Cơ hội và thách thức cho xu hướng mới

	“Co-working space” là xu thế tất yếu
	Tiềm năng mô hình co-working tại Việt Nam

Cơ hội cho từng phân khúc

Chỉ trong một thời gian ngắn, thị trường bất động sản (BĐS) Việt Nam đã liên tiếp xuất hiện những mô hình mới. Trong đó, có thể kể đến như văn phòng, khách sạn (officetel); căn hộ, khách sạn (condotel) hay không gian làm việc chung (co-working)... Có những mô hình đang ăn nên làm ra với nhiều cơ hội để phát triển trong tương lai, lại cũng có mô hình đứng trước những khó khăn thách thức, có thể dẫn đến tình trạng “chết yểu” khi khách hàng rút lui.

Mô hình căn hộ, khách sạn ở Việt Nam đang phải đối diện với những thách thức

Trong số những xu hướng BĐS mới đang có nhiều điều kiện để phát triển, phải nhắc đến co-working. Không gian làm việc chung không phải là một khái niệm mới. Mô hình này ra đời nhằm thay thế cho hình thức thuê mặt bằng văn phòng truyền thống vốn không linh hoạt và không phù hợp với nhu cầu của nhiều DN trẻ và nhỏ trong môi trường kinh doanh có nhiều biến động.

Theo bà Hoàng Diệu Trang - Quản lý cấp cao Bộ phận Tư vấn cho thuê thương mại Savills Hà Nội, đối tượng sử dụng chính của co-working thường là những công ty khởi nghiệp (start-up), công ty mới được thành lập và các lao động tự do. Tại Việt Nam, đối tượng sử dụng dịch vụ này còn được mở rộng tới những DNNVV.

Theo đó, mô hình co-working cho phép họ có quyền lựa chọn làm việc độc lập trong không gian riêng hoặc trò chuyện, trao đổi và chia sẻ ý tưởng với những người đồng quan điểm. Nhiều người tin rằng môi trường như vậy tạo điều kiện để bản thân người lao động phát triển và làm việc hiệu quả hơn, vì vậy mà co-working đang ngày càng được ưa chuộng.

Cũng theo các chuyên gia từ Savills Việt Nam, ưu điểm nổi bật của co-working so với các văn phòng truyền thống chính là bài toán chi phí. Theo đó, thay vì phải đóng một khoản tiền thuê lớn với hợp đồng dài hạn từ 3-5 năm thì người thuê tùy theo yêu cầu có thể linh hoạt lựa chọn các gói thanh toán với thời gian và diện tích khác nhau.

Trong khi đó, bên cạnh việc đảm bảo đầy đủ chức năng của một văn phòng thông thường và tính linh hoạt trong chi phí, các nhà đầu tư co-working còn chú trọng cung cấp trải nghiệm bằng cách nâng cao dịch vụ bổ trợ cho khách hàng với việc bao gồm các tiện ích điện, nước, phí gửi xe và Internet. Một vài nơi còn cung cấp miễn phí tiện ích ăn uống nhẹ và thậm chí là cả chỗ ngủ cho người sử dụng...

Trên thực tế tại Việt Nam với số lượng các DN, đặc biệt các DNNVV ra đời ngày càng nhiều như hiện nay mô hình co-working sẽ có nhiều tiềm năng để phát triển, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường. Mô hình này hiện cũng đã khá phát triển tại những đô thị lớn trong cả nước như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và đang lan rộng đến một số địa phương khác.

Condotel đối diện thách thức

Cũng là một trong những mô hình BĐS mới ở Việt Nam như co-working, song condotel sản phẩm mang cả hai đặc tính của căn hộ và khách sạn lại đang đứng trước những khó khăn, có thể nói là rất nan giải, chưa có một lối thoát cụ thể.

Cũng chỉ trong một thời gian ngắn, tại các đô thị lớn trong cả nước mô hình condotel đã phát triển như vũ bão. Đặc biệt, tại các địa phương có nhiều tiềm năng về ngành du lịch như, Nha Trang, Đà Nẵng, Quy Nhơn hay Phú Quốc... Nhiều dự án condotel liên tục ra đời, đã khiến nguồn cung trên thị trường tăng cao đột biến. Ở nhiều nơi, mô hình condotel đã thực sự trở thành những “cú hích” cho thị trường BĐS... Tuy nhiên, sớm nở tối tàn mô hình kết hợp khách sạn và căn hộ này đã nhanh chóng bộc lộ rất nhiều hạn chế, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến pháp lý, khiến nhiều khách hàng quay lưng.

Hiện, lượng hàng tồn kho của các dự án condotel đang không ngừng tăng cao. Theo số liệu của các cơ quan chức năng, đứng đầu bảng về tỷ lệ này hiện là TP. Đà Nẵng khi chỉ có 9% nguồn cung được giao dịch thành công (tồn kho đến 91%); Bình Định, Khánh Hòa tỷ lệ hấp thụ căn hộ condotel chỉ dao động từ khoảng 22 đến 26%. Ở Phú Quốc hay những nơi khác cũng đang lâm vào tình trạng tương tự... Nhiều khách hàng bắt đầu “tháo chạy” khỏi các dự án condotel.

Hàng tồn kho ngày càng tăng cao, bất chấp trước đó các chủ đầu tư của condotel đã cam kết lợi nhuận ở mức 10%/năm. Thậm chí, một số chủ đầu tư mới đã nâng con số này lên đến 12%/năm hoặc cao hơn nữa. Song, trên thực tế các khách hàng rất khó có thể thu được con số lợi nhuận như các chủ đầu tư đã vẽ ra. Chưa nói đến việc ở một số dự án condotel trong cả nước, các khách hàng đang phải đối mặt với những rủi ro về pháp lý.

Bà Dương Thùy Dung - Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam cho rằng, cam kết lợi nhuận của chủ đầu tư condotel ở Việt Nam như con dao hai lưỡi. Một mặt dễ thu hút đầu tư, nhưng mặt khác, do chủ đầu tư thường chỉ quan tâm tới việc gọi vốn mà không chú tâm tới việc hoàn vốn nên dễ xảy ra những tranh chấp trong tương lai.

Như đã nói ở trên, một trong những vấn đề khiến các dự án condotel ở Việt Nam phải đối diện với những thách thức chính là vấn đề pháp lý. Vấn đề nổi cộm nhất hiện nay đối với khách hàng mua condotel là mua quyền thuê hay có quyền được sở hữu nhà ở vĩnh viễn. Trong khi đó, các chủ đầu tư luôn tìm cách mập mờ các thông tin, để các “thượng đế” yên tâm khi nghĩ rằng, bỏ tiền ra mua căn hộ condotel thì sẽ được sở hữu vĩnh viễn.

Được biết, trước những vướng mắc này, Bộ Xây dựng đang tập trung nghiên cứu để có những hướng dẫn cụ thể, sớm có những văn bản pháp lý cụ thể để có cơ sở quản lý condotel một cách bài bản. Có thể nói, cũng là những mô hình BĐS mới, song condotel và co-working lại đang đứng trước những cơ hội khác nhau. Và “cái gì tồn tại thì hợp lý, cái gì hợp lý thì tồn tại”.