Nghịch lý thừa, thiếu giáo viên

Ảnh minh họa

Ngạc nhiên hơn, Bộ GD&ĐT gần đây cho biết, bước vào năm học mới, cả nước thiếu gần 76.000 giáo viên nhưng đầu vào ngành sư phạm trong kỳ tuyển sinh của các trường sư phạm địa phương cũng không có nhiều sinh viên.

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa, tính đến giữa tháng 8/2018, cả nước có gần 310.000 giáo viên mầm non nhưng nếu so với định mức mà Bộ GD&ĐT, Bộ Nội vụ thống nhất thì còn thiếu khoảng 40.000 người.

Trong khi đó, ở bậc tiểu học, số giáo viên còn thiếu gần 19.000 người, bậc THCS và THPT xảy ra tình trạng thừa thiếu cục bộ, cụ thể số giáo viên bậc THCS thiếu 10.000 người và đồng thời thừa 12.000 người ở những nơi khác nhau; còn bậc THPT thì thiếu trên 3.000 giáo viên.

Bộ GD&ĐT thừa nhận đội ngũ giảng viên ở các cấp học ở nước ta đang thừa ở nơi này nhưng lại thiếu ở nơi khác, thừa ở môn này nhưng lại thiếu ở môn khác. Tình trạng này xảy ra ngay trong quy mô nhà trường, trong một huyện và giữa các huyện trong một tỉnh.

Mặc dù vậy, tình hình tuyển sinh của các trường sư phạm ở nhiều địa phương cho thấy không khả quan. Trường cao đẳng Sư phạm Nghệ An thừa nhận, 3 ngành sư phạm Toán học, Văn học và Sinh học của trường chưa có thí sinh nào trúng tuyển. Trong khi đó, hệ Cao đẳng của Đại học Đồng Nai, Cao đẳng sư phạm Đắk Lắk, Cao đẳng Sư phạm Ninh Thuận… cũng đang trong tình trạng thấp thỏm chờ sinh viên.

Theo các chuyên gia, một mình Bộ GD&ĐT khó có thể giải quyết được tình trạng thừa - thiếu giáo viên do thẩm quyền giao biên chế, tuyển dụng, quản lý viên chức ngành giáo dục thuộc UBND các cấp và ngành nội vụ. Nguyên nhân thừa thiếu cục bộ giáo viên ở nhiều tỉnh thành là do công tác quy hoạch, dự báo ở các địa phương còn yếu, thiếu chủ động trong xử lý tình huống. Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh, các em học sinh cũng không mặn mà với các trường sư phạm vì lo lắng khi học xong không xin được việc làm.

Chính điều này dẫn đến thực tế trên và tạo ra hiệu ứng “thiếu thầy thừa thợ”. Cách giải quyết trước mắt của vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng các địa phương điều tiết giáo viên từ nơi thừa sang thiếu, từ cấp học thừa sang cấp học thiếu. Ngoài ra, các trường sư phạm cần có chế độ đãi ngộ, tuyển sinh phù hợp để các thí sinh có thêm động lực, sự tự tin để dự thi và học tập.