Khuyến khích tư nhân tham gia mạnh hơn vào vận tải và kho vận

Báo cáo Huy động tư nhân tham gia vào các giải pháp hoạch định, xây dựng chính sách giao thông vận tải, hậu cần của Việt Nam của WB cho rằng, nếu các cơ quan chịu trách nhiệm về lập kế hoạch và hoạch định chính sách thu hút sự tham gia của các bên trong ngành vận tải hàng hoá một cách có hệ thống sẽ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh thương mại.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các bên liên quan trong khu vực kinh tế tư nhân – đối tượng sử dụng cuối cùng hạ tầng giao thông vận tải và đồng thời là đối tượng hưởng lợi chính của các chính sách công hướng tới thuận lợi hoá thương mại và giảm chi phí kho vận – sẽ cung cấp thông tin phản hồi tốt về quan hệ cung cầu, và qua đó giúp cải thiện công tác hoạch định chính sách công trong ngành vận tải và kho vận.

Báo cáo đánh giá, tại Việt Nam hiện nay, mức độ sử dụng các doanh nghiệp tư nhân nhằm hiểu rõ hơn thị trường trong quá trình hoạch định chính sách và kế hoạch hoá dịch vụ vận tải và kho vận còn hạn chế.

“Nếu các cơ quan trung ương và địa phương như Bộ Giao thông Vận tải và các Sở Giao thông Vận tải hợp tác với các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng nội địa và chuỗi xuất-nhập khẩu một cách cụ thể hơn, minh bạch hơn và dễ lường hơn thì Việt nam sẽ xây dựng được một hệ thống kho vận tốt hơn trong quá trình chuyển tiếp sang một giai đoạn tăng cường năng lực cạnh tranh kho vận mới của một nước thu nhập trung bình” - ông Luis C. Blancas, Chuyên gia cao cấp về giao thông của WB đồng thời là tác giả báo cáo khuyến nghị.

Malaysia, Thái Lan, Mỹ và Anh - những nước hàng đầu trong bảng xếp hạng Chỉ số thành tích kho vận của WB đã có rất nhiều kinh nghiệm về thu hút sự tham gia của khu vực tư nhân vào quá trình lập kế hoạch và chính sách của các cơ quan nhà nước nhằm hỗ trợ tăng cường dịch vụ kho vận. Đó là những bài học kinh nghiệm quý về những cách làm hay và những sai lầm cần tránh mà Việt Nam có thể học hỏi.

Trước đây, các doanh nghiệp vận tải tư nhân Việt Nam đã từng cộng tác với các cơ quan Chính phủ nhằm thuận lợi hoá thương mại nhưng chưa bao giờ hợp tác trong các vấn đề lâu dài như lập kế hoạch phát triển hạ tầng, hoạch định chính sách ngành như cải thiện cung cấp dịch vụ, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh và cắt giảm phát thải khí nhà kính nhằm giảm tác động biến đổi khí hậu.

Báo cáo cho rằng, tăng cường hợp tác công-tư sẽ giúp cải thiện năng lực cạnh tranh kho vận trong các lĩnh vực nêu trên và đề xuất xây dựng một cơ chế pháp lý về cộng tác công-tư và công-công cũng như cung cấp đủ nguồn lực để các cơ chế đó thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.

Ngoài ra, báo cáo cũng kêu gọi thu hút sự tham gia của khu vực tư nhân trong toàn bộ quá trình lập kế hoạch và chính sách thay vì chỉ trong một vài công đoạn nào đó và đây sẽ là biện pháp giúp duy trì sự tham gia lâu dài.

Báo cáo được soạn dựa trên một cuộc khảo sát các doanh nghiệp vận tải tư nhân tại Việt Nam. Kết quả khảo sát cho thấy, những người được phỏng vấn rất mong muốn tạo ra một cơ chế đối thoại và hợp tác theo thông lệ quốc tế.