Cơ hội rộng mở cho ngành bia

	Bộ Công thương chốt giá “chào sàn” cổ phiếu Sabeco là 110.000 đồng
	Giá cổ phiếu Bia Sài Gòn tăng vọt sau yêu cầu của Thủ tướng
	Nhiều hãng bia ngoại xếp hàng chờ mua cổ phần của Habeco, Sabeco

Trong khi tình hình sản xuất bia Thế giới chứng kiến sự suy giảm và gần như không tăng trưởng ở hầu hết các quốc gia thì Việt Nam trở thành một điểm sáng với sản lượng năm 2015 đạt 4,67 tỷ lít bia, tăng tới 20,1% so với cùng kỳ 2014, bỏ xa nước có mức tăng trưởng cao thứ hai là Bỉ chỉ tăng 8,8%.

Xét trong nhóm sản phẩm tiêu dùng, đồ uống chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 41% trong đó bia chiếm tới 31%, còn trong tổng tiêu thụ đồ uống có cồn, bia chiếm 94% cho thấy đây là loại đồ uống được ưa chuộng tại Việt Nam. CTCK Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) ước tính dung lượng cho thị trường bia vào khoảng 7,63 tỷ USD.

Ảnh minh họa

Đáng nói hơn, Việt Nam sẽ tiếp tục là điểm sáng về tiêu thụ bia của thế giới với dự báo sản lượng trong 5 năm tới tăng trưởng 4%-5%/năm. Điểm tựa cho kỳ vọng này chính là lượng tiêu thụ bia trên đầu người của Việt Nam dù cao trong khu vực với 57,09 lít bia/năm, nhưng thấp hơn nhiều so với mức trung bình 92,07 lít của nhóm 25 nước tiêu thụ bia nhiều nhất thế giới.

Cơ cấu dân số vàng với 61,91% người dân trong độ tuổi 15 - 54, ước tính mỗi năm Việt Nam lại có thêm 1 triệu người tròn 18 tuổi - độ tuổi bắt đầu được luật pháp cho phép uống bia rượu càng thêm hấp dẫn với các DN sản xuất bia. Xu hướng sử dụng các sản phẩm giá thành cao đang dần được ưa chuộng và thúc đẩy.

Theo Trung tâm Nghiên cứu người tiêu dùng và khách hàng của Tập đoàn Tư vấn Boston (Mỹ), “tầng lớp trung lưu và giàu có” của Việt Nam sẽ tăng gấp đôi lên tới 33 triệu người, tương đương khoảng 1/3 dân số đất nước đến năm 2020, đây là mức tăng nhanh nhất tại khu vực Đông Nam Á.

Thống kê từ Hiệp hội Bia – Rượu – NGK Việt Nam, cả nước có khoảng 129 cơ sở sản xuất bia, tuy nhiên, phần lớn thị phần bia Việt Nam là do bốn DN lớn nhất thị trường thống lĩnh. Habeco, Hue Brewery (do Carlsberg sở hữu 100%) và Sabeco lần lượt là các DN thống lĩnh thị trường miền Bắc, Trung và Nam, trong khi Heineken NV dẫn đầu phân khúc cao cấp.

Sản lượng bán ra của Sabeco đạt tăng trưởng kép hàng năm 6,4% từ 2012-2015, cao hơn so với con số của toàn ngành là 4,5%. Hiện diện tại phân khúc cao cấp vừa túi tiền, hệ thống nhà máy và phân phối rộng khắp tại miền Nam, thâm nhập thành công thị trường miền Bắc là các yếu tố giúp Sabeco có thể giữ vững thị phần bất chấp sự cạnh tranh của Heineken NV cũng như các đối thủ mới như Masan Brewery. Trong 6 tháng đầu năm 2016, sản lượng Sabeco tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.

Habeco cũng đạt tăng trưởng kép hàng năm 4,1% từ 2012-2015. So với các nỗ lực xây dựng thương hiệu và tiếp thị của Sabeco và Heineken, Habeco vẫn chưa tỏ ra cải thiện nhiều, vì vậy, thị phần đang thu hẹp khi Sabeco mở rộng ra miền Bắc.

Theo nghiên cứu thực hiện bởi Nielsen, thị phần của Sabeco ở miền Bắc đã tăng từ 10% trong năm 2014 lên 14% trong năm 2015 và 15,5% trong 6 tháng đầu năm 2016. Tương phản lại, thị phần của Habeco ở miền Bắc giảm từ mức khoảng 55% trong năm 2014 còn khoảng 50% trong 6 tháng đầu năm 2016. Sản lượng bán ra của Habeco 6 tháng đầu năm đã ghi giảm 1,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, những kỳ vọng tăng trưởng mới đang mở ra đối với Sabeco và Habeco với kế hoạch thoái vốn Nhà nước tại hai DN này. Việc thay đổi sở hữu và lãnh đạo có thể giúp các DN cải thiện lợi nhuận. Phân tích của CTCK Bản Việt (VCSC) cho thấy việc tập trung vào phân khúc cao cấp, sẽ hỗ trợ biên lợi nhuận cho DN. Heineken Vietnam Brewery đạt biên lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh (trên 30% năm 2015) cao hơn nhiều so với Sabeco (14%) và Habeco (11%) cho thấy hai công ty này vẫn có thể đạt kết quả cao hơn rất nhiều.

Cùng với đó việc thắt chặt chuỗi cung ứng, tăng cường sở hữu tại các công ty con chuyên sản xuất và kinh doanh, tăng cường năng suất của nhân viên, kiểm soát tốt hơn hệ thống phân phối và tiếp thị hiệu quả hơn là các yếu tố quan trọng có thể mang lại nhiều cải thiện về lợi nhuận. Việc Nhà nước thoái vốn khỏi Sabeco và Habeco càng trở nên hấp dẫn đối với các công ty bia nước ngoài khi Bộ Công Thương siết chặt cấp phép sản xuất ngành bia.

Một DN khác đáng chú ý trong ngành là Masan Brewery - công ty con của Masan Group tuy mới xuất hiện tại phân khúc trung cấp nhưng đang nhanh chóng tăng cường hiện diện tại các đô thị loại hai và khu vực nông thôn Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ. Sản lượng bia thương hiệu Sư Tử Trắng đã lên đến 45 triệu lít trong năm 2015. Trong quý I/2016, Masan Brewery đã nhận được khoản đầu tư 50 triệu USD từ Singha, Thái Lan để sở hữu 33% cổ phần Masan Brewery. Trong 6 tháng đầu năm 2016, doanh thu Masan Brewery tăng mạnh 83%.

Áp lực cạnh tranh của ngành bia được VCSC dự báo sẽ khốc liệt sau 10-11 năm tới khi các Hiệp định Thương mại chính thức có hiệu lực khi đó cùng với việc giá bia nhập khẩu giảm mạnh mức độ dân số vàng của Việt Nam giảm xuống.