Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam: Nền kinh tế đang có đà tăng trưởng tích cực

	Tăng trưởng tín dụng phù hợp, góp phần cải thiện tăng trưởng GDP
	Nỗ lực hơn nữa để nền kinh tế cán đích

Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam Eric Sidgwick

Ông có thể cho biết nhìn nhận của mình về triển vọng kinh tế Việt Nam?

Nếu so với các nước trong khu vực, kinh tế Việt Nam có vị thế trội hẳn về tốc độ tăng trưởng. Nền kinh tế trong nước vẫn mạnh mẽ với tiêu dùng trong nước tăng trưởng tốt, trong khi dòng vốn FDI tiếp tục chảy vào ổn định, lạm phát thấp... Tất cả đang cho thấy có rất nhiều điều tích cực đối với nền kinh tế đến thời điểm này và nhiều khả năng sẽ tiếp tục trong những tháng tới. Như gần đây trong báo cáo cập nhật triển vọng kinh tế mới nhất, chúng tôi dự báo kinh tế sẽ tăng trưởng 6,8% trong năm nay và 6,7% trong năm tới. Tức là Việt Nam vẫn đang giữ được đà tăng trưởng tích cực hiện có.

Tuy nhiên, đúng là so với 6 tháng đầu năm nay thì các rủi ro bên ngoài hiện nay đã gia tăng hơn nhiều. Môi trường bên ngoài tiếp tục xấu đi sẽ có những tác động nhất định đến Việt Nam. Trong ngắn hạn, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung có thể tiếp tục mang lại lợi ích cho Việt Nam, khi thị phần xuất khẩu sang Mỹ tiếp tục tăng lên.

Nhưng trong trung hạn, nếu căng thẳng tiếp tục kéo dài sẽ tác động tổng thể đối với toàn cầu, tác động cả đến những lĩnh vực không chịu thuế quan hay những thay đổi trên thị trường tiền tệ và viễn cảnh đó có thể khiến tác động tiêu cực sẽ vượt quá những tác động tích cực, vì Việt Nam hiện đã là nền kinh tế rất mở.

Về nội tại, những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt là gì, thưa ông?

Các thách thức lớn của kinh tế Việt Nam là làm sao chuyển đổi thành công mô hình tăng trưởng kinh tế dựa nhiều vào đất đai tài nguyên, vốn, lao động và nền sản xuất giá trị gia tăng thấp sang nền sản xuất hiệu quả; thích nghi và chuyển đổi sang nền kinh tế số; tiếp tục tăng trưởng cao song phải toàn diện hơn, ngày càng nhiều người dân được thụ hưởng hơn (nói cách khác là tăng trưởng hướng tới toàn diện và bền vững hơn).

Như vậy sẽ có rất nhiều lĩnh vực cần tập trung giải quyết. Một trong những lĩnh vực cần ưu tiên là thúc đẩy phát triển CSHT, trong đó không chỉ là số lượng mà chất lượng CSHT phải tốt hơn, và không chỉ hạ tầng cứng mà hạ tầng mềm cũng cần được cải thiện tương ứng. Song hành với đó, cần tiếp tục tập trung cho đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực để đáp ứng được với bối cảnh chuyển đổi sang kinh tế số và tiếp tục đẩy mạnh cải cách và phát triển thị trường tài chính.

Một ưu tiên đặc biệt quan trọng khác là cần tăng cường hiệu quả thể chế và chính sách để môi trường thể chế, quy định ở Việt Nam trở nên dễ dàng hơn, thuận lợi hơn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Hiện vẫn còn có nhiều quy định phức tạp, trong đó có những quy định không thống nhất giữa các cơ quan quản lý và điều này cần được thống nhất, đơn giản hóa để môi trường kinh doanh thực sự thuận lợi hơn.

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung về lâu dài sẽ tác động tiêu cực đến xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam

Ông đánh giá thế nào về việc Việt Nam tính toán lại quy mô GDP?

Tôi nghĩ việc tính toán lại này là nhằm đưa Việt Nam tiến gần hơn nữa đến các chuẩn mực quốc tế, thông qua phản ánh chính xác hơn các hoạt động kinh tế đang diễn ra, trong đó có cả các hoạt động kinh tế phi chính thức. Một trong những vấn đề thu hút sự chú ý là con số 25,4% GDP tăng thêm sau khi tính toán lại. Đây là một con số khá cao khi tính toán lại cho giai đoạn 6-7 năm qua. Nhưng thực tế các quốc gia khác cũng có những tính toán lại tương tự đối với GDP nên đây cũng là việc bình thường.

Với ADB, chúng tôi không nhìn nhiều vào kế toán thu nhập quốc gia hay phương pháp mà Việt Nam sử dụng. Có lẽ các tổ chức như UN hay IMF sẽ quan tâm đến những vấn đề đó hơn. Nhưng theo cách hiểu của tôi thì Việt Nam đang tiến sát tới các tiêu chuẩn quốc tế và mong muốn thu thập thông tin đầy đủ hơn về các hoạt động kinh tế đang thực sự diễn ra. Và với góc nhìn như vậy, những thông tin vừa qua về việc tính toán lại GDP là động thái tích cực. Nhưng cần lưu ý đây là việc tính toán lại quy mô GDP trong quá khứ nên điều này cũng không ảnh hưởng gì đến việc dự báo GDP trong tương lai.

Điều đó có nghĩa là việc tính toán lại đó sẽ không tác động gì đến các báo cáo đánh giá của ADB về kinh tế Việt Nam trong tương lai?

Nó sẽ không ảnh hưởng gì đến các dự báo của chúng tôi về kinh tế Việt Nam. Nó cũng không ảnh hưởng đến nợ công. Nó chỉ ảnh hưởng đến tỷ lệ nợ công trên GDP, và theo hướng là tỷ lệ nợ công trên GDP sẽ giảm đi khi GDP tăng lên, trong khi các tỷ lệ khác, như chi tiêu xã hội cũng sẽ giảm xuống.

Nhưng theo quan điểm của ông, liệu việc tính toán lại GDP có tạo thêm dư địa cho Chính phủ Việt Nam trong điều hành kinh tế vĩ mô?

Tôi không nghĩ nó sẽ tạo ra nhiều dư địa về vĩ mô. Tất nhiên khi tỷ lệ nợ công trên GDP giảm đi thì hàm ý là sẽ có dư địa nhiều hơn trong đi vay vì trần nợ công được tính theo phần trăm/GDP, trong khi quy mô GDP tăng lên nếu được tính lại. Nhưng vấn đề không chỉ là số lượng vay mà quan trọng hơn là chất lượng vay và chất lượng của dự án sử dụng nguồn vốn vay đó.

Với riêng ADB, về tổng thể các dự án ADB cho Việt Nam vay là những dự án thành công, được triển khai tốt, hiệu quả và mang lại những tác động phát triển tích cực. Đó là một điều tốt. Một phần khác mà ADB có thể mang lại tác động tích cực là ngoài trực tiếp cho vay Chính phủ, ADB – qua sự tham gia của mình - còn giúp thu hút vốn đầu tư từ khu vực tư nhân cho Việt Nam.

Nhìn về tương lai, ADB mong muốn không chỉ sử dụng nguồn tài chính của mình để cho vay Chính phủ, mà còn sử dụng nó để thu hút ngày càng nhiều hơn tài trợ vốn từ khu vực tư nhân cho Việt Nam – điều mà nếu ADB không tham gia như là một phần của dự án thì cũng sẽ rất khó thu hút được.

Xin cảm ơn ông!