nghiệp luôn tồn tại những khoảng cách, hay độ vênh về suy nghĩ, nhìn nhận về lợi ích, chiến lược, kinh nghiệm, hiểu biết… Ngay tới cổ đông lớn là nhà đầu tư tổ chức ban đầu tham gia vào doanh nghiệp với nhiều viễn cảnh màu hồng nhưng đến khi có chuyện cũng xung đột gay gắt.

Nhà đầu tư cá nhân thường lên tiếng gay gắt khi doanh nghiệp kinh doanh bết bát, giá cổ phiếu đi xuống, còn như đại hội các năm 2016, 2017 thì tất cả đều vui vẻ vì giá rất nhiều cổ phiếu tăng mạnh. Và điểm mấu chốt ở đây là cuộc đối thoại không chỉ có đấu lý mà còn phải có nghệ thuật giao tiếp thực sự, một kỹ năng mà có khi lãnh đạo doanh nghiệp cũng rất giỏi, nhưng có thể vì lý do gì đó mà không sử dụng tại đại hội cổ đông.

Đơn cử như chuyện cổ đông thắc mắc các năm trước đi dự đại hội doanh nghiệp tặng quà đem về nhưng năm nay tại sao lại không có, lãnh đạo doanh nghiệp thay vì trả lời một cách ôn tồn vì lý do này khác thì lại chỉ trích một số cổ đông… Vị này nói không hẳn đã sai, nhưng chắc chắn việc chỉ trích gay gắt như vậy là không phù hợp.

Hay như thắc mắc của cổ đông về việc công ty làm ăn tốt, tài sản tăng, nhưng sao giá cổ phiếu không tăng. Để trả lời cho câu hỏi này sẽ có rất nhiều cách, phổ biến nhất có lẽ là lập luận, giá cổ phiếu là do thị trường quyết định, lãnh đạo không liên quan và không thể can thiệp. Dù vậy, cách nói này không phải lúc nào cũng thỏa mãn được cổ đông nhỏ lẻ vì đối với nhiều người mục tiêu hàng đầu vẫn phải là cổ phiếu tăng giá để tạo ra lợi nhuận.

Vấn đề lúc này không phải là chuyện tìm câu trả lời, mà lãnh đạo doanh nghiệp cần phải đặt mình vào vị trí của cổ đông nhỏ lẻ để hiểu được kỳ vọng, và sau đó tìm cách chia sẻ sao cho hợp lý. Như trường hợp một nữ CEO mới đây đã tính toán giá trị vốn hóa của cả hệ thống bán lẻ của mình, thấp hơn rất nhiều so với giá trị chung, nhưng đồng thời cũng thừa nhận những thiếu sót trong việc hiểu biết về cách thức vận hành của cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.

Thoạt nghĩ, nếu cổ đông nói đúng, nói chuẩn thì doanh nghiệp tất nhiên phải nghe, nhưng trong thực tế, cũng đã có những đại hội mà không ít ý kiến cổ đông đưa ra được đánh giá là vô thưởng vô phạt, hoặc nhảm, và cách ứng xử thế nào với nhóm này lại càng quan trọng hơn.

Trước nhất, doanh nghiệp hay các nhà đầu tư, cổ đông khác phải hiểu đây là việc rất đỗi bình thường trên thị trường chứng khoán, đã huy động nguồn vốn từ xã hội cũng phải có người này người kia. Điều quan trọng hơn chính là sự tôn trọng tối đa, biết lắng nghe của doanh nghiệp, và thậm chí là cách trả lời chân thành, thuyết phục sẽ giúp cho doanh nghiệp gia tăng giá trị, hình ảnh của mình hơn nữa.