Nông thôn mới lỡ hẹn với tiêu chí điện

	Báo động vấn nạn... điện tặc
	Gần 82.000 tỷ đồng đầu tư lưới điện nông thôn

Ảnh minh họa

Thực hiện mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đến năm 2020, có 100% số xã đạt chuẩn tiêu chí số 4 về điện, Bộ Công thương cho biết, 10 năm qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã vay của các tổ chức và ngân hàng quốc tế như: Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Cơ quan Phát triển Pháp, Ngân hàng Tái thiết Đức, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản... với tổng giá trị gần 2 tỷ USD.

Đây là nguồn vốn ODA chủ yếu phục vụ phát triển, cải tạo, nâng cấp mở rộng lưới điện nông thôn tại Việt Nam trong giai đoạn này nhằm nâng cao độ an toàn, ổn định, cũng như chất lượng cung cấp điện. Lưới điện nông thôn được cải thiện rõ rệt, đáp ứng tiêu chí số 4 về chất lượng cung cấp điện phục vụ phát triển sản xuất sinh hoạt cho gần 2 triệu hộ dân nông thôn.

Bên cạnh đó là vốn ngân sách nhà nước và vốn của EVN thực hiện các dự án: Cấp điện cho các hộ dân chưa có điện tại các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và biên giới nhằm góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, đảm bảo an ninh trật tự xã hội tại các tỉnh Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Bắc Kạn, Nghệ An, Lạng Sơn, Khánh Hòa, Trà Vinh, Sóc Trăng, Hậu Giang, Cà Mau, Kiên Giang với tổng giá trị hơn 5.500 tỷ đồng, cấp điện lưới cho 369 xã và gần 400.000 hộ dân nông thôn chưa có điện.

Cũng trong giai đoạn này, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chính phủ, Bộ Công thương và các bộ ngành liên quan, EVN cũng đã đầu tư cấp điện lưới quốc gia bằng đường dây trên không và cáp ngầm xuyên biển ra các huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh), Phú Quốc, Kiên Hải (Kiên Giang), Lý Sơn (Quảng Ngãi) và các xã đảo Cù Lao Chàm (Quảng Nam), Lại Sơn, Hòn Nghệ, Sơn Hải, Hòn Tre (tỉnh Kiên Giang), Quan Lạn, Minh Châu, Cái Chiên, Bản Sen, Ngọc Vừng, Thắng Lợi (tỉnh Quảng Ninh), xã đảo Thạnh An (TP. Hồ Chí Minh)....

Tổng giá trị vốn đầu tư hơn 6.100 tỷ đồng, cấp điện cho hơn 140.000 hộ dân trên các đảo; thực hiện việc cải tạo nâng cấp lưới điện hạ áp nông thôn cho gần 6.000 xã sau khi tiếp nhận từ các tổ chức quản lý điện địa phương, bình quân 3 tỷ đồng/xã. Kết quả huy động nguồn lực giai đoạn 2016-2019 đạt 81.700 tỷ đồng, gấp 1,6 lần so với vốn đầu tư giai đoạn 2011-2015...

Rà soát theo Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020 tại Quyết định số 4293/QĐ-BCT đến nay, cả nước có 8.902 xã trong đó có 8.072 xã đạt tiêu chí số 4 chiếm 90,7% tổng số xã của cả nước, tăng 45,94% so với năm 2010 và tăng 8,32% so với thời điểm năm 2015.

Trong đó, các vùng có tỷ lệ xã đạt tiêu chí số 4 cao là: Đồng bằng sông Hồng đạt 99,9% (tăng 35,72% so với năm 2010 và 3,36% so với năm 2015); khu vực Bắc Trung bộ đạt 95,5% (tăng 51,43% so với năm 2010 và 6,56% so với năm 2015); vùng duyên hải Nam Trung bộ đạt 96,4% (tăng 45,5% so với năm 2010 và 6,19% so với năm 2015); vùng Đông Nam bộ đạt 90,1% (tăng 35,94% so với năm 2010 và 4,65% so với năm 2015).

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả, thành tích đạt được, việc thực hiện tiêu chí số 4 về điện và số 7 về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn còn nhiều mặt khó khăn, hạn chế. Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng tuy nhiên tính đến tháng 8/2019, tỷ lệ xã đạt tiêu chí số 4 chưa đạt mục tiêu của Chính phủ giao tại Quyết định 1600/QĐ-TTg (mục tiêu 100% số xã đạt tiêu chí số 4) và mục tiêu của Bộ Công Thương đề ra tại Quyết định số 6286/QĐ-BCT (mục tiêu là 95,16% xã đạt tiêu chí số 4).

Lưới điện nông thôn trong thời gian qua được tăng cường đầu tư nhưng chưa đồng đều, tổn thất điện năng ở một số nơi còn cao, điện áp cuối nguồn ở một số trạm biến áp vào giờ cao điểm chưa đảm bảo yêu cầu về chất lượng điện áp.

Cùng với đó, việc đầu tư cho điện nông thôn chi phí cao, suất đầu tư lớn, không được hỗ trợ từ nguồn vốn của Chương trình xây dựng nông thôn mới, nguồn lực thu hút vốn đầu tư vào lưới điện chủ yếu là vốn của ngành điện nên việc đầu tư cải tạo lưới điện nông thôn để thực hiện tiêu chí còn hạn chế, chưa kịp thời.