Dòng vốn tìm hướng quay lại làng nghề

	Phát triển làng nghề gốm song hành với du lịch
	Làng nghề Hà Nội có cơ hội phát triển
	Lắng nghe tâm tư người dân huyện nghèo

Hấp lực của các mô hình mới

Cách đây không lâu, trong một sân chơi khởi nghiệp dành cho giới trẻ, dự án xây dựng thương hiệu nước mắm Lê Gia dành riêng cho trẻ em dựa trên nguyên liệu và công thức chế biến nước mắm truyền thống của vợ chồng doanh nhân trẻ Lê Anh – Hải Vân (Thanh Hóa) đã cùng một lúc nhận được đề nghị cho vay 4-6 tỷ đồng của cả 3 nhà đầu tư lớn là Quỹ đầu tư CyberAgent, Quỹ VinaCapital và Tập đoàn Sunhouse.

Nhiều dự án đổi mới sản phẩm làng nghề thủ công được các quỹ tài chính rót vốn

Câu chuyện gọi vốn thành công của Công ty TNHH Thực phẩm Lê Gia là minh chứng cho thấy các dự án khởi nghiệp dựa trên việc đổi mới sản phẩm của các làng nghề thủ công truyền thống đang bắt đầu có sức hút khá mạnh đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Bởi những quan sát cho thấy, hiện nay hầu hết các dự án khởi nghiệp của người trẻ dựa trên việc phục dựng và phát triển các sản phẩm thủ công truyền thống đều được giới đầu tư đánh giá khá tích cực.

Chẳng hạn, tại TP.HCM với ý tưởng đổi mới cách thức sản xuất bánh tráng truyền thống tại Củ Chi, Công ty TNHH thực phẩm Duy Anh đã kêu gọi thành công hàng chục tỷ đồng vốn vay từ các NHTM và các hợp tác xã để đầu tư máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất các loại bánh tráng xuất khẩu đi Mỹ và EU.

Tại Đồng Nai, một nhóm bạn trẻ cũng đã gọi vốn thành công hàng tỷ đồng với dự án De-form Pottery - một studio trải nghiệm văn hóa làm gốm, và sản xuất gốm Biên Hòa. Trong khi đó, tại Bến Tre, Tiền Giang và Cần Thơ hàng loạt các dự án khôi phục làng nghề sản xuất sản phẩm từ dừa và lục bình lọt vào top 10 những dự án khởi nghiệp và được Quỹ phát triển nông nghiệp quốc tế AMD rót gần 30 tỷ đồng vốn để phát triển…

Theo những thống kê của tổ chức Ariska – một tổ chức hoạt động trong lĩnh vực phát triển doanh nghiệp xã hội – hầu như 80% các dự án khởi nghiệp xuất phát từ các sản phẩm thủ công truyền thống sẽ có cơ hội thành công và tạo ra công ăn việc làm cho địa phương.

Ariska cho rằng, với sự tham gia tích cực của giới trẻ, các dự án khởi nghiệp theo mô hình kết hợp truyền thống với hiện đại đang được nhiều quỹ đầu tư săn đón.

Tại Việt Nam hiện nay những dự án tương tự như dự án Fiber (chuẩn hóa và đổi mới sản phẩm từ cói) đang thực hiện tại làng chiếu Nga Sơn (Thanh Hóa) hoặc dự án sản phẩm guốc gỗ chạm khắc hình rồng F4F đang được thực hiện bởi tổ chức Fashion 4 Freedom tại Huế và TP.HCM… sẽ là những mô hình hấp dẫn các nhà đầu tư lớn vì chỉ sau vài năm thực hiện các dự án này đã có sản phẩm xuất khẩu thành công vào hàng chục thị trường quốc tế và có lợi nhuận hàng tỷ đồng mỗi năm.

Nhà băng thăm dò và kết hợp

Theo quan sát của Thời báo Ngân hàng, hiện nay mặc dù các dự án khởi nghiệp dựa trên việc phát triển các sản phẩm của làng nghề truyền thống đã có sự hấp dẫn nhất định đối với giới đầu tư. Tuy nhiên, việc cho vay khôi phục và phát triển các làng nghề thủ công chủ yếu được các ngân hàng và các tổ chức tài chính vi mô thực hiện.

Trao đổi về vấn đề này, Giám đốc chi nhánh Agribank Thủ Đức cho rằng, việc đầu tư vào các dự án khôi phục làng nghề truyền thống thực tế vẫn được các NHTM thực hiện thông qua việc kết hợp các chương trình tín dụng ưu đãi. Chẳng hạn, tại Agribank Thủ Đức trong thời gian vừa qua nhờ việc linh hoạt triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất của TP.HCM, đơn vị cũng đã cho vay khoảng 320 tỷ đồng để phát triển các mô hình trồng mai vàng, giúp vực dậy làng mai truyền thống ở địa phương.

Tuy nhiên, đối với các làng nghề truyền thống khác, nếu muốn tiếp cận tốt hơn với các nguồn vốn vay tín dụng thì cần phải có những mô hình đổi mới sản phẩm khả thi. Còn nếu vẫn áp dụng những phương thức sản xuất và kinh doanh truyền thống thì các ngân hàng cũng khó có thể mở rộng hạn mức tín dụng mà chỉ dám thăm dò cho vay một số mô hình thí điểm.

Đứng ở góc độ đầu tư, bà Trương Lý Hoàng Phi - Giám đốc Trung tâm hỗ trợ Thanh niên khởi nghiệp TP.HCM cho rằng, hiện nay ngoài việc cho vay trực tiếp vào các dự án khởi nghiệp, một số NHTM như OCB, HDBank, SHB… cũng có những khoản đầu tư lớn vào Quỹ đầu tư khởi nghiệp và sáng tạo TP.HCM (HSIF). Việc đầu tư vào quỹ này cho thấy các ngân hàng đang khá quan tâm tới lĩnh vực đầu tư mạo hiểm.

Bà Phi cho biết, theo kế hoạch phát triển của Quỹ HSIF thì đến năm 2020 nguồn vốn của quỹ này dự kiến sẽ đạt 100 tỷ đồng. Do vậy chắc chắn sẽ có thêm nhiều NHTM tham gia bỏ vốn vào quỹ để đầu tư trực tiếp vào các dự án khởi nghiệp (bao gồm cả các dự án khởi nghiệp dựa trên sản phẩm của làng nghề truyền thống). Vì thế cửa tiếp cận vốn đối với các dự án khởi nghiệp khả thi sẽ rất lớn.

Trong khi đó, ở phía NHTM, bà Đặng Tố Loan - Phó tổng giám đốc SHB cho rằng, khi có sự tham gia góp vốn của các NHTM vào các quỹ đầu tư mạo hiểm thì các dự án khởi nghiệp sáng tạo nói chung và các dự án đổi mới sản phẩm làng nghề nói riêng sẽ có nhiều cơ hội nhận vốn, xây dựng thương hiệu và tìm chỗ đứng trên thị trường. Bên cạnh đó, bản thân các NHTM cũng sẽ có cơ hội thu lợi nhuận cao nhờ việc phát triển thành công các mô hình khởi nghiệp bằng hình thức đầu tư trực tiếp bên cạnh hình thức cho vay tín dụng thông thường.