Mở cửa vốn cho cải tạo chung cư
Bộ Xây dựng vừa công bố dự thảo Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà CC. Theo đó, các DN có 100% vốn đầu tư nước ngoài, DN liên doanh với NĐT nước ngoài; DN của người Việt Nam định cư ở nước ngoài các hợp tác xã trong nước cũng sẽ được nhận thầu nếu đáp ứng đủ điều kiện “có vốn đối ứng lớn hơn 15% tổng mức đầu tư của dự án và đảm bảo vốn ký quỹ để thực hiện đối với từng dự án theo quy định của pháp luật”.
Các chung cư cũ tại trung tâm thành phố có nhiều cơ hội đầu tư cải tạo, xây mới |
Tháo các nút thắt cơ bản
Những điểm mới của dự thảo Nghị định nêu trên đã tháo gỡ hầu hết các nút thắt chính trong việc kêu gọi DN đầu tư vào cải tạo CC cũ. Chẳng hạn, từ trước đến nay, các DN tư nhân ngần ngại khi tham gia đầu tư các dự án cải tạo CC cũ vì sản phẩm của các dự án này khá… “mù mờ”. Sau khi công trình được hoàn thành, bố trí tái định cư xong cho người dân, NĐT sẽ không biết kinh doanh thương mại số căn hộ dôi ra theo cơ chế, tỷ lệ như thế nào. Chưa kể số lượng nhà dôi ra còn bị chính quyền giữ lại bán cho cán bộ công nhân viên theo diện nhà ở xã hội. Thậm chí duyệt xong, đối tượng mua không đủ khả năng mua, lại chờ duyệt cho đối tượng khác để lấp đầy.
Nay với những quy định mới, NĐT sẽ được phép chuyển mục đích sử dụng một phần diện tích đất trong phạm vi dự án để phục vụ nhu cầu kinh doanh, dịch vụ; được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất đối với toàn bộ phần diện tích đất được giao trong phạm vi dự án. Thêm vào đó, NĐT cũng sẽ được vay vốn từ các nguồn vay ưu đãi của các tổ chức tài chính và TCTD; được huy động vốn tín dụng hợp pháp theo quy định của pháp luật về tín dụng và được áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập DN như đối với dự án đầu tư xây dựng phát triển nhà ở xã hội.
Ngoài ra, chủ đầu tư được cung cấp miễn phí các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình về nhà ở cũng như sử dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong thi công, xây lắp nhằm đảm bảo giảm giá thành xây dựng công trình; được áp dụng hình thức tự thực hiện nếu có đủ năng lực theo quy định của pháp luật.
Quan trọng hơn, đối với những CC bị hư hỏng nặng phải phá dỡ để xây dựng lại, dự thảo Nghị định cho phép người dân đang sở hữu nhà CC được tham gia lựa chọn DN kinh doanh BĐS đầu tư vốn hoặc góp vốn để xây dựng lại nhà CC. Nếu có từ 2 DN đăng ký tham gia thầu trở lên thì đơn vị được chọn là đơn vị đạt tỷ lệ ý kiến đồng thuận cao nhất của các chủ sở hữu. Điều này sẽ giúp cho việc lựa chọn NĐT diễn ra dân chủ và minh bạch hơn, góp phần đẩy nhanh tiến độ sửa chữa, cải tạo các dự án CC cũ.
Cơ hội cho các “mảnh đất vàng”
Những thống kê của UBND TP. Hồ Chí Minh cho thấy, chỉ tính riêng tại địa bàn 12 quận, huyện đã có khoảng gần 190 dự án cải tạo, xây mới CC cũ đang thực hiện. Tuy nhiên, vì các chủ đầu tư không đủ nguồn lực tài chính nên chưa thể hoàn thiện và cần phải kêu gọi liên kết xã hội hóa. Theo kế hoạch giai đoạn 2013-2015, TP. Hồ Chí Minh sẽ thực hiện sửa chữa 3 khu CC và xây mới thêm 61 khu CC khác. Ngoài ra cũng sẽ có khoảng 70 lô CC cũ phải di dời, tháo dỡ trong các năm tới.
Ghi nhận thực tế, hầu hết các khu CC cũ cần cải tạo và xây mới tại TP. Hồ Chí Minh đều nằm ở khu vực các quận trung tâm như quận 1 (Cô Giang, số 9 Công trường Lam Sơn), quận 5 (727 Trần Hưng Đạo, Hàm Tử), quận 10 (Nguyễn Kim, Ngô Gia Tự), quận Bình Thạnh (Thanh Đa)… Vị trí tọa lạc của các CC này đều là những “khu đất vàng” rất thuận tiện cho việc kinh doanh bán lẻ và đầu tư trung tâm thương mại.
Trước đây, khi chưa có các quy định cởi mở về chính sách ưu đãi đối với các NĐT khi tham gia cải tạo CC cũ thì nhiều DN tư nhân đã nhìn thấy lợi nhuận từ các “miếng bánh vàng” này. Chẳng hạn tại TP. Hồ Chí Minh, từ năm 2010, CTCP địa ốc Vườn Xanh đã quyết định dành gần 1.900 tỷ đồng để đầu tư dự án xây dựng cụm CC Thanh Đa với quy mô 7,73 ha với mong muốn khai thác hết tiềm năng khu vực bán đảo sông Sài Gòn chỉ nằm cách trung tâm thành phố khoảng 3-4km.
Hay mới đây, các Công ty BĐS Sanny và Công ty TNHH BĐS Tam Đức cũng đã hợp tác với nhau để cùng đầu tư dự án CC 727 (quận 5). Vị trí của CC này nằm ngay trên đại lộ Trần Hưng Đạo, chỉ mất 5-7 phút di chuyển là có thể đến được khu vực chợ Bến Thành ở trung tâm thành phố.
Thực tế để có được các khu đất nằm ở vị trí trung tâm thành phố để đầu tư xây dựng và kinh doanh là không dễ dàng. Vì vậy, trong bối cảnh các dự án nhà ở thương mại có chiều hướng ấm lên, nhiều DN BĐS trong nước sẽ “nhòm ngó” đến phân khúc CC cũ để đầu tư trong thời gian tới. Thêm vào đó, việc mở rộng cho phép các NĐT nước ngoài và Việt kiều được phép tham gia đấu thầu các dự án cải tạo CC cũ cũng sẽ kích thích một phần vốn FDI và kiều hối “chảy” vào lĩnh vực này sau một thời gian dài không thể kêu gọi được vốn xã hội hóa.