Nếu dự thảo Luật các TCTD được thông qua thì sở hữu chéo sẽ được xử lý triệt để
Tăng trưởng tín dụng phải đi kèm với đảm bảo chất lượng và hiệu quả | |
Dự trữ ngoại hối Nhà nước đã tăng lên mức 46 tỷ USD |
Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, trong thời gian qua NHNN cũng đã chỉ đạo và giám sát các TCTD để đẩy nhanh tiến độ xử lý các vi phạm về giới hạn xử lý cổ phần, sở hữu chéo thông qua yêu cầu chuyển nhượng, thoái vốn.. về theo đúng quy định của NHNN. Do đó, đến nay tình hình sở hữu cổ phần và sở hữu chéo đã giải quyết cơ bản, tình hình các ngân hàng cũng minh bạch và đại chúng hơn.
Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng trả lời chất vấn |
Theo Thống đốc, tình trạng của các nhóm cổ đông, cổ đông lớn chi phối ngân hàng đã được nhận diện và kiểm soát một bước quan trọng, đến nay đã giảm rất mạnh, không còn các cá nhân sở hữu trên 5% vốn điều lệ các NHTMCP; số cặp TCTD sở hữu chéo trực tiếp lẫn nhau thì từ 7 cặp năm 2012 nay giảm còn 2 cặp; sở hữu cổ phần trực tiếp lẫn nhau giữa ngân hàng và DN thì từ 56 cặp hiện giảm còn 2 cặp; số TCTD có cổ đông sở hữu chiếm trên 15% trước là 19 TCTD nay còn 4 TCTD.
"Tuy nhiên thực tiễn vừa qua sở hữu chéo cũng là vấn đề phức tạp và khó kiểm soát, xử lý, nhất là với trường hợp cố tình đứng tên hộ nên đòi hỏi phải thanh tra pháp nhân, thanh tra kỹ lưỡng hoặc qua thanh tra kiểm soát của các cơ quan chức năng mới có thể phát hiện các vi phạm", Thống đốc Lê Minh Hưng chia sẻ.
Bên cạnh đó, mặc dù vấn đề sở hữu chéo dù đã xử lý một bước, nhưng vẫn còn một số khó khăn, tồn tại.
Thứ nhất, thoái vốn các cổ đông thời gian qua có khó khăn nhất định do chưa tìm được đối tác để mua lại phần vốn đó.
Thứ hai, việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành với quy mô lớn có thể gây tổn thất cho TCTD và DNNN vì có DNNN lại sở hữu cổ phần tại các TCTD này và việc thoái vốn cũng liên quan tới hoạt động thị trường và sản xuất, kinh doanh của DN và nhiều nhà đầu tư thì khó khăn về nguồn vốn nên đã cản trở tiến độ thoái vốn.
Vì vậy, theo Thống đốc NHNN, để khắc phục tình trạng sở hữu chéo, tại dự thảo Luật Các TCTD đang trình Quốc hội, NHNN đã sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan.
Thứ nhất, tạo cơ sở xác định được cổ đông đích thực, cổ đông hưởng lợi cuối cùng và tăng thẩm quyền trách nhiệm của NHNN trong việc kiểm soát cổ đông và các nhóm cổ đông lớn.
Thứ hai, tập trung rà soát tiêu chuẩn điều kiện đối với các chức danh chủ tịch HĐQT, HĐTV và ban điều hành của các TCTD theo hướng rất chặt chẽ.
Thứ ba, tập trung rà soát sửa đổi bổ sung các quy định về giới hạn sở hữu cổ phần của cổ đông tại TCTD cổ phần nhằm đại chúng hóa hoạt động của các TCTD và hạn chế sự thao túng TCTD của các cổ đông thao túng.
Thứ tư, NHNN đã đưa vào dự thảo Luật các quy định về góp vốn và mua cổ phần các TCTD.
“Chúng tôi tin rằng, nếu dự thảo Luật Các TCTD được Quốc hội thông qua thì việc sở hữu chéo sẽ được xử lý một cách triệt để và minh bạch hơn”, Thống đốc nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, nhằm xử lý có hiệu quả tình trạng sở hữu chéo và nắm cổ phần không đúng các quy định của pháp luật, NHNN cũng đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về góp vốn, chuyển nhượng vốn, sở hữu vốn, đầu tư tài chính cho vay để qua đó nâng cao hiệu quả giám sát của cổ đông và người có liên quan trong sở hữu và chuyển nhượng cổ phần của các TCTD.
Đồng thời tiến hành cũng xử lý nghiêm những vi phạm về sở hữu cổ phần của các TCTD và chỉ đạo các TCTD trong quá trình thực hiện trong quá trình thực hiện Đề án 1058 của Thủ tướng Chính phủ về tái cơ cấu hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu thì phải xây dựng cơ cấu lại của TCTD trong đó có nội dung, lộ trình để khắc phục vi phạm về sở hữu cổ phần, cổ đông.