Đủ nguồn lực, công cụ ổn định tỷ giá
Điều hành tỷ giá hỗ trợ cho xuất khẩu | |
Tỷ giá chủ động đón sóng | |
Tỷ giá tăng: Chỉ là tác động “ngoại lai” |
Ông Bùi Quang Tín |
Ngày 4/5, Sở Giao dịch NHNN nâng giá USD lên 23.006 đồng/USD ở chiều bán ra, mức cao nhất trong nhiều năm nay. Cùng ngày, tỷ giá trung tâm của NHNN lên mức 22.355 đồng/USD, tăng 196 đồng so với cuối năm 2016 (22.159 đồng/USD). Liên tục điều chỉnh tỷ giá giao dịch, vậy đâu là nguyên nhân NHNN sử dụng công cụ này? Trao đổi với phóng viên Thời báo Ngân hàng, TS-LS. Bùi Quang Tín (Trường Đại học NH TP. Hồ Chí Minh) chỉ ra một số nguyên nhân.
Theo ông, nguyên nhân của việc điều chỉnh tỷ giá giao dịch thời gian qua là gì?
Hiện chỉ số USD (Dollar Index - chỉ số đo lường biến động USD so với 6 đồng tiền chủ chốt EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) giảm xuống còn 99,7 điểm và là mức thấp nhất kể từ giữa tháng 1/2017.
Tuy nhiên, nếu xét thời gian 7 tháng còn lại của năm 2017, khi lãi suất USD dự kiến tăng thêm 2 lần nữa, xu hướng chung là các đồng tiền để tính tỷ giá trung tâm tại Việt Nam sẽ mất giá so với đồng USD, trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang có nhiều dấu hiệu tăng trưởng trở lại, nhất là nền kinh tế Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, thì việc điều chỉnh tăng tỷ giá USD/VND là thực sự cần thiết. Điều này nhằm đảm bảo các DN xuất khẩu của Việt Nam không bị mất lợi thế cạnh tranh so với các nước chúng ta có quan hệ thương mại lớn.
Đồng thời, việc Sở Giao dịch NHNN tăng giá bán được xem là biện pháp kỹ thuật và nhằm dự liệu trước áp lực tăng tỷ giá từ việc tăng giá của USD trên thị trường thế giới trong thời gian tới.
Liên quan đến hỗ trợ thanh khoản, NHNN đã bơm ròng vốn vào thị trường thông qua kênh OMO gần 50 ngàn tỷ đồng trong suốt 6 tuần qua, nhưng lãi suất trên thị trường liên NH từ cuối tháng 4/2017 vẫn ở mức gần 5%/năm cho kỳ hạn từ qua đêm đến 3 tháng. Bên cạnh đó, không phải NH nào có nhu cầu về vốn huy động cũng có thể vay mượn trên liên NH. Trong trường hợp cần vốn, thay vì tăng cường thu hút nguồn huy động từ dân cư qua các chương trình khuyến mại hoặc tăng lãi suất thì những NH này có thể tiếp nhận vốn VND qua việc bán USD cho NHNN.
Như vậy, NHNN vẫn đang “cầm trịch”, nhưng từ nay đến cuối năm tỷ giá có còn chịu nhiều áp lực?
Nếu nói về áp lực tỷ giá thì chắc chắn là có. Nhưng theo tôi là không lớn. Xét yếu tố khách quan, tuy chính sách kinh tế của Tổng thống Mỹ khá bất định, nhưng khi xem các chỉ số kinh tế của Mỹ vừa qua như kết quả GDP quý I/2017 tăng trưởng thấp chỉ 0,7%, trong khi dự kiến 1,3%. Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát của Fed đã giảm trong tháng 3. Đây là lần đầu tiên trong gần 16 năm qua chỉ số quan trọng này giảm. Kinh tế tăng trưởng chậm, chỉ số lạm phát thấp như vậy, chính sách của ông Trump khó có thể tạo sự đột phá về kinh tế.
Khả năng tăng lãi suất thêm 2 lần nữa trong năm 2017, như công bố của Fed, theo tôi rất khó thực hiện. Đó là chưa tính đến chính sách thuế mà vị tổng thống này đưa ra là giảm thuế thu nhập DN từ 35% xuống 15% cũng khó áp dụng, vì ảnh hưởng nhiều đến ngân sách. Nếu thực tế diễn biến như vậy thì áp lực lên chính sách tỷ giá sẽ giảm bớt trong năm nay.
Một áp lực đối với tỷ giá khác, theo số liệu Tổng cục Thống kê, tính chung 4 tháng đầu năm 2017 cả nước nhập siêu 2,74 tỷ USD, bằng 4,5% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu. Tuy nhiên, hiện diễn biến cung - cầu USD trên thị trường vẫn bình ổn. Nguồn cung USD đang đáp ứng đủ cầu nên thị trường không có hiện tượng khan hiếm USD. Minh chứng rõ nét, tuy giá bán USD tại Sở Giao dịch vượt 23.000 đồng/USD nhưng giá mua vẫn duy trì ở mức 22.675 đồng/USD. Còn tại các NHTM, tỷ giá USD/VND vẫn duy trì quanh mức 22.760 - 22.780 đồng/USD, tức là thấp hơn tới 250 đồng so với tỷ giá giao dịch NHNN, chứng tỏ thanh khoản thị trường ổn định.
Theo dự báo của ông, từ nay đến cuối năm tỷ giá sẽ điều chỉnh bao nhiêu?
Tôi nghĩ rằng, từ nay đến cuối năm tỷ giá chỉ tăng từ 1 - 2%, còn vượt qua mức này là rất khó. Bởi không chỉ có đủ nguồn lực can thiệp, mà các công cụ điều hành chính sách tỷ giá của NHNN đang ngày càng phát huy hiệu quả. Đơn cử, việc làm cho tỷ giá USD/VND tăng theo sự gia tăng của tỷ giá trung tâm… giúp NHNN đạt được nhiều cân đối lớn khác của nền kinh tế.
Xin cảm ơn ông!